سه شنبه 24خرداد ماه 1401* شماره 270، هفته سی و نهم*پژواک

تکه چوب ها جادو می کنند

شما می‌دانید تکه‌چوب‌های پول‌ساز چیست؟ اگر کمی فکر کنید شاید در نزدیکی یک کارگاه یا انبار چوب و یا اطراف خانه‌تان، خرده چوب‌هایی را مشاهده کنید که دور انداخته شده‌اند و یا چوب‌های غیر قابل استفاده‌ای را ببینید که نجارها دیگر نیازی به آن‌ها نداشته باشند. شما ابتدا باید به این خرده چوب‌ها به عنوان مواد اولیه‌ای برای شروع یک کار نگاه کنید. موادی که بسیار ارزان و در دسترس‌تان هستند اما در گذشته به آن توجهی نکرده‌اید. شما می‌توانید این تکه‌چو‌ب‌ها را به آثار هنری شگفت‌انگیزی تبدیل کنید، می‌توانید آن‌ها را به صندلی، پنجره، در، میز یا هر چیز دیگری که دوست دارید، تبدیل کنید. این کتاب صوتی به شما می‌آموزد که چگونه تکه‌چوب‌های خود را با استفاده از رزین اپوکسی پول‌ساز کرده و از این خرده چوب‌های دور ریختنی و بی‌مصرف، درآمد به دست آورید.

کتاب صوتی تکه چوب‌های پول‌ساز برای تمام اشخاصی هم‌چون کابینت‌سازها، سازنده‌های در و پنجره، طراحان دکوراسیون و... که با چوب سر و کله می‌زنند، بسیار مفید است و می‌توانند از آن استفاده کنند، حتی برای افرادی که می‌خواهند به تازگی وارد این شغل‌ها بشوند، بسیار کارآمد و کابردی است.

این کتاب صوتی دربردارنده‌ اصطلاحات شیمی نیست اما نویسنده کوشیده تمام مفاهیم را به طور روان و واضح بیان کند و بیشتر تلاش کرده تا به استفاده‌ عملی علم رزین اپوکسی برای دوستداران این ماده بپردازد تا به شرح مفاهیم تئوری آن.

در فصل نخست این کتاب صوتی با ماده‌ شگفت‌انگیز رزین اپوکسی آشنا می‌شوید و کاربردهای گوناگون آن توضیح داده می‌شود. فصل دوم راهکارهای مناسب انتخاب ظروف، شیوه‌ توزین، مفاهیم ژل‌تایم، روش کنترل و ... به شما آموزش داده می‌شود. در فصل سوم یاد می‌گیرید که چگونه کارگاهی حرفه‌ای را راه‌اندازی کنید. فصل چهارم شما را با انواع میزهای پوشیده شده با رزین اپوکسی آشنا می‌کند و ساختن آن‌ها را یاد می‌دهد. در نهایت در فصل آخر مراحل نهایی کار با رزین اپوکسی را می‌آموزید.

* در بخشی از کتاب می‌شنویم:

وقتی میزان هاردنر کم شود، مولکول‌های آزاد اپوکسی افزایش می‌یابند. همیشه در مشاوره‌ها و کلاس‌هایم مثال انسان‌ها و دست‌ها را که در فصل دوم قسمت نسبت اختلاط گفتم بیان می‌کنم. حالا با توجه به آنچه در فصل‌های پیشین گفته شد، بگویید که بر اثر اضافه‌بودن اپوکسی چه مشکلی پیش می‌آید؟

از طرف دیگر با تغییر نسبت اختلاط، رزین و هاردنر به استحکام کافی نمی‌رسند و اگر ابعاد کارتان بزرگ باشد، ممکن است میز تاب بردارد و شکل اصلی خود را از دست بدهد که این بسیار ناراحت‌کننده است. علاوه بر این‌ها، اعتبار شما نزد مشتری به خطر می‌افتد، وقت و هزینه‌ای که کرده‌اید از بین می‌رود و از چوب هم دیگر نمی‌شود استفاده کرد. پس اگر رزین شما این قابلیت را ندارد، به‌هیچ‌وجه عجله نکنید و دست به کارهای خارق‌العاده نزنید! چون مشکلات بعدی گریبان‌گیرتان خواهد شد.

ما در حال انجام‌دادن کاری کاملاً هنری هستیم و همان طور که می‌دانید کار هنری به صبر و تحمل بی‌اندازه‌ای نیاز دارد؛ پس نباید فقط سرعت انجام کار را ببینید، بلکه کیفیت کار و قیمت تمام‌شده از همه مهم‌تر هستند. گاهی اوقات به‌صرفه است از چنین رزینی با امکان ریختن در ارتفاع بیشتر استفاده کنیم و ازنظر قیمت هم توجیه‌شده است؛ من هم کاملاً موافقم. ولی برای کارهای معمولی و رایج که قیمت مشخصی در بازار دارند، نمی‌توان از مواد بسیار گران استفاده کرد؛ چون ازنظر کیفیت نهایی تفاوت خاصی بین آن‌ها دیده نمی‌شود. فقط ممکن است قدری در زمان ساخت صرفه‌جویی شده باشد. استفاده از رزین‌های موجود در بازار، تکنیک‌های خاص خود را دارد تا بتوان کار را صنعتی کرد و میزان تولید را افزایش داد.

* در کتاب راه‌اندازی کارگاه ساخت تکه چوب‌های پول‌ساز به مباحث زیر پرداخته می‌شود:

- راه‌اندازی کارگاه ساخت تکه چوب‌های پول‌ساز

- روش جانمایی و ساخت اتاق

- مکان‌یابی در منزل

- اتاق کار چه شرایطی باید داشته باشد؟

- چگونه اتاق کار با اپوکسی در کارگاهم درست کنم؟

- داخل اتاق کارمان را چگونه آماده کنیم؟

- کدام استان‌های کشور برای کار با اپوکسی مناسب‌ترند؟

- تهویۀ اتاق کار چگونه باید انجام شود؟

- روش خنک کردن محیط کار در تابستان و گرم کردن محیط در زمستان

- برای تأمین نور اتاق چه کار کنیم؟

- به چه وسایلی برای شروع کار نیاز است؟

- شناخت انواع چوب مناسب برای ساخت میز رزینی

- رطوبت چوب باید چگونه باشد؟

- دستگاه‌های نجاری مورد نیاز برای ساخت میز رزینی چیست؟

* درباره گوینده:

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: کتاب صوتی تکه چوب‌های پولساز

نویسنده: حامد شاهسوندی

گوینده: مهبد قناعت پیشه

ناشر: کلید آموزش

مهبد قناعت پیشه گوینده دوبلور مجری و بازیگر ایرانی ست. ایشان از پر طرفدارترین دوبلورها و همچنین گویندگان تیزر می باشند. مهبد قناعت پیشه مجری برنامه زنده جمع ایرانی از شبکه جهانی جام جم می باشد. ایشان با صدای حجیم و منعطف خود از گویندگان پر آوازه و جوان کشور است. قناعت پیشه در بازیگری تئاتر نیز از هنرمندان موفق است. همچنین در رادیو صبا نیز به اجرا مشغول است. بازی در سریال در حاشیه مهران مدیری از دیگر فعالیت های وی بوده است. وی دانش آموخته دکترای عمومی دامپزشکی 1383-1390 است.

سه شنبه 17خرداد ماه 1401* شماره 263، هفته سی و هشتم*پژواک

رجعت به ریشه‌ها

نادر ابراهیمی نویسنده سرشناس معاصر در مجموعه سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما می‌آمد، زندگی و ابعاد مختلف شخصیتی رهبر انقلاب اسلامی، امام خمینی (ره) را بررسی کرده است. ابراهیمی جلدهای اول و دوم کتاب را در سال‌های 75 تا 77 نوشته است. اگر چه کتاب سه جلدی است اما جلد سوم آن هرگز منتشر نشد و این‌روزها هم که نادر ابراهیمی دیگر در این دنیا زندگی نمی کند، کسی از سرنوشت جلد سوم خبر ندارد. کتاب حاضر جلد اول مجموعه سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما می‌آمد، با نام «رجعت به ریشه‌ها» است که داستان بلندی درباره زندگی و دوران کودکی و رشد امام خمینی است. ابراهیمی کوشیده در لابه‌لای اثر، مراحل شکل‌گیری شخصیت امام را در دوران کودکی و جوانی بررسی کند. این اثر اولین بار در حوزه هنری و همزمان با بیست‌وپنجمین سالگرد درگذشت امام خمینی، در سال 1377 منتشر شد.

دوران کودکی امام و شکل‌گیری شخصیت وی در دامان پرمهر مادر و صاحبه خانم (عمه امام)، مرام و منش پدرش و چگونگی شهادت او، حضور امام در کلاس‌های درس آیت‌الله مدرس، بررسی شجره‌نامه اجداد، امام و شرحی از زندگی پدربزرگش، مراحل آشنایی او با دختر حاج آقا ثقفی تا ازدواج، از مواردی است که در جلد اول این کتاب با نام رجعت به ریشه‌ها آورده شده است.

فصل اول این کتاب با نام نخستین دیدار را می‌توان پیش‌درآمد داستان در نظر گرفت. «دیدار دوم: ذرات خاطره در هوا معلق نخواهد ماند» فصل بعدی کتاب است که نادر ابراهیمی در آن، قسمت‌هایی از کودکی‌های امام را روایت می‌کند. «دیدار سوم: این شیخ را نگین کنید» به ماجرای دیدار امام با آیت‌الله مدرس می‌پردازد. در فصل چهارم دیداری رویاگونه بین یک پیر و مریدش به نمایش گذاشته می‌شود. در فصل پنجم نویسنده رجعتی به کودکی‌های امام می‌زند و به گذشته‌های دوری می‌رسد که در آن آقا سید مصطفی – پدر امام – مشغول مبارزه بوده است. در این فصل، ابراهیمی به گذشته‌های دورتر نیز سرک می‌کشد و زندگانی و پیشینه اجداد و نیاکان امام را روایت می‌کند.در فصل ششم کتاب سه دیدار، به بیرون کردن همسر رضاخان و زنان درباری از حرم حضرت معصومه به رهبری امام پرداخته می‌شود. نادر ابراهیمی در ادامه کتاب، روایتی شاعرانه از دیدار یک پیر با مریدانش را به تصویر می‌کشد.

فصل هفتم شرحی است بر آوارگی و درماندگی کسانی که پدر امام را به شهادت رساندند. ابراهیمی سپس به فصلی می‌رسد که با ازدواج امام خاتمه پیدا می‌کند. فصل پایانی نیز میان شعر و نثر در رفت‌وآمد است و روایتی دارد از عاشقانه‌های یک امت با رهبر و امامش.

* در بخشی از کتاب صوتی می‌شنویم:

دلم برای آقای مدرس ... هرگز نتوانست بگوید که می‌سوزد یا نمی‌سوزد؛ هرگز نتوانست. می‌خواست که دلش را برای مماشات‌کنندگان، هیچ نسوزاند؛ تا آن‌جا که ممکن است نسبت به خوبانی که خوبی را به تمامی بر کرسی نمی‌نشانند، بی‌ترحم باشد؛ فریاد برآورد که: «بریز، یا هیچ نریز، اما کج‌دارومریز، نگهش ندار در التهاب دائم ریختن» ... اما دل را، خدا مگر جز برای سوختن آفریده است؟ سنگْ نشان می‌داد و از جنس آب بلورین چشمه بود. می‌چکید قطره‌قطره، زمانی که گمان می‌کردی فقط برای پرتاب کردن و در هم شکستن خوب است: منجنیق. شاید از جنس سنگ‌های چکنده بود و هنوز عصر طولانی قطره‌قطره گریستن را طی می‌کرد نه دوران دشوار سنگ شدن را. شاید، عاقبت، یک روز، با خاطراتی از مدرس، از حجره درمی‌آمد و نگاهش لرزه بر تن روزگار می‌انداخت، و فریاد می‌کشید: «من از جنس سخت‌ترین سنگم، تنها با یاد غم‌باری از چکندگی. ذات من ذرات نرم مهربانی‌هاست، اما برای مهربان بودن با دشمنان آرمانم نیامده‌ام؛ چراکه من پرچم خون‌خواهی تک‌تکِ شما را بر دوش می‌کشم... به یاد داشته باشید! مدرس، عزیز و شریف و مؤمن بود؛ اما من، مدرس نیستم... »

نباید جنگید، مگر به قصد جنگی تمام‌عیار. در دیانتِ شما، و من، یا نباید رفت یا که تا مُلک سلیمان باید. آقای مدرس! به آنچه نُه ماه پیش، این فرزند کوچکتان از شما درخواست کرد، هیچ التفات نفرمودید. مدرس، مثل همیشه، طناز و بانشاط بود.

* درباره نویسنده:

نادر ابراهیمی داستان‌نویس و رمان‌نویس معاصر ایرانی در سال 1315 متولد شد. وی در عرصه ترانه‌سرایی، فیلم‌سازی، ترجمه و روزنامه‌نگاری نیز فعالیت کرده است.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: کتاب صوتی سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما می آمد

نویسنده: نادر ابراهیمی

گوینده: وحید یامین پور

ناشر صوتی: گروه فرهنگی سماوا

 ناشر: انتشارات سوره مهر

مدت: 7 ساعت و 57 دقیقه

او در کتاب‌های ابوالمشاغل و ابن مشغله به شرح زندگی خود و فعالیت‌ها و شغل‌های گوناگونی که تجربه کرده می‌پردازد. در سال 1342 نخستین اثرش با نام خانه‌ای برای شب به چاپ رسید و داستان دشنام در این کتاب با استقبال زیادی مواجه شد.

ابراهیمی تا سال 1380 بیش از 100 کتاب و مقاله و نقد منتشر کرد که شامل داستان بلند و کوتاه، فیلم‌نامه، نمایش‌نامه و کتاب کودک و نوجوان می‌شود. چندین آثار او تاکنون به زبان‌های مختلف ترجمه شده است. ابراهیمی در زمینه ادبیات کودک، جایزه اول براتیسلاوا، جایزه اول تعلیم و تربیت یونسکو، جایزه کتاب برگزیده سال ایران و چندین جایزه دیگر را دریافت کرده است. همچنین وی به علت نگارش رمان هفت جلدی آتش بدون دود، جایزه نویسنده برگزیده ادبیات داستانی 20 سال بعد از انقلاب را کسب کرد. ابراهیمی در سال 1378 درگذشت.

* آثار نادر ابراهیمی در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان:

صدای صحرا: فیلمنامه یی براساس قصه های صحرا/ خانه یی برای شب/ یک قصه معمولی و قدیمی در باب جنایت/ تضادهای درونی/ وسعت معنای انتظار (سه قصه نمایشی )/ فردا شکل امروز نیست / یک عاشقانه ی آرام / بار دیگر ،شهری که دوست می داشتم / چهل نامه به همسرم/ افسانه ی باران / انسان، جنایت و احتمال / مردی در تبعید ابدی: براساس داستان زندگی ملاصدرای شیرازی صدرالمتالهین / هزارپای سیاه و قصه های صحرا / کوچه های کوتاه/ مکانهای عمومی/ رونوشت ، بدون اصل/ مصابا و رویای گاجرات / آرش در قلمرو تردید/ غزلداستانهای سال بد/ ابن مشغله/ مقدمه ای بر مصورسازی کتاب کودکان/ ابوالمشاغل / ساختار و مبانی ادبیات داستانی/ بر جاده های آبی سرخ

* درباره گوینده:

(زاده 3 دی 1359) مدرس دانشگاه، نویسنده، فعال رسانه‌ای و مجری اهل ایران است. یامین‌پور به خاطر دو اثر ادبی پرفروش در سال 1399 به عنوان چهره سال هنر انقلاب برگزیده شد. او همچنین در سال‌های 98 و 99 جزو سه نویسنده پرفروش ایران شد.  او دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی از دانشگاه امام صادق است و دارای دکتری همین رشته از دانشگاه علوم تحقیقات است. یامین پور در سال 1397 اولین رمان خود را به نام «نخل و نارنج» منتشر کرد که در یک سال به چاپ سی و هشتم رسید. دومین رمان او به نام «ارتداد» نیز در سال 1398 منتشر شد.

سه شنبه 10خرداد ماه 1401* شماره 256، هفته سی و هفتم*پژواک

بازنشستگی آقای کارمند

نمایشنامه «آمیز قلمدون» توسط یکی از مشهورترین چهره های نمایشنامه‌نویسی ایران، اکبر رادی نوشته شده است و مانند دیگر نمایشنامه‌های او یک نمایشنامه انتقادی است. آمیز قلمدون یا همان آقای شکوهی با همسر خود شوکت خانم زندگی می‌کند. آن‌ها زندگی بسیار ساده‌ای دارند. آقای شکوهی که فردی با شرافت، پاک و زلال است، سال ها به فرهنگ و ادب مملکت خدمت کرده است و حالا بازنشسته شده است. او هرگز به دنبال خوش‌گذرانی و چاپلوسی نبوده است برای همین یک زندگی بسیار ساده دارند. و بعد از بازنشسته‌گی دچار فقر و تنگدستی شده‌اند. آمیز قلمدون به خاطر اینکه در دوران خدمتش یک کارمند درستکار بوده به خودش افتخار می‌کند و هرزگاهی خاطرات آن دوران را مرور می‌کند. او موقعیت سواستفاده و رشوه گرفتن را داشته ولی هرگز به این کار تن نداده است.

آقای شکوهی و شوکت خانم دو دختر به نام‌های رکسانا و ماندانا دارند که آن‌ها هم ازدواج کرده‌اند و سرگرم زندگی خودشان هستند و مشکلات خودشان را دارند. حشمت خانم همسایه فضول و اما ثروتمند خانواده شکوهی، جنجال‌هایی را به‌پا می‌کند که زندگی آمیز قلمدون و شوکت خانم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. متن‌های رادی هر یک به نوعی برای مخاطبانش از ارزش و اعتبار خاصی برخوردارند؛ اعتباری که از دل آدم‌ها، گفت‌وگوها، واقع‌گرایی، زبان و اندیشه می‌آید. رادی دست خط خود را تعمیم می‌دهد تا با خلق آثار متنوع بتواند بر وسعت نگاهش بیفزاید و این گونه دامنه حضور فراگیر خود را اعلام کند. رادی در 1371 خورشیدی آمیز قلمدون را می نویسد که در 1373خورشیدی مرزبان آن را برای تلویزیون ضبط می‌کند. مرزبان آمیز قلمدون را در 1376خورشیدی در تالار چهارسوی مجموعه‌ تئاترشهر به صحنه می‌آورد. در 1377خورشیدی هم در اصفهان ‌به صحنه می‌رود و منتشر هم می‌شود.

* مرور برخی از آثار مهم اکبر رادی:

روزنه‌ آبی 1338

اکبر رادی درباره‌ نخستین نمایشنامه‌اش می‌نویسد: زمستان 1340 خورشیدی من نمایشنامه‌ روزنه آبی را برای آخرین مرتبه پاکنویس کرده بودم و مدتی بود در هوای انتشار آن در راسته‌ شاه آباد پرسه می‌زدم که بورس ناشران فربه تهران بود. من روزنه آبی را به شاملو دادم که نسخه‌ پیشین آن را در 1339 خورشیدی دیده بود و مرا به شاهین سرکیسیان هم معرفی کرده بود که در معنی معاصر کلمه رویای تئاتر ملی در سر پخته می‌کرد و در به در به دنبال یک نمایشنامه مایه‌دار ایرانی می‌گشت.

افول 1343

افول در 1342 خورشیدی نوشته و در 1343 خورشیدی با حمایت مالی گروه طرفه منتشر می‌شود. این نمایشنامه برای نخستین‌بار به کارگردانی علی نصیریان در 1349 خورشیدی در تالار سنگلج اجرا شد. جواد مجابی درباره‌ این نمایشنامه نوشته است: رادی در نوشتن افول موفق بوده و قهرمانان او در محیط خودشان ملموس و زنده‌اند و در ورای این زندگی عادی، نمایشنامه در سطحی کلی‌تر جریان می‌یابد. این نمایشنامه دشمن مردم ایبسن را به یادم می‌آورد و خط اصلی این 2 نمایشنامه یکی است؛ هدف مبارزه در هر 2 نمایشنامه سلامت مردم است. گرچه یکی سلامت تن و دیگری تعالی روان را می‌طلبد. نومیدی از متحدانی که یک یک کنار می‌روند، مقابله با توده و در آخر تنهایی انسان و قهرمان نمایشنامه. در افول شدت فاجعه به قدرت دشمن نیست و جنگ 2 برادر در این جا به جنگ داماد و پدر زن بدل شده است.

مرگ در پاییز 1345

مرگ در پاییز نمایشنامه‌ای اپیزودیک و متشکل از سه متن کوتاه و به هم پیوسته است. محاق، مسافران و مرگ در پاییز نام این متن‌هاست که محاق در 1344 خورشیدی و 2 متن دیگر در 1345خورشیدی نوشته شده‌اند. در 1346 خورشیدی هم عباس جوانمرد آن سه را با هم در تلویزیون اجرا و پخش کرد. نمی‌توان به سادگی از کنار مرگ در پاییز گذشت، زیرا این متن با تمام بی‌پیرایگی‌اش به زندگی ایرانی، آن هم در جنگل‌های گیلان و روزهای بارانی‌اش پیوند می‌خورد، پیوندی که بریده‌ای از زندگی ما ایرانیان را با تمام تراژدی‌های ممکنش آشکار می کند. نمایشنامه نخستین بار به طور کامل در قالب یک کتاب در 1349خورشیدی به وسیله انتشارات رز چاپ شد. نویسنده نمایشنامه را در بهار 1356 خورشیدی بازنوشت.

از پشت شیشه‌ها 1345

1345خورشیدی سالی است که از پشت شیشه‌ها بر قلم اکبر رادی جاری‌ و در پیام نوین هم چاپ و منتشر می‌شود. رادی این بار متفاوت می‌نماید و زندگی را با تمام واقعیت ممکنش درمی‌نوردد تا حقیقت دردناکی را پیش روی مخاطبش جاری کند.

رکن‌الدین خسروی در 1348خورشیدی آن را به صحنه آورد و پس از 40 سال دوباره در تابستان 1388خورشیدی مصطفی عبداللهی خاطره‌ این اجرا را زنده کرد.

ارثیه‌ ایرانی 1347

رادی در 1346خورشیدی ارثیه‌ ایرانی را می‌نویسد و یک سال بعد آن را منتشر می‌کند. ارثیه‌ ایرانی در 1349خورشیدی به کارگردانی خلیل موحد دیلمقانی اجرا می‌شود که در 1352خورشیدی یک اجرای رادیویی و در 1356خورشیدی یک اجرای تلویزیونی هم داشته است.

صیادان 1348

رادی در 1348خورشیدی موفق به نوشتن صیادان می‌شود که فرامرز طالبی این نمایشنامه را در دانشگاه تهران اجرا می‌کند. این نمایشنامه ابتدا در 1349خورشیدی و با بازنویسی برای مرتبه‌ دوم در 1354خورشیدی منتشر می‌شود.

لبخند باشکوه آقای گیل1350

یک سال بعد رادی، لبخند باشکوه آقای گیل را می‌نویسد که در 1352خورشیدی بازنویسی و منتشر می‌شود. در 1353خورشیدی هم رکن‌الدین خسروی آن را به صحنه می‌برد. او در 1352خورشیدی مجموعه‌ مقالات دستی از دور را منتشر می‌کند. در 1353خورشیدی موفق به نگارش نمایشنامه‌ در مه بخوان می‌شود که سال بعد رادی آن را منتشر می‌کند. این متن در 1356خورشیدی در دانشکده‌ اقتصاد اهواز به صحنه می‌رود. رادی در سال 1355خورشیدی به تدریس نمایشنامه‌نویسی در انستیتوی تربیت مربیان امور هنری می‌پردازد.

هاملت با سالاد فصل 1356

در 1356خورشیدی نمایشنامه‌ هاملت با سالاد فصل را می‌نویسد که متنی متفاوت با تمام آثار این نویسنده‌ صاحب سبک است. رادی، که به رئالیسم شهره بود، در این متن ضدرئالیسم محض است. یک سال بعد آن را منتشر می‌کند. جعفر والی می‌خواهد آن را تمرین و اجرا کند که انقلاب 1357خورشیدی اتفاق می افتد؛ تا اینکه در 1369خورشیدی هادی مرزبان آن را به اجرا می‌گذارد. در 1392خورشیدی هم همین کارگردان هاملت با سالاد فصل را در تالار سنگلج اجرا می‌کند. البته این متن در سال 1366خورشیدی هم بازنویسی شده است.

منجی در صبح نمناک 1358

اکبر رادی پس از انقلاب به پختگی لازم رسیده بود تا به دور از تمام قیل و قال‌های موجود در خلوت خود بنویسد. همچنان یک نویسنده باشد. یک نویسنده که دلبسته‌ مردمش است و می‌خواهد در آگاهی جمعی بکوشد. وی در 1358خورشیدی شروع به نوشتن منجی در صبح نمناک می‌کند که در 1359خورشیدی نگارشش را به پایان می‌رساند. 1360خورشیدی آن را چاپ می‌کند.

پلکان 1361

اکبر رادی در 1361خورشیدی پلکان را می‌نویسد که در 1363خورشیدی هادی مرزبان آن را به صحنه می آورد و در 1368خورشیدی این متن منتشر می‌شود. در 1369خورشیدی هم در شیراز به صحنه می رود. رادی پلکان را در 1375خورشیدی بازنویسی می‌کند و در 1377خورشیدی در مراسم تجلیل از این نویسنده در زادگاهش، رشت، به همراه مرگ در پاییز به صحنه می‌رود.

تانگوی تخم مرغ داغ1363 

پس از پلکان، رادی تانگوی تخم مرغ داغ را براساس ارثیه‌ ایرانی می‌نویسد که در 1378خورشیدی بازنویسی می‌شود. این متن در 1380خورشیدی انتشار می‌یابد.

آهسته با گل سرخ 1365

او در 1364خورشیدی پرده‌ اول آهسته با گل سرخ را می‌نویسد و نگارش کامل آن را در سال بعد به پایان می‌رساند. این نمایش در 1366خورشیدی به کارگردانی هادی مرزبان در تالار اصلی مجموعه‌ تئاترشهر اجرا می‌شود که در 1367خورشیدی اجرایش در مشهد و تهران ادامه می‌یابد. نمایشنامه‌ آهسته با گل سرخ یکی از آثار برجسته‌ این نمایشنامه‌نویس وطنی است. قطب‌الدین صادقی درباره‌ آهسته با گل سرخ می‌نویسد: اگر آهسته با گل سرخ را برای مثال با روزنه‌ آبی، افول یا از پشت شیشه‌ها مقایسه کنیم، باید گفت که در اکبر رادی هم از جهت موضوعی و هم از نظر زبان و شیوه نگارش، تحولی درخور توجه روی داده است. این تحول را بی‌هیچ تردیدی باید ناشی از تاثیری دانست که ضرباهنگ انقلاب و حوادث و هیجاناتش بر رادی گذاشته است. هر چند که پیش تر نیز ما رادی را نویسنده‌ای جدلی و سخت اخلاق‌گرا می‌شناختیم. رادی را می‌شود برای زبان پالوده، زنده و استعاری‌اش همیشه ستود. هر چند که این زبان از واقعیت روزمره دور می‌ماند. زبان او در این نمایشنامه یک زبان شسته ـ رفته‌ طبقه‌ متوسط و با فرهنگ تهرانی است که در عین پالودگی، پر از طنز و تصویر است.

شب روی سنگفرش خیس 1370

رادی در 1367خورشیدی شب روی سنگفرش خیس را شروع می‌کند که در 1367خورشیدی نگارشش پایان می‌یابد. در 1377خورشیدی مرزبان آن را به صحنه می‌آورد و در 1378 خورشیدی هم منتشر می‌شود.

باغ شب نمای ما 1375

رادی همچنین از 1372خورشیدی مطالعات و گردآوری اسناد برای نوشتن یک نمایشنامه تاریخی را آغاز می‌کند که منجر به نگارش پیش‌نویس نمایشنامه‌ باغ شب‌نمای ما در 1373خورشیدی می‌شود. ویرایش و پرداخت نهایی آن هم در 1375خورشیدی صورت می‌گیرد. این نمایش در 1380خورشیدی به مدت سه ماه در تالار اصلی تئاترشهر اجرا می‌شود.

ملودی شهر بارانی 1379

اکبر رادی در 1373 خورشیدی، پس از 32 سال تدریس در آموزش و پرورش، بازنشسته می‌شود. او در 1374 خورشیدی طرحی برای یک نمایشنامه‌ بارانی را در سر می‌پروراند تا در 1376 خورشیدی نمایشنامه‌ بوی باران لطیف است را می نویسد، در 1379 خورشیدی به نامملودی شهر بارانی ضبط رادیویی می‌شود که یک سال بعد از رادیو هم پخش می‌شود. این نمایشنامه هم در 1384 خورشیدی به کارگردانی هادی مرزبان در تالار اصلی تئاترشهر اجرا شد.

خانمچه و مهتابی 1379

در 1378 خورشیدی طرح خانمچه و مهتابی را می‌نویسد که در 1379 خورشیدی نگارش آن به پایان می‌رسد. این نمایشنامه منتشر شده است.

روی صحنه آبی 1383

رادی پس از آن کمتر می‌نویسد و بیشتر در تدارک و بازنویسی متن‌های خود است تا در یک مجموعه‌ چهار جلدی به همت نشر قطره منتشر شود. روی صحنه آبی حاوی متن گاه بازنگری‌شده نمایشنامه‌های اکبر رادی از آغاز تا انجام است. جلد نخست تا چهارم به ترتیب نمایشنامه‌های دهه‌های چهل و پنجاه و شصت و هفتاد خورشیدی را دارند.

پایین گذر سقاخانه و تک پرده‌ای‌های کاکتوس 1384و 1386

او در دهه‌ 80 خورشیدی نمایشنامه‌ پایین، گذر سقاخانه را می‌نویسد که در 1385 خورشیدی به کارگردانی مرزبان در تالار وحدت اجرا می‌شود. همچنین تک پرده‌ای‌های کاکتوس، جناب کنت و آهنگ‌های شکلاتی را می‌نویسد که به کارگردانی میکائیل شهرستانی در 1386 خورشیدی اجرا می‌شود.

* درباره گویندگان:

- بیژن گنجعلی:

بیژن گنجعلی در سال 1331 در آبادان به دنیا آمده و فعالیت‌های هنری خود را از سال 1359 آغاز کرده است. کتاب صوتی آمیز قلمدون، کتاب صوتی آندورا، کتاب صوتی قلعه حیوانات نوشته جورج اورول‌، کتاب صوتی ملاقات بانوی سالخورده و کتاب صوتی مکبث را او گویندگی کرده است. او تاکنون در نمایش‌های زیادی نقش بازی کرده است، از جمله: رویای نیمه شب (کارگردان ناصر کوشان، 1377)، بازی روزگار (کارگردان حسین ظاهری، 1382)، طوفان سهمگین زنده ماند (کارگردان حسین کریمی، 1384)، وجدان هرگز نمی‌میرد (کارگردان فریدون خسروی، 1385)، راپرت‌های یومیه ایام از یاد رفته (کارگردان محمدرضا رهبری، 1386)، روزی که زمین نان می‌شود (کارگردان خسرو ثقفیان، 1386)، زنی که تابستان گذشته رسید (کارگردان محسن عرب‌زاده، 1391)، پاپری (کارگردان ناصر کوشان، 1394)

- علی کاظمی

وی گوینده، نقش‌خوان و دستور صحنه‌خوان است. علی کاظمی در سال 1374 به دنیا آمده و مدرک کارشناسی رشته عمران دارد.

او فعالیت هنری خود را از سال 1392 در زمینه دوبله و گویندگی آغاز کرد. در چنیدن انیمیشن و فیلم نیز صداپیشگی کرده است، از جمله: انیمیشن داستان اسباب‌بازی‌ها، فیلم سینمایی تاکسی 5 و... او اجرای دوبله همزمان انیمیشن در جُنگ مدارس، گویندگی تیزر، مستند و موشن‌گرافی‌های مختلفی را نیز در کارنامه هنری خود دارد.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: کتاب صوتی آمیز قلمدون

نویسنده: اکبر رادی

گویندگان: بیژن گنجعلی، علی کاظمی، نگار داستان‌پور، امیرحسین دردشتی، فیروزه محمدی و هاله رنجبر

 ناشر چاپی: قطره

 ناشر صوتی: نوین کتاب

کاظمی علاوه بر ساخت چندین پادکست، در رادیوی نیز حضور موثری داشته است، مثلا اجرای چندین برنامه زنده رادیویی برای مناسبت‌هایی مانند اعیاد غدیر و قربان، چندین اجرای زنده رادیویی جهت جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان و... خواندن کتاب صوتی و نمایشنامه‌خوانی یکی از دیگر از هنرهای علی کاظمی است. کرگدن (نمایشنامه)، آندورا (نمایشنامه)، خانمچه و مهتابی (نمایشنامه) و دایره گچی قفقازی (نمایشنامه) از دیگر کارهای صوتی وی است.

- نگار داستان‌پور

نگار داستان‌پور متولد 1367و کارشناس حقوق است. او یکی از اعضای گروه تئاتر شهرزاد به سرپرستی شهاب غزالی است و فعالیت هنری خود را از سال 1381 آغاز کرده. داستان‌پور نویسندگی آثار متعددی را بر عهده داشت که تعداد زیادی از آنها به اجرا نیز رسیده است، از جمله: «دارم شبیه کلاغ‌ها می‌شوم»، «شوخی کوچک جناب میم» (اجرا در اصفهان و کرمان)، «تاج پادشاه» (اجرا در اهواز)، «دایره کوچولو»، «لطفا گوریل خودت را قورت بده»، «عروسی شاپرک خانم»، «در تاریکی»، «فلک‌زده»، «سیب سبز»، «قطعه گمشده»، «مصائب لیرشاه پیرامون ادموند» و... نگار داستان‌پور همچنین کارگردانی نمایش‌های «دارم شبیه کلاغ‌ها می‌شوم»، «عطسه»، «شوخی کوچک جناب میم» و «دایره کوچولو» را نیز بر عهده داشته است. او با شرکت در چندین جشنواره استانی و کشوری توانسته چندین جایزه خصوصا در حوزه نویسندگی به دست بیاورد. همچنین از او کتاب «مصائب لیرشاه پیرامون ادموند» در انتشارات نشریار به چاپ رسیده است. داوری سه دوره جشنواره تئاتر مدارس اصفهان و شاهین‌شهر، نویسندگی و صداپیشگی برای رادیو، بازنویسی و سرودن اشعار چندین نمایش کودک، نویسندگی و کارگردانی چندین نمایش خیابانی و صحنه‌ای برای شهرداری اصفهان و البته دستیاری کارگردان در نمایش‌های «کله‌پوک‌ها» و «مصائب لیرشاه پیرامون ادموند» از دیگر فعالیت‌های هنری اوست. دایره گچی قفقازی (نمایشنامه)، فردریک یا تئاتر بولوار (نمایشنامه) و ملودی شهر بارانی (نمایشنامه) از دیگر آثار صوتی وی می باشد.

- امیرحسین دردشتی

امیرحسین دردشتی در 20 تیر 1363 به دنیا آمده است. او مدرک کارشناسی روانشناسی دارد و فعالیت در حوزه تئاتر یکی از علایق اوست. به همین خاطر، در نمایش‌های مختلفی مانند «پشت شیشه‌ها»، «تراژدی»، «چیزهای پیش پا افتاده»، «مادر اجاره‌ای»، «پشت خاکریز» و «شب روی سنگفرش خیس» نقشی را بر عهده داشته است. او همچین در فیلم‌های کوتاه «سیب»، «جمعه عصر» و «جاده» نیز حضور داشته و توانسته فعالیت هنری خود را گسترده‌تر کند. ملاقات بانوی سالخورده (نمایشنامه) و ورگ (نمایشنامه) از دیگر آثار صوتی وی است.

- فیروزه محمدی

وی گوینده، نقش‌خوان، دستیار کارگردان، دستیار کارگردان و برنامه‌ریز است. فیروزه محمدی در 3 بهمن 1370 به دنیا آمده است و دانش آموخته کارشناسی کشاورزی دارد. ولی از آنجایی که به فعالیت‌های هنری علاقه زیادی داشت، به آموزشگاه هنری شهرزاد رفت و توانست به بازیگری و نمایشنامه‌خوانی روبیاورد. کمبث، سه خواهر، پرنده آبی و بانوی سالخورده از جمله کارهای صوتی وی است.

- هاله رنجبر

گوینده، موسیقی، گویندگان، کارگردان، نقش‌خوان، انتخاب موسیقی، میکس و مسترینگ، انتخاب موسیقی عنوان هایی است که می توان برای وی پیدا کرد. هاله رنجبر در 27 اردیبهشت 1360 به دنیا آمده و دانش آموخته کارشناسی «کارگردانی» دانشگاه «سوره اصفهان» است. او فعالیت هنری خود را از سال 1379 آغاز کرد و اکنون عضو گروه نمایش «شهرزاد» و «آدمک» و انجمن «هنرهای نمایش کودک و نوجوان اصفهان» است. رنجبر در حوزه تخصصی فعالیت خود که کارگردانی فعالیت‌های فراوانی داشته، مانند: کارگردانی و اجرای نمایش‌های رادیویی «رادیو شهرزاد»، کارگردانی نمایش «لا موزیکا» (سال 1380)، کارگردان نمایش رادیویی «عشق بالاترین چیزهاست» (سال 1396)، کارگردانی و دستیار کارگردان مستندهای «فولاد مبارکه اصفهان» (سال 1384) و مربی و کارگردان بخش نمایشی اختتامیه جلوه گاه امید در «سی و دومین جشنواره بین‌المللی کودک و نوجوان اصفهان» (سال 1398). هاله رنجبر از سال 1380 تاکنون سابقه بازیگری در تئاترهای مختلفی دارد که برخی از آنها عبارتند از: «باد اسب است» (سال 1380)، «قهوه قجری» (سال 1381)، «این روبان سیاه که به قاب دنیاست» (سال 1383)، «تاروت» (سال 1392)، «مجلس زنان» (سال 1392)، نمایش خیابانی «فردا هم یک روز از روزهای خداست» (سال 1393)، «کله پوک‌ها» (سال 1395)، «زنان» (سال 1397)، «ده هزار سیگار» (سال 1397)، «پابرهنه در پارک» (سال 1397)، «دزدها به چه می‌اندیشند» (سال 1397)، کمدی «دروغگو» (سال 1398) و... او سابقه چند داوری را نیز در فعالیت حرفه‌ای خود دارد، از جمله: داور و مربی در جشنواره کودک محله اصفهان (سال 1380)، داور بخش کودک جشنواره بین‌المللی فیلم های کودک و نوجوان (سال 1380). رنجبر با شرکت در اولین جشنواره سوره تهران (سال 1381) توانست مقام اول زن را به دست آورد و برای بازی در نمایش «کافه نوفل» در دومین جشنواره تئاتر روح الله (سال 1397) از طرف داوران جشنواره تقدیر شد. ابرها (نمایشنامه)، ورگ (نمایشنامه)، مکبث (نمایشنامه)، ملاقات بانوی سالخورده (نمایشنامه)، فردریک یا تئاتر بولوار (نمایشنامه)، پرنده آبی (نمایشنامه) و ملودی شهر بارانی (نمایشنامه) از دیگر کارهای صوتی وی است.

* از اکبر رادی کتاب های زیر در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است:

در مه بخوان/ روزنه ی آبی : نمایشنامه / افول (نمایشنامه در پنج پرده) /    ارثیه ی ایرانی/ از پشت شیشه ها/ هاملت با سالار فصل : "نمایشنامه "/ مرگ در پائیز(سه تک پرده ی پیوسته ) / آهسته با گل سرخ "نمایشنامه " /

سه شنبه 3 خرداد ماه 1401* شماره 249، هفته سی و ششم* پژواک

شهر تنها ماند

این کتاب با زبانی ساده و قابل‌فهم دوران هشت سال دفاع مقدس و محاصره خرمشهر را تعریف می‌کند. همچنین پیش از شروع جنگ درمورد ویژگی‌ها و زیبایی‌های این شهر گفته می‌شود و توصیفاتی از باغ‌ها و نخلستان‌های آن برای مخاطب کودک آورده شده است. کودکان با شنیدن کتاب روزهای خرمشهر می‌توانند تصویر روشنی از این منطقه در آن دوران به دست بیاورند.

کتاب روزهای خرمشهر اثر مرتضی‌ سرهنگی توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است. «خرمشهر یک شهر بندری است. خرمشهر، یکی از قشنگ ترین شهرهای بندری کشور ما است. این شهر چند اسکله ی بزرگ و پر جنب و جوش دارد. هر روز صدای سوت کشتی های بزرگ و کوچک که در اسکله پلهو می گیرند، شنیده می شود.

پرچم های رنگارنگ این کشتی ها با وزش باد تکان می خورد. پرندگان آبی روی بلندترین دکل ها بازیگوشی می کنند. باغ های پرگل و نخلستان های پر از خرما، از منظره های دیدنی خرمشهر است. خرمشهر یکی از زیباترین شهرهای جنوبی کشور ما است.

سال ها پیش، وقتی ارتش متجاوز عراق به خاک میهن مقدس ما حمله کرد، خرمشهر از اولین شهرهایی بود که به محاصره ی عراقی ها در آمد. مردم خرمشهر برای دفاع از شهر آماده شدند. آنان با دست خالی و کم ترین سلاح در برابر دشمن مقاومت کردند.

خیابان ها، کوچه ها، پس کوچه ها، خانه ها، مدرسه ها و کارخانه ها و همه جا سنگر مردم شد. عراقی ها با توپ و تانک به طرف شهر هجوم آوردند. هواپیماها و هلیکوپترهای عراقی آسمان آبی خرمشهر را سیاه کردند. صدای انفجار بمب ها و خمپاره ها لحظه ای قطعه نمی شد.کشتی ها در آتش می سوختند. مرغ های آبی، با پر و بال خونی، روی موج های کارون و اروند رود افتادند و نخلستان ها و باغ ها سرسبزی خود را به سرخی و سیاهی آتش و دود دادند. عراقی ها پل بزرگ شهر را منفجر کردند و به طرف مرکز شهر هجوم آوردند.

مردم و نظامیان خرمشهری سی و چهار شبانه روز در مقابل حمله های شدید عراقی ها مقاومت کردند. مهمات و اسلحه کم بود و نیروی کمکی هم دیر رسید. عراقی ها با فشار زیاد وارد خرمشهر شدند. این بندر زیبا اشغال شد. مردم، شهر سوخته و مجروح را با غم و اندوه بسیار ترک کردند. شهر تنها ماند؛ تنهای تنها. تانک های عراقی وارد کوچه ها و خیابان ها شدند. راه ورود نیروهای ایرانی به شهر بسته شد. سربازان و افسران عراقی به داخل شهر آمدند. آن ها خانه ها، مدرسه ها، کارخانه ها، مغازه ها، مسجدها، و بیمارستان های خرمشهر را ویران کردند. آن ها اموال مردم را غارت کردند».

* درباره نویسنده:

این نویسنده در سال 1332 در تهران متولد شد و تحصیلات خود را در رشته علوم اجتماعی ادامه داد. او برای کتاب «اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی» موفق به دریافت مقام اول کتاب سال دفاع مقدس شد و همچنین کتاب «پابه‌پای باران» او مقام اول را در گزارش کسب کرد.

راه‌اندازی و فعالیت در دفتر ادبیات و هنر مقاومتِ حوزه هنری، کار بر روی خاطرات اسارت و اسرای عراقی و نیز سردبیری هفته‌نامه کمان با انتشار دویست شماره در هشت سال، نام مرتضی سرهنگی را در ردیف برجسته‌ترین چهره‌های عرصه ادبیات پایداری ایران قرار داده است.

سرهنگی فعالیت حرفه‌ای خود را با نوشتن گزارش و مصاحبه در روزنامه جمهوری اسلامی شروع کرد. در تیرماه1367 با همراهی هدایت‌الله بهبودی دفتر ادبیات و هنر مقاومت را در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی بنیان‌گذاری کردند. این دفتر در زمینه گردآوری و تدوین خاطرات و آثار ادبی دوران دفاع مقدس فعالیت می‌کند. در سال1375 نیز عضو شورای سردبیری روزنامه ایران بود. وی اکنون مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت و مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگ و ادب پایداری است.

سرهنگی نقشی مهمی در مورد حضور زنان در ادبیات دفاع مقدس دارد و بر این باور است که با ورود زنان به عرصه خاطره‌نگاری، صدای جنگ بلندتر شنیده خواهد شد. او می‌گوید خاطراتی که زنان و همین‌طور کودکان و نوجوانان از جنگ دارند، قیمت تمام‌شده جنگ را برای ملت ما آشکار می‌کند. او به ادبیات اسارت که انسانی‌ترین گونه  ادبیات جنگ است نیز توجه ویژه‌ای دارد. برخی مرتضی سرهنگی را استاد نگارش خاطرات جنگ می‌نامند. سرهنگی برای رشد ادبیات جنگ می‌کوش، نگاهش به این ادبیات است و همچون باغبانی دلسوز، از این باغ مراقبت می‌کند.

* دیگر آثار نویسنده:

اسم من چفیه است/  اسم من پلاک است/ اسم من خاکریز است/ خرمشهر ؛ کوجهان آرا/ پابه پای باران/ مرتضی آئینه زندگی ام بود/ سفر بر مدار مهتاب (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)/ باغ انگور، باغ سیب، باغ آیینه(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)/  خانه کوچک ، زندگی بزرگ (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)/ همه چیز درباره جنگ 1/ اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی، 8 جلد، 1363تا1370/ حرف ما: گزیده سرمقاله‌های کمان، / خرمشهر، خانه رو به آفتاب: گفت‌و‌گو با صدیقه زمانی، همسر سردار شهید عبدالرضا موسوی / ده روز محاصره در قله ویزان: خاطرات یک افسر عراقی، / سفر به قله‌ها: پنج گزارش جنگی/ محرم در اسارت: گزیده خاطرات آزادگان/ نماز، ولایت، والدین/ یادهای زلال/ قطعه‌های پابرهنه / منظومه هشت‌ساله / همسفر شقایق: خاطرات همسران فرماندهان شهید استان کرمان/ پاره‌هایی از آنچه اتفاق افتاد؛ نظامیان عراقی/ روشنای خاطره‌ها

* درباره گوینده:

سحر بیرانوند متولد 1366 یکی از جوانان خوش‌صدای کشور عزیزمان در عرصه‌ صداپیشگی و کتابخوانی است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد ژنتیک است که قبل از ورود به دنیای دوبله سال‌های بسیاری در آزمایشگاه ژنتیک مشغول به فعالیت بود. بیرانوند فعالیت جدی خود را به دلیل علاقه‌ بسیار زیادش به گویندگی از سال 1392 آغاز کرد. وی پس از آزمون صدایی که در خانه‌ رادیو داد، پذیرفته شد تا در دوره‌های گویندگی و اجرا در باشگاه رادیویی جوان شرکت کند.او پس از دو سال کسب مهارت و برخورداری از آموزش‌های لازم در این زمینه، سرانجام با عالی‌ترین نمرات فارغ‌التحصیل شد.سحر بیرانوند ابتدا به صورت پاره‌وقت در برنامه‌های رادیویی به گویندگی پرداخت تا اینکه در جشنواره انتشارات سوره مهر به عنوان صدای برتر کتاب انتخاب شد و در زمینه خوانش کتاب کودک و نوجوان پا به این عرصه گذاشت.او مدتی بعد همکاری‌اش را با انتشارات‌های صوتی همچون آوانامه، آوارسا و نوار آغاز کرد. وی همچنین در عرصه‌ی دوبلاژ نیز فعالیت‌ می‌کند.بیرانوند همچنین به دلیل علاقه‌ی زیادی که به نمایشنامه‌خوانی داشت، توانست تا وارد حوزه‌ی تئاتر و نمایش نیز شود.

سحر بیرانوند همچنین خود را یک کتابخوان حرفه‌ای معرفی می‌کند و بر این عقیده است که: «هنر گویندگی و اجرا در تمامی زمینه فعالیت‌هایش نیازمند مطالعه بسیار و تماشای فیلم است چرا که برای توانایی در روایت صحیح و جذاب کتاب باید با فرآیند حس و پردازش کاراکترها به خوبی آشنا بود و توانایی تخیل داشت.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: کتاب صوتی روزهای خرمشهر

نویسنده: مرتضی سرهنگی

گوینده: سحر بیرانوند

ناشر: انتشارات سوره مهر

ناشر صوتی: گروه فرهنگی سماوا

من هم به دلیل علاقه‌ام به ادبیات و رمان می‌توانم بگویم جزو افراد کتابخوان هستم. خدا را شاکرم که به واسطه‌ زمینه‌های مختلف شغلی‌ام یعنی گویندگی، میزان مطالعه‌ام در زمینه‌های مختلف از جمله علمی، مستند، داستانی، تاریخی و غیره نیز افزایش یافته است.البته خودم به‌شدت به مطالعه نمایشنامه‌های کلاسیک علاقه دارم و همچنین کتاب‌های روانشناسی که در کمک به خودشناسی و کشف درونیات موثرند.»

* دیگر آثار گوینده:

کتاب صوتی در ژرفای آب، نویسنده: پائولا هاوکینز، مترجم: حدیث حسینی, نازیلا محبی / کتاب صوتی زندگی اسرار آمیز، نویسنده: سومانک کید، مترجم: عباس زارعی(نسخه فیزیکی کتاب در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است) / کتاب صوتی ارباب حلقه ها جلد اول یاران حلقه، نویسنده: جی آر آر تالکین، مترجم: رضا علیزاده/ کتاب صوتی غریبه ای در خانه، نویسنده: شاری لاپنا، مترجم: عباس زارعی (نسخه فیزیکی کتاب در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است) / کتاب صوتی پروانه ای روی شانه، نویسنده: بهنام ناصح(نسخه فیزیکی کتاب در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است) / کتاب صوتی زن همسایه، نویسنده: شاری لاپنا، مترجم: عباس زارعی (نسخه فیزیکی کتاب در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است) / کتاب صوتی کوری، نویسنده: ژوزه ساراماگو، مترجم: زهره روشن فکر(نسخه فیزیکی کتاب در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است)/ کتاب صوتی دختر ایزدی، نویسنده: امید حاجوی / کتاب صوتی درد، نویسنده: مارگریت دوراس، مترجم: قاسم روبین / کتاب صوتی عاشق، نویسنده: مارگریت دوراس، مترجم: قاسم روبین/ کتاب صوتی دختری از بروکلین، نویسنده: گیوم موسو، مترجم: آریا نوری (نسخه فیزیکی کتاب در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است)/ کتاب صوتی مادام بواری، نویسنده: گوستاو فلوبر، مترجم: محمد قاضی, رضا عقیلی/ کتاب صوتی عقل و احساس، نویسنده: جین آستین، مترجم: رضا رضایی (نسخه فیزیکی کتاب در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است)/ کتاب صوتی خاطرات یک گیشا، نویسنده: آرتور گلدن، مترجم: مریم بیات/ کتاب صوتی غرور و تعصب، نویسنده: جین آستین، مترجم: رضا رضایی (نسخه فیزیکی کتاب در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است) / کتاب صوتی فقط برایم نامه بنویس، نویسنده: اورلاندو فیجز، مترجم: غلامحسین میرزاصالح/ کتاب صوتی وقتی خاطرات دروغ می گویند، نویسنده: سی‌بل هاگ، مترجم: آرتمیس مسعودی/ کتاب صوتی مهمان ناخوانده، نویسنده: شاری لاپنا، مترجم: عباس زارعی

سه شنبه 27 اردیبهشت ماه 1401* شماره 242، هفته سی و پنجم* پژواک

کشته دست پدر

کتاب صوتی «رستم و سهراب» یکی از داستان‌های «شاهنامه»، نوشته حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی (416 -329 ه. ق) است که با مقدمه و تنظیم برای اجرای ابوالحسن تهامی ( -1317)، دوبلور، منتشر شده است.«شاهنامه»، حماسه ملی ایران زمین و یکی از برجسته‌ترین سروده‌های حماسی جهان است.کتاب صوتی «رستم و سهراب» داستان مرگ سهراب جوان را روایت می‌کند که در جنگ با رستم، نام‌آورترین چهره اسطوره‌ای «شاهنامه» و ادب پارسی، به دست پدر کشته می‌شود.

کتاب صوتی «رستم و سهراب»، به صورتی نمایشی اجرا و در آن از جلوه‌های صوتی برای ایجاد فضاهای مختلف بزم و رزم استفاده شده است.

* خلاصه داستان «رستم و سهراب» که بالغ بر 1000 بیت است، چنین است:

رستم روزی که دلتنگ و افسرده است عزم شکار می‌کند و با اسب مشهورش، رخش، به سمت شمال می‌تازد و به کشور توران، همسایه شمالی و دشمن دیرین ایران وارد می‌شود.

 

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: کتاب صوتی رستم و سهراب

نویسنده: ابوالقاسم فردوسی

گوینده: ابوالحسن تهامی چنگیز جلیلوند مریم شیرزاد حامد بهداد پرویز بهرام

ناشر: نو

در بیشه‌های آن کشور به شکار می‌پردازد و پس از گرفتن و کشتن گورخری، آن را کباب می‌کند و می‌خورد و در کنار رودخانه به خواب می‌رود. چند سوار تورانی رخش را اسیر می‌کنند و به شهر سمنگان می‌برند و رستم پس از بیدار شدن با تعقیب جای پای رخش به سمنگان می‌رسد. شاه سمنگان که دست نشانده افراسیاب، شاه بزرگ توران و دشمن بی‌رحم ایران است، از آمدن رستم به شهرش می‌ترسد زیرا او را برابر با یک سپاه می‌داند و از همین‌رو به پیشباز و دیدار رستم می‌رود. رستم خشم‌آلود از شاه می‌خواهد که هر چه زودتر اسب را پیدا کند. شاه قول می‌دهد رخش را بیابد و از رستم درخواست می‌کند برای استراحت به کاخ او برود.

تهمینه، دختر شاه سمنگان، از مدت‌ها پیش نادیده دل به رستم بسته و حال که مرد رویاهای خود را در قصر پدر می‌یابد شبانه به خوابگاه او می‌رود و عشق خود را بر او آشکار می‌کند.نه ماه بعد تهمینه پسری به دنیا می‌آورد و نامش را سهراب می‌گذارد. سهراب شباهتی به تورانیان ندارد به همین دلیل در نوجوانی از مادر می‌پرسد که پدرش کیست و چرا با دیگران تفاوت دارد؟

تهمینه نخست از پاسخ امتناع می‌کند ولی سرانجام ناگزیر به او می‌گوید که پدر او رستم پهلوان بزرگ است و از او می‌خواهد که نام و نشان خود را به کسی نگوید.سهراب سرمست از این خبر و به شوق دیدن پدر تصمیم می‌گیرد سپاهی بیاراید، به ایران حمله کند، پادشاهی ایران را به رستم بدهد و مادرش را ملکه ایران کند.

افراسیاب، شاه بزرگ توران و دشمن دیرینه ایران، از دلاوری سهراب و بلندپروازی‌اش آگاه می‌شود و سپاه بزرگی در اختیار او می‌گذارد اما هدف افراسیاب با هدف سهراب متفاوت است.افراسیاب می‌خواهد که در جنگ رستم را بکشد، چون می‌داند که ایران بدون رستم را به آسانی می‌توان شکست داد. از این‌رو، به سرداران خود می‌گوید که نباید هویت رستم را برای سهراب فاش کنند تا او به خیال این که با پهلوانی ‌ایرانی می‌جنگد رستم را شکست دهد.

در یورش به ایران، سهراب یکی از دژهای استوار ایران به نام سپددژ را تسخیر می‌کند و فرمانده دژ را که هجیر نام دارد اسیر می‌گیرد و نزد خود نگه می‌دارد.سپاه ایران و توران سرانجام به هم می‌رسند و سراپرده می‌زنند.رستم از دلاوری پهلوان تورانی که نامش را نشنیده و تصور نمی‌کند پسر خودش باشد به وجد می‌آید و سعی می‌کند برای جاسوسی و شناخت سهراب، شبانه با لباس مبدل به اردوی او برود و از دور حرکاتش را تماشا کند.در این زمان برادر تهمینه، زنده رزم، که در اردو گشت می‌زند مردی را مشغول جاسوسی چادر سهراب می‌بیند و از او می‌خواهد خود را معرفی کند اما رستم مشت محکمی بر گردن او می‌کوبد و او را می‌کشد و خود از صحنه می‌گریزد.سهراب که از مرگ دایی‌اش غمگین می‌شود روز بعد یک تنه به سپاه ایران حمله می‌کند و ...».

* درباره فردوسی:

ابوالقاسم فردوسی طوسی در سال 319 هجری شمسی، مصادف با 329 هجری قمری و 940 میلادی در روستای پاژ توس به دنیا آمد. شاعر حماسه‌سرای ایرانی و سراینده‌ی کتاب محبوب شاهنامه، است. بعضی از منتقدان فردوسی را بزرگ‌ترین سراینده‌ی پارسی‌گو دانسته‌اند. فردوسی از قدیمی‌ترین شاعران ایران است. این شاعر بزرگ با به نظم در آوردن حماسه‌های پهلوانان ایرانی، از میان داستان‌های کهن ایران اثری جاودانه در ادبیات ما خلق کرده است. شاهنامه فردوسی برگ زرینی از ادبیات ایران زمین در طول سال‌ها بوده.

فردوسی هرچه بیشتر در تاریخ ایران پیش می‌رفت و مطالعه می‌کرد، به داستان‌ها و افسانه‌های کهن ایرانی بیشتر علاقه‌مند می‌شد؛ تا جایی که تصمیم به نوشتن مجموعه‌ای عظیم از داستان‌های اساطیری ایرانیان گرفت. دوران کودکی فردوسی با دوران پادشاهی سامانیان هم‌زمان بود و پادشاهان سامانی به ادبیات ایران علاقه بسیار داشتند.

به نظم در آوردن کتاب فردوسی، شاهنامه، در حدود 30 سال به طول انجامید و در این 30 سال تمام زمان خود را در راه تحقیق و نوشتن این کتاب صرف می‌کرد. فردوسی مقدار زیادی از ثروتش را در راه نوشتن شاهنامه و گذران زندگی، از دست رفت.

بنا به روایت‌های مختلف، فردوسی بین سال‌های 370 یا 371 هجری قمری، به نظم در آوردن شاهنامه را شروع کرده است؛ فردوسی از همان سال‌های آغاز جوانی شعر می‌سروده و به این کار علاقه داشته است. در طول سال‌های بعد، پس از تمام شدن ثروت فردوسی، چند نفر از بزرگان خراسان، فردوسی را برای به پایان رساندن کتابش یاری کردند؛ اما پس از دوره سامانیان، غزنویان از فردوسی حمایت نکردند. با وجود حمایت علاقه‌مندان تاریخ و ادبیات کهن در خراسان، فردوسی مورد بی‌مهری زیادی قرار گرفت و در سال‌های پایانی عمرش مهجور ماند.

بر طبق روایت‌های مختلف، فردوسی حوالی سال 397 هجری خورشیدی یا 411 هجری قمری، جان سپرده است. می‌توان نتیجه گرفت که فردوسی در حدود 80 سال عمر کرده است.

* درباره گویندگان:

- سید ابوالحسن تهامی‌نژاد

سید ابوالحسن تهامی‌نژاد در سال 1317 در تهران متولد شد. او گویندگی بسیاری از فیلم‌های سینمایی، دوبله، مدیریت دوبلاژ و ترجمه دوبلاژ بسیاری از آثار را در مجموع فعالیت‌هایش دارد. او به‌عنوان روزنامه‌نگار و منتقد، اولین کسی بود که نقد دوبله‌ فیلم را به‌صورت جدی در مطبوعات آغاز کرد. وی همچنین نویسنده کتاب «چگونه فیلم دوبله کنیم» می‌باشد. وی داماد سیمین بهبهانی، شاعر معاصر ایرانی است.

- چنگیز جلیلوند

چنگیز جلیلوند متولد سال 1314 دوبلور، مدیر دوبلاژ، و هنرپیشه اهل ایران بود. چنگیز جلیلوند پس از انقلاب 1357 به مدت بیست سال در ایالات متحده آمریکا زندگی کرد و پس از آن به ایران بازگشت و کار دوبله را از سال 1377 سر گرفت. جلیلوند از سال 1336 مشغول به فعالیت بود و در تاریخ 2 آذر ماه 1399 بر اثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت. پیکر او در 5 آذر 1399 در قطعه‌ هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

- مریم شیرزاد

مریم شیرزاد متولد سال 1338 در تهران و دوبلور و گوینده‌ رادیو است. او فعالیت هنری را از سن 12 سالگی با گویندگی برای برنامه کودک رادیو شروع کرد. مریم شیرزاد فعالیت هنری خود را از سنین نوجوانی و با گویندگی در برنامه کودک رادیو شروع کرد و بعد از انقلاب و از سال 1359 جذب دوبله شد. و اولین کار دوبله‌ خود را با نقش کوتاهی در یک فیلم سینمایی برای سعید مظفری انجام داد.

- پرویز بهرام

پرویز بهرام در سال 1312 متولد شده است. او دوبلور، مدیر دوبلاژ، صداپیشه رادیو و هنرپیشه تئاتر، اهل ایران بود. پرویز بهرام دانش‌آموخته‌ کارشناسی حقوق قضایی و سال‌ها وکیل رسمی دادگستری بود. او کار دوبله را از اواخر دهه 1320 (خورشیدی) از طریق ملاقاتی که با هوشنگ لطیف‌پور و جعفر والی که از دوستان وی بودند و حضور در دوبله‌ فیلم ایتالیایی هنرپیشه آغاز کرد. پرویز بهرام که از سال 1393 درگیر بیماری سرطان بود، در سال 1398 در خانه شخصی خود در تهران درگذشت.

* همچنین می توانید کتاب های «رستم و سهراب: شرح، نقد و تحلیل داستان (از دیدگاه اساطیری، داستانی، زیبایی شناختی و واژگانی)» و « داستان رستم و سهراب از شاهنامه فردوسی» موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان را نیز دنبال کنید.

سه شنبه 20 اردیبهشت ماه 1401* شماره 235، هفته سی و چهارم* پژواک

چین از همان روز اول

«چین باستان» نام کتابی اثر «النور ج. هال» است. او در این کتاب با زبانی ساده، تاریخ چین را از اولین زمانی که پادشاهانی قدرت را در این منطقه در دست گرفتند، تا سقوط بزرگ‌ترین این سلسله ‌های پادشاهی، بیان کرده است.

 چین از کشورهای بسیار کهن است که تاریخی پرفراز و نشیب دارد. چینی که ما امروز می‌شناسیم، مانند سایر تمدن‌های بزرگ دنیا، حوادث زیادی را پشت سر گذاشته و پادشاهان زیادی را به خود دیده است. بنابر تاریخ‌های اولیه‌ چینی، نخستین دودمان در چین، دودمان شیا بوده که حدود 2000 سال پیش از میلاد تاسیس شده است. پس از شیا دودمان‌های دیگر پشت سر هم می‌آمدند و سقوط می‌کردند. اطلاعات مربوط به این دودمان‌ها سال‌ها از رازهای باستان ‌شناسی بوده است. گسترش کاوش‌ها و همچنین مطالعه‌ متون ادبی و هنری این سرزمین باعث شده تا طی چند سال اخیر، باستان‌شناسان و تاریخ ‌شناسان بتوانند تصویر کامل‌تر و منسجم‌تری از تاریخ چین به دست آورند. در تمام تاریخ چین رد پای ادبیات، شعر، نقاشی، فلسفه و معماری دیده می‌شود. در این میان نگارش و ابداع خط از دستاوردهای بزرگ چینی است که تا امروز باقی مانده و در مقایسه با سایر نظام‌های نوشتاری، تغییرات اندکی نسبت به گذشته داشته است.

یافته‌های مربوط به 5000 سال پیش از میلاد، نشان می‌دهد که انسان‌هایی در دره یانگ تسه ساکن شده و به کشاورزی پرداخته‌اند. آن‌ها آبادی ‌هایی را پدید آوردند و برنج کاری را توسعه دادند، اما در دره رود زرد «خوانگ خه» ارزن کاشته می‌شد، زیرا هوای شمال چین برای کشت برنج بسیار سرد بود. در این منطقه فرهنگی سر برآورد که آن را به افتخار روستایی از استان خی نن، فرهنگ یانگ شائو نامیده‌اند زیرا در سال 1921 میلادی، بقایای سکونت انسان‌ها در این منطقه به دست آمد.

 

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: کتاب صوتی چین باستان

نویسنده: النور ج. هال

مترجم: مهدی حقیقت خواه

گوینده: اکرم پریمون

ناشر صوتی: آوانامه

ناشر: انتشارات ققنوس

مدت: 5 ساعت و 42 دقیقه

دوران اوج و شکوفایی این فرهنگ بین سال‌های 5000 تا 3000 پیش از میلاد بود. در اواسط قرن بیستم، باستان‌شناسان روستای 6000 ساله بانپو را از زیر خاک بیرون آوردند. در این منطقه، پایه‌های تعداد زیادی ساختمان، محل‌های روشن کردن آتش، انبارهای مواد غذایی، ظروف سفالی و چندین گور حاوی اسکلت شناسایی شد. وجود ساختمان عمومی مدوری که خانه‌های مسکونی در اطراف آن قرار داشتند نیز حاکی از آن بود که زندگی گروهی - اجتماعی سازمان یافته‌ای در این منطقه وجود داشته‌ است. طغیان ‌های عظیم دو رود یانگ تسه و خوانگ خه، تمدن‌های باستانی چین را از بین برد.

در چین‌ باستان‌، رهبری‌ با زور مشخص‌ می‌شد. طایفه‌ های‌ قدرتمند بر سر تسلط‌ بر قلمروهای‌ گسترده‌ با هم‌ رقابت‌ می‌کردند. طایفه ‌های‌ شکستخورده‌ دولت‌ های‌ زیردستی‌ می‌شدند که‌ نقششان‌ پشتیبانی‌ از طایفه‌ پیروزمند از راه‌ پرداخت‌ خراج‌ و تأمین‌ کارگر و سرباز برای‌ خدمت‌ به‌ فاتحانشان‌ بود.

طایفه ‌های پیروزمند غالبا دودمان‌هایی را برپا می‌داشتند؛ اصطلاح دودمان (یا سلسله) به این معناست که فرمانروایی به‌طور موروثی از پدر به پسر یا به فردی از همان خاندان منتقل می‌شد. با آن که دودمان فرمانروا قدرت برتر بود، اما دولت ‌های زیردست، مادامی که فرمانبردار باقی می‌ماندند، اجازه داشتند هویت خود را حفظ کنند. نتیجه مجموعه‌ای از دولت‌های نیمه ‌مستقل بود که یک دودمان مقتدر بر آن‌ها تسلط داشت.

برخی از دودمان‌ها تنها بر بخشی از آنچه چین امروزی را تشکیل می‌دهد حکومت می‌کردند، در حالی که دیگران بر بخش عمده کشور فرمانروایی داشتند و آنچه را که پیش‌تر مجموعه‌ای از قلمروهای جداگانه بود، یکپارچه می‌ساختند. برخی از دودمان‌ها صدها سال دوام آوردند، در حالی که برخی دیگر عمر کوتاهی داشتند.

* در کتاب موضوعات زیر را می توانید دنبال کنید:

- دودمان شیا؛ افسانه یا واقعیت: امپراتور زرد، یائو، شوین، افسانه‌های یو کبیر، فرمان‌روایان بعدی شیا، افسانه و تاریخ شیا، زندگی در دودمان نخستین شیا، زندگی شیا در عصر مفرغ، سقوط دودمان شیا.

- دودمان شانگ؛ برآمدن تمدن چین: پیدا شدن استخوان‌های اژدها و پیشگویی‌های تاریخی، سازمان سیاسی و نظامی شانگ، زبان نوشتاری، ریخته‌گری برنز با قطعات قالب، شکارچیان بزرگ شانگ، باورها آیین‌های مذهبی، نهادهای اجتماعی و اقتصادی، مقبره‌ها و گنجینه‌های هنری، کنده‌کاری و ریخته‌گری، سرانجامِ دودمان شانگ.

- دودمان جو غربیِ نخستین؛ میان پرده‌ صلح‌آمیز: آغاز دودمان جو، ساختار اجتماعی جو، آیین مذهبی جدید، تغییرات اجتماعی و فرهنگی، ادبیات جو، پایان دوره‌ی جو غربی.

- جو شرقیِ پسین؛ ستیزه‌ جویی و آفرینش‌گری: دوره‌ بهار و پاییز در دودمان جو شرقی، جنگاوری در دوره‌ بهار و پاییز، جنگجویان سلحشور جو، دولت‌های چین در دوره‌ ستیزه‌ جو، جنگ ‌افزارهای جدید، تغییرات اجتماعی و فرهنگی، مکتب‌ های فکری، فلسفه‌ کنفسیوس، فلسفه‌ تائوئیسم، قانون‌گرایی، موسیقی، سرانجامِ دودمان جو.

- دودمان چین؛ یکپارچگی و سلطه‌گرایی: اصلاحات شاه ژانگ، نظم جدید با در حکومت شاه ژانگ، تجدید سازمان امپراتوری، یکسان‌سازی در سیستم اقتصادی و فرهنگی، فرمان سوزاندن کتاب‌های پزشکی و کشاورزی، افراط‌کاری‌های ژانگ، سپاه سفالی، مرگ ژانگ، سقوط دودمان چین.

- دودمان نخستینِ هان؛ برآمدن یک امپراتوری: ظهور لیو بانگ، آزادی بیان در دربار لیو بانگ، سازمان‌دهی مجدد امپراطوری، ظهور کنفسیوسیسم، جانشینان لیو بانگ، آغاز امپراطوری وو دی، جنگ‌های مرزی، گسترش از راه تجارت و دیپلماسی، دستاوردهای ادبی هانِ نخستین، گنج‌ های مقبره‌ های نخستین، اقتصاد هان، جانشینان وو دی.

- دودمان پسینِ هان؛ زوال و سقوط امپراطوری: سلطنت گوانگ وو دی، بازگشت به فئودالیسم، شورش‌های دهقانی، ظهور خواجه‌ها، ادبیات در دوره‌ دودمان پسین هان، آثار هنری در مقبره‌های هان پسین، علم و فناوری در دوره ‌های پسین، خانواده ‌های ثروتمند دوره‌ هان، سقوط دودمان هان پسین، میراث دودمان هان.

* در بخشی از کتاب صوتی چین باستان می‌شنویم:

یائو نیز مانند نیای پرآوازه‌اش، به سبب فرمانروایی توام با خردمندی و مهربانی‌اش، از عشق و احترام مردم برخوردار شد. اما بعدها، در دوران سلطنت یائو، سیل و طوفان آن سرزمین را ویران کرد، و سبب آشفتگی شد و خطر فروپاشی امپراتوری را پیش آورد. یائو با ناامیدی به جستجوی فرد لایقی پرداخت که بتواند با یافتن راه‌هایی برای مهار سیل به او کمک کند.

یائو گزارش‌های مثبتی در مورد مردی به نام شوین شنیده بود و او را راضی کرد که دستیارش باشد. یائو برای این که شوین را بیازماید، به دفعات کارهای سختی را به او واگذار کرد و شوین در همه موارد آن‌ها را با موفقیت به انجام رساند. یائو که متقاعد شده بود شوین کسی است که می‌تواند امپراتوری را نجات دهد، از او خواست که در امپراتوری با او شریک شود.

همین که شوین به امپراتوری منصوب شد، به سرعت مشکلات مربوط به مهار سیل را حل کرد، و به نقاطی که بیش از همه آسیب دیده بود سفر کرد تا از نزدیک نتایج کار را ببیند. از پی آن، به این نتیجه رسید که روش‌هایی که سرمهندسِ یائو، مردی به نام گون، به کار می‌بست نامناسب است. روش‌های گون عمدتا شامل ساختن سدهایی می‌شد که معلوم شده بود در برابر طغیان آب ناکارآمد است. وقتی گون حاضر نشد روش‌های تازه‌ای را بیازماید، شوین او را برکنار و یو، پسر گون، را به عنوان مهندس جدید منصوب کرد. روش یو برای مهار سیل، به جای سد ساختن، عبارت بود از کشیدن کانال و هدایت آب رودخانه با سرعت هر چه تمام‌تر به داخل دریا. یو با چنان مهارت و عزم و اراده‌ای این کار را پی گرفت که تنها چند سال بعد سیلاب تحت کنترل در آمد.

* درباره مترجم:

امیرمهدی حقیقت در سال 1353 در تهران به‌دنیا آمد. در سال‌های دهه 70 با شنیدن بخشی از نوار آموزشی زبان به زبان انگلیسی علاقه‌مند شد و خواندن اتفاقی یک نسخه از مجله مترجم، وی را به ترجمه علاقه‌مند کرد. در سال 1380 با انتشار مجموعه داستان مترجم دردها به جرگه مترجمان زبان فارسی پیوست.

* دیگر آثار مترجم:

- آثار بزرگسال

- مترجم دردها نوشته جومپا لاهیری (نشر ماهی)/ همنام نوشته جومپا لاهیری (نشر ماهی)/ در میان گمشدگان نوشته دن چاون (نشر ماهی)/ خاک غریب نوشته جومپا لاهیری (نشر ماهی)/ خوبی خدا (مجموعه داستانی از ریموند کارور، شرمن الکسی، الیزابت کمپرفرنچ، و جومپا لاهیری)/ خواب خوب بهشت نوشته سام شپارد/ آواز بی ساز نوشته کنت هریف/ کفش‌های خدمتکار نوشته برنارد مالامود. مجموعه داستان (نشر افق)/ گودی نوشته جومپا لاهیری (نشر ماهی)/ سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش نوشته هاروکی موراکامی (نشر چشمه)/ غول مدفون نوشته کازوئو ایشی گورو (نشر چشمه)/ خریدن لنین (انتخاب و ترجمه) مجموعه داستانی از جان آپدایک، توبیاس ولف، جان گاردنر، الیکس اولین، ریچارد براتیگان، میروسلاو پنکوف، فرانک کانروی، بابی ان میسن، وانس بورجیلی، برندان گیل (نشر ماهی)/ زندگی‌های خیلی خوب، متن سخنرانی جی کی رولینگ برای فارغ التحصیلان دانشگاه هاروارد (نشر حوض نقره)/ به عبارت دیگر نوشته جومپا لاهیری (نشر ماهی- آذر 95)/ هری پاتر و فرزند نحس، بر اساس داستانی از جی کی رولینگ (نشر حوض نقره- آذر 95)

آتش‌بازی، نوشته ریچارد فورد (نشر ماهی)/ هیپی، نوشته پائولو کوئلیو (نشر چشمه)/ عشق غریبه ها ، نوشته نایل گرین (نشر چشمه)/ کلارا و خورشید ، نوشته کازوئو ایشی گورو (نشر چشمه)/ پاتوق ها ، نوشته جومپا لاهیری (نشر چشمه)/ بندها ،/ نوشته دومنیکو استارنونه (نشر چشمه)

- آثار نوجوان

مجموعه قصه‌های جیبی (نشر ماهی): جلد اول: قصه‌های بانمک (با قصه‌هایی از جیمز تربر، ایزاک باشویس سینگر، تری جونز، ایتالو کالوینو، ساکی (اچ اچ مونرو)، مارگارت ماهی، آدریان میشل، ویلیام پاپاس، آن کامرون)- جلد دوم: قصه‌های عجیب_با قصه‌هایی از جوان آیکن، آن پیلینگ، سر آرتور کانن دویل، دینو بوتزاتی، پاول جنینگز و توماس رایت)-جلد سوم: قصه‌های غریب (با قصه‌هایی از ساکی (اچ اچ مونرو)، ترومن کاپوتی، ری بردبری، مارک توین، نجیب محفوظ)-جلد چهارم: قصه‌های ارواح (با قصه‌هایی از گی دوموپاسان، امبروز بیرس، چارلز دیکنز، فیلیپا پیرس، جان گوردون، ژان ریچاردسون، ویدا دری)/ سالن خزندگان، جلد دوم از مجموعه ماجراهای بچه‌های بدشانس نوشته لمونی اسنیکت (نشر ماهی)/ مجموعه سه جلدی قصه‌های خوشحال (نشر چکه) نوشته تری جونز. / مجموعه دو جلدی قصه های تری جونز ، نوشته تری جونز (نشر پرتقال)

- آثار کودک

مجموعه جونی بی جونز نوشته باربارا پارک (نشر ماهی): جلد اول: جونی بی جونز و اتوبوس بوگندوی کله‌پوک-جلد دوم: جونی بی جونز و قضیه میمون کوچولو-جلد سوم: جونی بی جونز و وراجی‌های زیادی-جلد چهارم: جونی بی جونز و چندتا فضولی قایمکی یواشکی-جلد پنجم: جونی بی جونز و کیک میوه‌ای بی‌مزه بدمزه-جلد ششم: جونی بی جونز و جشن تولد جیم بدجنس-جلد هفتم: جونی بی جونز زیر تختش لولو دارد-جلد هشتم: جونی بی جونز دزد نیست-جلد نهم: جونی بی جونز عاشق مهمانی است-جلد دهم: جونی بی جونز مو کوتاه می‌کند-جلد یازدهم: جونی بی جونز بوهای مشکوک به دماغش می‌خورد-جلد دوازدهم: جونی بی جونز (تقریبا) دختر گلریز عروسی می‌شود-جلد سیزدهم: جونی‌بی جونز جیبش جیک‌جیک می‌کند-جلد چهاردهم: جونی‌بی جونز کاپیتان روز مسابقه می‌شود-جلد پانزدهم: جونی‌بی جونز در جشن آخر سال/ کشتی احمق‌ها نوشته تری جونز

* همچنین از این مترجم کتاب های «هند باستان»/ « ایران دوران قاجار و برآمدن رضاخان (1175 - 1304)» / «رنسانس ایتالیا»/ «امپراتوری اسلامی» / « رویارویی فکری ایران با مدرنیت» / « قرون وسطای پسین» / « امپراتوری آشور»/ «قرون وسطای اولیه» و « عصر روشنگری» در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است.

سه شنبه 13 اردیبهشت ماه 1401* شماره 228، هفته سی و سوم* پژواک

خداوند مراقب من است

کتاب چهار اثر در حقیقت مجموعه‌ای از چهار کتاب نویسنده است که در یک اثر جمع آوری شده‌اند. اولین بخش این کتاب به بازی زندگی و راه این بازی اختصاص ‌یافته است. او در این کتاب جملات تأکیدی زیادی نوشته است که به طور کلی یک موضوع را مشخص می‌کنند، زندگی میدان مبارزه نیست و ما برای شکست دادن دیگران نیامده‌ایم بلکه بازی بزرگی است که هرکدام از ما در آن نقشی داریم و باید از آن لذت ببریم.

در بخش بعدی کتاب «کلام تو عصای معجزه‌گر تو است» را می‌خوانیم که اولین بار به‌صورت مستقل در سال 1928 منتشر شد. این بخش به قدرت کلمات می‌پردازد و معتقد است اگر کنترل زبانتان را در دست بگیرید کنترل زندگی در دست شما خواهد بود.

همین‌جاست که اسکاول شین انسان‌ها را از منفی بافی باز می‌دارد و معتقد است حتی به زبان آوردن جملات منفی باعث خواهد شد زندگی شما به همان سمت پیش برود. «در مخفی توفیق» بخش بعدی است که نسخه‌ اصلی آن در 1940 یعنی سال فوت نویسنده منتشر شده است. او در این کتاب از یک خواست قلبی حرف می‌زند. در نهایت، بخش آخر کتاب به نفوذ کلام اختصاص دارد. این اثر بعد از فوت نویسنده چاپ شده است و دوباره به قدرت کلمات اختصاص دارد. اسکاول شین می‌گوید برای رخت بستن فقر، بدبختی، شکست و بیماری از زندگی‌تان ابتدا باید آن را از کلماتتان و سپس از ذهنتان حذف کنید و نیروی خود را در راستای رسیدن به اهدافتان به کار بگیرید. این کتاب به شما کمک می کند تا تاثیر کلمات را در زندگی خود را درک کنید و راهی اسرارآمیز به سوی کامیابی در زندگی به شما نشان داده می شود و نگاهتان به زندگی و نوع نگرشتان به مسائل مختلف عمیق تر می شود.

کتاب چهار اثر فلورانس اسکاول شین، به بیش از 50 زبان برگردانده شده و هنوز هم باوجود تعداد بسیار بالای کتاب‌های انگیزشی انتخاب بسیاری از افراد است.

* جملات برگزیده کتاب چهار اثر از فلورانس اسکاول شین:

- خداوند مراقب من است پس هرگز نیازمند نخواهم بود.

- هر آنچه آدمی درباره دیگران بگوید درباره او خواهند گفت.

- خدا معجزات خود را از راه‌هایی باور نکردنی عملی می‌کند.

- فرشته تقدیرم جلوتر از من گام برمی‌دارد و راه را نشانم می‌دهد.

- هر آنچه آدمی برای دیگری آرزو کند همانا برای خود آرزو کرده است.

- درست پیش از کامیابی عظیم، دلسردی و شکست ظاهری از راه می‌رسد.

- همان‌طور که به سوی موانع پیش می‌روم، ایمان به خدا آن‌ها را محو می‌کند.

- انسان تنها آن چیزی را می‌تواند به دست آورد که خود را در حال ستادن آن ببیند.

- تنها به سه منظور جرات کنید کلامتان را بکار ببرید: برای طلب شفا، برکت و سعادت.

- جز تردید و هراس هیچ چیز نمی‌تواند میان انسان و بزرگ‌ترین آرمان‌ها یا مراد دلش فاصله ایجاد کند.

- درست هنگامی که انسان کوچکترین نشانه‌ای از آنچه طلبیده است نمی‌بیند باید برای آن تدارک ببیند.

- اگر کسی موفقیت بطلبد اما اوضاع را برای شکست آماده کند دچار همان وضعی خواهد شد که برای آن تدارک دیده است.

- هر آنچه خداوند متعال به دیگران هدیه داده است، هم اکنون بیشتر و بهترش را به من هدیه می‌کند.

- هر کاری را که با علاقه و عشق انجام می‌دهید، در حقیقت درها را به سوی موفقیت و پیروزی‌ تان می‌گشایید.

- در هر راهی به من تکیه کن من راهت را هموار می سازم.

- درها به رویم گشوده و دروازه‌ ها بالا می‌روند تا من به لطف خدا به سرزمین آرزوهایم قدم گذارم.

- هر آنچه را که در امروز خود می کارید در فردای خود درو خواهید کرد.

- از مهمترین بخش های بازی زندگی و موفقیت در آن تصورات خوب و سازنده است.

- افکار منفی دوستانمان بر روی شرایط زندگی ما نیز تأثیرگذار است. مانند تأثیر افکار والدین بر روی سلامتی فرزندان.

- آرامش تنها چیزی است که می تواند ما را از لحظات سخت و دشوار زندگی برهاند.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: چهار اثر از فلورانس اسکاول شین

نویسنده: فلورانس اسکاول شین

1

مترجم: گیتی خوشدل

گوینده: عاطفه رضوی

ناشر صوتی: نشر ماه آوا

 ناشر: نشر پیکان

* نسخه فیزیکی این ترجمه در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است.

2

مترجم: سمانه فلاح

گوینده: اعظم حبیبی

ناشر صوتی: شادن پژواک

3

مترجم: گروه مترجمان دید مثبت

گوینده: دانیال معنوی، نرگس آهازان

4

گوینده: تایماز رضوانی

ناشر صوتی: نوار

- صبورانه انتظار پروردگاررا می کشم، به او توکل می کنم، از آزار بدکاران نمی رنجم (هر انسانی همچون حلقه ای زرین مرا به سعادتم پیوند می دهد) و اکنون خداوند آرزوهای قلبی ام رابر آورده می کند.

* ترجمه‌های مختلف چهار اثر به فارسی

چهار اثر از آن دسته کتاب‌هایی است که ترجمه‌های متعددی دارد. ترجمه گیتی خوشدل یکی از ترجمه‌های خوب این کتاب است . ترجمه‌های خوب دیگری هم از این کتاب وجود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به ترجمه‌ نشمیل مشتاق چاپ انتشارات نقش و نگار اشاره کرد. گروه مترجمان سبکتو هم این کتاب را در قالب میکروکتاب ترجمه کرده‌اند که با صدای دادبه دادمهر منتشر شده است. گروه مترجمان دید مثبت و سمانه قلاح نیز این کتاب را ترجمه کردده اند. گویندگان مختلف و ناشران صوتی مختلفی نیز دست به نشر این کتاب زده اند.

* درباره نویسنده:

فلورانس اسکاول شین در سال 1871 در نیوجرسی به دنیا آمد. او یکی از زنان پیشگام دنیاست که در خانواده‌ای هنرمند به دنیا آمد. پدربزرگ او یکی از آهنگسازان بزرگ تاریخ آمریکاست و در جریان استقلال آمریکا حضور داشته است. فلورانس در فیلادلفیا درس خواند و سپس به آکادمی هنرهای زیبا در پنسیلوانیا رفت. در همین آکادمی بود که او با همسرش اورت شین، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر آشنا شد. بعدها فلورانس در بسیاری از آثار همسرش نقش اصلی را بازی کرد. کار اصلی فلورانس اسکاولشین تصویرگری بود و این کار را برای مجلات مختلف انجام می‌داد. او نخستین زنی است که به انجمن تصویرگران آمریکا پیوسته است و توانسته خودش را در میان مردان مطرح کند. در سنین جوانی بود که فلورانس کشف کرد از نیروی متقاعد گری بسیار خوبی برخوردار است و می‌تواند بسیار خوب صحبت کند، همین موضوع در کنار اندیشه‌های پیشگامانه‌اش باعث شد به سمت فعالیت در حوزه‌های انگیزشی و موفقیت رانده شود. اولین نوشته‌ی او که به نام «بازی زندگی و راه این بازی» شناخته می‌شود در سال 1925 منتشر شد. پس از آن هم آثار دیگری از او منتشر شدند که باعث شهرت بیشترش شدند. انتشار کتاب‌های او تا امروز که تقریباً 100 سال از چاپ اولین نوشته‌اش می‌گذرد متوقف نشده است. دانلود رایگان کتاب‌های اسکاول شین به زبان انگلیسی ممکن است. فلورانس اسکاول شین در سال 1940 درگذشت. فلورانس اسکاول‌شین، زنی که زندگی انسان‌های بسیاری را نجات داد: فلورانس اسکاول‌شین را در ایران با کتاب محبوب چهار اثر می‌شناسند. زبان ساده و صمیمی و لحن بی‌تکلف و شوخ طبع او مهمترین دلیلی بود که مردم را به سمت او جذب می کرد و این موضوع به وضوح در آثارش هم مشهود و قابل مشاهده است.

* درباره مترجمان:

- گیتی خوشدل:

گیتی خوشدل (زاده 1326 در تهران) شاعر و مترجم ایرانی است.گیتی خوشدل لیسانس ادبیات انگلیسی خود را از دانشگاه تهران گرفت و برای ادامه تحصیل در رشته جامعه شناسی به ایالات متحده رفت اما آن را ناتمام گذاشت و به ایران بازگشت. پس از آن به کار ترجمه مشغول شد. خوشدل پس از سفری که به هند داشت به عرفان و روان شناسی علاقه مند شد و بیشتر ترجمه ها و شعرهایش در همین راستا است. علاوه بر این «راه هنرمند» نوشته جولیا کامرون فیلمنامه نویس و کارگردان مشهور آمریکایی نیز با ترجمه خوشدل، دوازده بار تجدید چاپ شد. گیتی خوشدل علاوه بر ترجمه، به کار سرودن شعر نیز می پردازد و تاکنون هشت دفتر از وی به چاپ رسید است. از مجموعه اشعار او می توان به کتاب های : «مرا از نیلوفر یاد است» (نشر کتابسرا 1368)/ «معبد بنفش» (نشر مرکز 1370)/ «چشم اقیانوس» (نشر تهران 1375)/ «میان یاخته‌های کوهستان» (نشر تهران 1375)/ «خانه هزار نیلوفر» (نشر پیکان 1383)/ «از جاده تو نیز زمان عبور خواهد کرد» (نشر پیکان 1390) و «با تو بازی می‌کردم ای آسمان» (نشر پیکان) اشاره کرد. همچنین کتاب های : طراحی نظم به شیوه فنگ شویی/ راهنمای تجسم خلاق رابطه با خود/ من در هر آنچه می بینم، هستم / قانون شفا/ تو همانی که می اندیشی/ خودآموز روشن بینی/ حکایت دولت و فرزانگی/ روانشناسی کمال: الگوهای شخصیت سالم/ تجسم خلاق/ آدمیت/ چشم دل بگشا/ قانون توانگری، از این مترجم در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است.

- نشمیل مشتاق

نشمیل دختر کوچکی بود که در سه سالگی شهر زادگاهش (ارومیه) را ترک کرد و به همراه پدر و مادرجوانش برای امان ماندن از جنگی که در مرز ایران و عراق شدت می گرفت از خانه زیبا و همبازی هایش جدا شد. با اینهمه تهران هم جذابیت های خودش را داشت. او می گوید: «با اینکه شنا در جهت خلاف جریان برایم دلپذیر تر است، تنها وقتی تن به آب می زنم که تخته سنگی برای غرق نشدن داشته باشم. برای من این تخته سنگ همیشه "خداوند" بوده است.». از میان یازده کتابی که ترجمه کرده، پنج کتاب به حوزه مدیریت و تجارت مربوط می شود. دو کتاب هم در زمینه سیاست و اقتصاد کشور انگلستان است. سه کتاب روانشناسی ترجمه کرده که دوتایش چاپ شده اند. در ادبیات دو کتاب و بیش از پنجاه مقاله چاپ شده دارد.  وی می گوید: «خودم نوشته های فلورانس اسکاول شین را بیش از همه دوست دارم. ترجمه متون معنوی، ساده، الهام بخش و سازنده را بیش از همه چیز دوست دارم. دلم می خواهد برای آدم های عادی و ساده بنویسم. همانطور که هدف از آفرینش انسان در این دنیا هرگز روزمرگی و برخورداری از لذت های گذرا و در نهایت مرگ نبوده است، ادبیات باید خواننده را با مسائل مهمتری درگیر کند. »

- سمانه فلاح:

سمانه فلاح مترجم ایرانی است که عمده‌ ترجمه هایش در حوزه‌ موفقیت و روانشناسی می باشد. وی ترجمه آثاری چون: شفای بدن اثر لوییز هی/ فیک اثر رابرت کیوساکی/ فارست گامپ اثر وینسنت گروم/ راهنمای سرمایه گذاری موفق اثر رابرت کیوساکی/ سنگفرش هر خیابان از طلاست اثر کیم ووجونگ . کودک امروز نابغه اقتصادی فردا اثر رابرت کیوساکی و... را در کارنامه‌ خود دارد. کتاب کودک امروز نابغه اقتصادی فردا در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان موجود است.

* درباره گویندگان:

- عاطفه رضوی:

 گوینده کتاب سال بلوا هم بوده است. وی 1363 در دوره دبیرستان موفق به کسب رتبه اول در اجرای نمایش شد و به دنبال آن توسط آموزش و پرورش ناحیه به وزارت ارشاد معرفی گردید. او دوره دو ساله  تئاتر را در تالار محراب گذراند و سال 1365 به عنوان هنرجوی گریم زیر نظر عبدالله اسکندری شروع به کار نمود. وی بیشتر در حوزه تئاتر و همچنین به عنوان گریمور و طراح چهره‌پردازی فعالیت داشته‌است.

- اعظم حبیبی:

متولد 16 تیر 1353 است و فوق لیسانس ادبیات فارسی دارد. او از سال 1373 وارد رادیو شده و به عنوان گزارشگر فعالیت خود را شروع کرده است و تا سال 91 به عنوان گزارشگر، گوینده، نویسنده و سردبیر مشغول به کار بوده است. وی در انیمیشن و فیلم و سریال‌های مختلفی گویندگی کرده است.

- دانیال معنوی:

در 26 شهریور 1366 به دنیا آمده و دانش‌آموخته‌ رشته‌ حقوق است. معنوی از سال 1384 گزارشگر شبکه جام جم بوده و از سال 1388 به بعد در رادیو فرهنگ حضور داشته و همزمان در شبکه‌های مختلف تلویزیونی مثل شبکه‌ بازار و شبکه‌ خبر اجراهای متفاوتی را تجربه کرده است. در حال حاضر، دانیال معنوی در رادیو فرهنگ و رادیو آوا مشغول گویندگی و اجراست. وی همچنین کتاب های تائوی تو- زنان سبیلو مردان بی ریش (نسخه فیزیکی موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان) و تصمیم گیری رزا را خوانده است.

- نرگس آهازان:

او همچنین کتاب های صوتی معجزه شکرگزاری، فیل کوچولو و سنگ جادو و ماتیلدا را خوانده است.

- تایماز رضوانی:

تایماز رضوانی متولد سال 1358، کارشناس مکانیک سیالات و گوینده و نمایش نامه نویس است. از آثار نمایشی اش می توان به «ضالین»، «پوست»، «استخوان» و... اشاره کرد. او کتاب بیابان را.. نوشته است و همچنین با صدای او تا کنون در تولید بیش از 100 کتاب صوتی منتشر شده است. کتاب های صوتی: کوری(نسخه فیزیکی موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)، آئورا، آینده قدرت، فهم فلسفه (نسخه فیزیکی موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان) و خاطرات ارنستو چه گوارا از آن ها هستند.

سه شنبه 6 اردیبهشت ماه 1401* شماره 221، هفته سی و دوم* پژواک

حق دیرینه

خاورمیانه همواره یکی از پرمناقشه‌ترین و حساس‌ترین مناطق در دنیا شناخته می‌شود که در سراسر تاریخ محل تنازع انواع گروه‌های قومی و مذهبی بوده است. هرچند این منطقه در یک قرن اخیر جنگ‌های خونین و مرگبار بسیاری به خود دیده، با این حال همواره از آن به عنوان یکی از مراکز مهم تمدن جهانی یاد می‌شود. کشورهایی که در خاورمیانه قرار دارند، هر یک از تاریخ و فرهنگی جذاب، خاص و غنی برخوردارند و براساس اسناد و روایات تاریخی مهد تولد ادیان ابراهیمی نیز در این سرزمین‌ها بوده است.

از سوی دیگر به خاطر وجود منابع طبیعی بسیار و مراکز استراتژیک در خاورمیانه، کشورهای ابرقدرت دنیا همیشه به آتش این منازعات و اختلافات قومی و مذهبی دمیده‌اند و باعث به خاک و خون کشیده شدن بسیاری از انسان‌ها شده‌اند. مسئله فلسطین و اسرائیل نیز یکی از همین مناقشات مهم این منطقه است.

پس از جنگ جهانی دوم و نسل‌کشی یهودیان توسط نیروهای نازی، ایده‌ای توسط بزرگان یهود و کشورهای غربی مطرح شد که برای در امان ماندن قوم یهود باید به سرزمینی بازگشت که در اصل برای آن‌ها بوده و مسلمانان و مسیحیان هیچ حقی برای ماندن در آنجا را ندارند. البته روند مهاجرت گسترده یهودیان از سراسر جهان به خاک فلسطین به مرور سرعت گرفت اما پس از قطعنامه‌ای که در سال 1948 توسط انگلستان ثبت شد، کشور اسرائیل به رسمیت شناخته شد و همین امر آتش خشم اعراب را شعله‌ور کرد و از همان سال تا به الان جنگ‌های فراوانی میان اعراب فلسطینی و این رژیم نامشروع صورت گرفته است.کتاب «منازعه فلسطین و اسرائیل»، هفتاد و هشتمین عنوان از «مجموعه تاریخ جهان» است که انتشارات ققنوس چاپ می‌کند. نسخه اصلی این‌کتاب سال 2020 توسط انتشارات لوسنت منتشر شده است. کتاب‌های «مجموعه تاریخ جهان» برای عرضه چشم اندازی گسترده و ژرف از سیر تاریخ منتشر می‌شوند. این‌مجموعه زمینه‌های فرهنگی رخدادهای تاریخی، اندیشه‌های سیاسی، فرهنگی و فلسفه‌های تاثیرگذار را در گذر تمدن بین‌النهرین، مصر باستان، یونان، روم، اروپای قرون وسطی و... معرفی می‌کند. کشور جعلی اسرائیل اولین‌بار در سال 1948 با حکمی اروپایی که توسط انگلستان صادر شد، شکل گرفت. فلسطینی‌ها که تا پیش از آن تحت استعمار انگلستان قرار داشتند، این‌حکم را مستبدانه و مغرضانه دانستند. به‌همین‌دلیل همیشه تشکیل اسرائیل را نامشروع و غیرقانونی دانسته‌اند. تشکیل اسرائیل از سال 1948 تا امروز، باعث شکل‌گیری مناقشات و جنگ‌های زیادی در خاورمیانه شده است. تقریبا هر روز رسانه‌های جهان خبرهایی از کشتارها یا مذاکرات مقامات اسرائیل و فلسطین منتشر می‌کنند اما برخی کارشناسان معتقدند دشمنی اسرائیلی‌ها با فلسطین، هیچ‌وقت به پایان نمی‌رسد؛ حداقل نه به‌ شیوه‌ای مسالمت‌آمیز. اسرائیلی‌ها پس از تشکیل دولت جعلی‌شان، به‌مرور بخش‌های زیادی از خاک فلسطین را اشغال کرده و به نام خود زدند که تا پیش از آن، برای آن‌ها نبود اما امروز جزو خاک اسرائیل قلمداد می‌شوند.

 * عناوین اصلی کتاب:

 پیشگفتار: حق دیرینه، 1- سرزمین فراموش‌شده‌ای که کانون توجه می‌شود، 2- نبرد ناممکن، 3- در انتظار فرصت مناسب،‌ 4- پای میز مذاکره، 5- ورود به هزاره جدید، سخن پایانی: راه حل دو کشور؟ پس از این‌فصول هم «یادداشت‌ها»، «برای مطالعه بیشتر» و «نمایه»‌ درج شده‌اند.

* در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

در همان‌حال که اسرائیلی‌ها چاره‌اندیشی می‌کردند چه سیاستی در قبال کرانه باختری و غزه پیش بگیرند، درگیری‌های گاه و بیگاه بین اسرائیل و همسایگان عربش همچنان ادامه داشت؛ ارتش اسرائیل اغلب در امتداد مرزهای جدید در حال گشت‌زنی بود و رهبران عرب هم معمولا دسته‌های کوچکی از مبارزان را برای مواجهه با نیروهای اسرائیلی اعزام می‌کردند. ناصر از این‌وضعیت که شبه جزیره سینا و بخش اعظم کانال سوئز در اختیار اسرائیل بود بسیار خشمگین بود و همواره کنترل اسرائیل بر این مناطق را به چالش می‌کشید. در مارس 1969 او تهاجم کوبنده و برق‌آسایی را در مقیاس گسترده علیه مواضع اسرائیل در کانال شروع کرد. اسرائیل هم به تلافی نیروهای مصری را با حملات هوایی با سلاح‌های پیشرفته جدید آمریکایی یعنی فانتوم اف-4 و اسکای‌هاوک اِی-4 بمباران کرد. در طرف مقابل، مصر از مشاوران نظامی اتحاد شوروی استفاده می‌کرد که تکنولوژی رادار و موشک‌های زمین‌به‌هوا در اختیارشان می‌گذاشتند که به شکل موثری هواپیماهای اسرائیل را ساقط می‌کرد. این‌کشمکش‌ها تا بهار و تابستان بدون هیچ برنده مشخصی ادامه یافت. پیشقدم‌شدن آمریکا برای میانجیگری و پایان‌دادن به این‌درگیری‌ به نتیجه‌ای نرسید، چرا که اسرائیل نپذیرفت در ازای پیشنهاد صلح با مصر و اردن به مرزهای پیش از سال 1967 برگردد. در اوایل دهه 1970 نیروی هوایی اسرائیل شروع به بمباران حومه قاهره کرد و هزاران مصری را آواره ساخت. مذاکرات ادامه یافت، اما اسرائیل حملات هوایی خود را تا ماه اوت متوقف نکرد و همچنان سلطه‌اش را بر غزه و کرانه باختری حفظ کرد.

عنوان کتاب: منازعه فلسطین و اسرائیل

نویسنده: تمرا بی اور

مترجم: پریسا صیادی

گوینده: فرناز مرکباتی

ناشر کاغذی: ققنوس

ناشر صوتی: آوانامه

مدت: 3 ساعت و 20 دقیقه

* در بخشی از کتاب صوتی منازعه فلسطین و اسرائیل می‌شنویم:

کشورهای عرب که در هدف نهایی‌شان که بیرون راندن یهودیان از فلسطین بود، شکست خورده بودند، فکر می‌کردند فرصت دیگری دست خواهد داد. بنابراین در انتظار آن فرصت مناسب ماندند. اما فلسطینیان نمی‌خواستند که دست روی دست بگذارند. آن‌ها به دنبال راهی برای مقابله با اشغال اسرائیل بودند و می‌دانستند اگر بخواهند بار دیگر سرزمینی از آن خود داشته باشند، باید خودشان دست به کار شوند و نمی‌توانند به امید کمک دیگران بمانند. در عوض آن‌ها نیازمند جنبشی عمومی با تکیه بر فلسطینیان معمولی بودند. آن‌ها آماده بودند در فرصتی به اسرائیل ضربه بزنند.

در دهه 1970 فلسطینیانی که در سرزمین‌های مورد اختلاف باقی مانده بودند، اغلب در اردوگاه‌های کثیف و شلوغ آوارگان زندگی می‌کردند. سازمان ملل این اردوگاه‌ها را در دهه‌های 1940 و 1950 به صورت موقتی برپا کرده بود. این اردوگاه‌ها دهه‌ها بعد مسکن دائمی صدها تن از فلسطینیان فقیر شدند.

* درباره نویسنده:

او نویسنده‌ای آمریکایی‌ست که سال‌هاست به صورت تمام وقت در این حرفه فعالیت می‌کند و تاکنون بیش از 400 کتاب آموزشی برای خوانندگان در هر رده سنی نوشته است. تمرا بی. اور همواره شیفته تاریخ بوده و به همین خاطر بسیاری از آثارش به این حوزه مربوط است. همچنین اورا توانسته برای نوشتن کتابی درمورد خشونت در مدارس، عنوان بهترین کتاب غیر داستانی کتابخانه عمومی نیویورک را از آن خود کند.

* دیگر آثار نویسنده: - انقلاب اطلاعات   * دیگر آثار مترجم: - ظهور داعش

سه شنبه 30 فروردین ماه 1401* شماره 214، هفته سی و یکم* پژواک

کتابی برای همه نسل‌ها

سخن گفتن از سعدی که او را به‌ نام استاد سخن می‌شناسند، کار سختی است. وقتی قرار باشد درباره اثری جاودانه به اسم گلستان صحبت کنیم، می‌فهمیم که باید قدم در دریای ژرف کلمات و معانی بگذاریم که سعدی به شکل ماهرانه‌ای توانسته با هنر خود، از آن‌ها اثری جاوادنه خلق کند؛ اثری که گلستانِ سعدی‌ و گلستان ادبیات زبان فارسی است و آوازه‌ای به اندازه تمام جهان دارد. کتاب صوتی گلستان سعدی اثری‌ست که با صدایی زیبا و بیانی دلکش، خط به خط گلستان را برای شما بازخوانی می‌کند و شما را به گلزارِ شعر و نثر فارسی می‌برد.

* درباره گلستان سعدی، گلستانِ شعر و نثر فارسی

گلستان یکی از مهم‌ترین آثار ادبیات فارسی است که در یک دیباچه و هشت باب به شکل آهنگین (مسجع) نوشته شده است.

گلستان را همچنین به ‌عنوان تاثیرگذارترین کتاب نثر در ادبیات فارسی می‌شناسند. این کتاب مملو از آموزه‌های اخلاقی و اندرزهایی برای زندگی است که در قالب نظم و نثر مسجع به قلم شیوا و توانمند سعدی به رشته تحریر درآمده‌ است.

هنر سعدی را می‌توان در بیان آموزه‌های حکیمانه و اخلاقی به‌صورتی که باعث خستگی نشوند بیان کرد. او تلاش داشته تا درباره مسائل ساده و حیاتی زندگی و همینطور آداب رفتار با دیگران، منش مردم، عادت‌ها، فرهنگ جامعه زمان خود و... به‌گونه‌ای سخن بگوید که خواننده احساس کند در حال خواندن داستان است. هنر داستان‌گویی سعدی مانند ندارد و آن را می‌توان از هر جهت متمایز از آثار مشابه دانست.

داستان‌هایی که سعدی آن‌ها را در قالب شعر و نثر به روی کاغذ آورده است گاهی خیالی و گاهی واقعی هستند. شخصیت‌های داستان نیز چنین وضعیتی دارند؛ گاه از عالم خیال و گاه از واقعیت برگرفته شده‌اند. منتقدان گلستان را تاریخچه‌ای از وضعیت فرهنگی و اجتماعی روزگار سعدی می‌دانند. سعدی حتی در قالب نثر نیز جملاتی نوشته است که آهنگین هستند و خواننده با خواندن آن‌ها در عالم کلمات موزون غرق می‌شود.

گلستان منبع خلق آثار معاصر و کلاسیک متعددی قرار گرفته است. از جمله آثاری که با نظر به گلستان و به تقلید از آن نوشته شده‌اند می‌توان به منشآت قائم مقام فراهانی، پریشان قاآنی و نگارستان معین‌الدین جوینی اشاره کرد. در این کتاب‌ها به وضوح می‌توان رد پای سخن سعدی و سبک و سیاقش در نوشتن را مشاهده کرد. موضوعات فصل‌های گلستان متناسب با زندگی واقعی انتخاب شده‌اند. حکایت‌های آن بیشتر کوتاه هستند و در عین ایجاز، مفاهیم آموزنده بسیار زیادی دارند.

* درباره استاد سخن ادبیات فارسی، سعدی شیرازی

سعدی شاعر و نویسنده فارسی‌زبان ایرانی و یکی از مهم‌ترین شاعران سرزمین پارسی است که در قرن هفتم هجری زندگی می‌کرد. نام کامل وی ابومحمد مُشرف‌الدین مُصلِح بن عبدالله بن مشرف است و تلخص او سعدی. بیشتر عمر سعدی در زمان حمله مغول به ایران گذشت و او در خلال همین آشوب‌ها، آثار نفیس خود را نوشت. مهم‌ترین آثار او عبارتند از بوستان، گلستان و کتاب غزلیات که نه تنها در ایران، که حتی در سرزمین‌های غربی نیز زبانزد خاص و عام هستند.

سعدی شیوه سهل و ممتنع را برای نوشتن آثار خود برگزیده است. او در عین سادگی و ایجاز، مفاهیمی عمیق را به خوانندگان منتقل می‌کند. این شاعر محبوب تلاش نمی‌کند تا جملاتی پر تکلف را برای نوشتن آثار خود برگزیند و به جای آن به ساده‌ترین شکل ممکن، مطالب پیچیده را بیان می‌کند. این شاعر بلند آوازه در زمان حیات شهرت فراوانی داشت. آثار او حتی در هندوستان، آسیای صغیر و آسیای میانه به زبان فارسی یا به صورت ترجمه در دسترس مخاطبانش قرار داشت. او نخستین شاعر ایرانی است که آثارش به یکی از زبان‌های اروپایی ترجمه و بسیاری از شاعران و نویسندگان فارسی‌زبان از سبک وی تقلید کرده‌اند.

* یکی از حکایت‌های گلستان

یکی در مسجد سنجار به تطوع بانگ گفتی به ادایی که مستمعان را از او نفرت بودی. و صاحب مسجد امیری بود عادل نیک سیرت، نمی‌خواستش که دل آزرده گردد. گفت: ای جوانمرد! این مسجد را مؤذنانند قدیم. هر یکی را پنج دینار مرتب داشته‌ام. تو را ده دینار می‌دهم تا جایی دیگر روی.

 شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: گلستان سعدی

نویسنده: سعدی

گوینده: احمد گنجی

آهنگسازی: ایلا کریمی

ناشر صوتی: آوانامه

ناشر متنی: انتشارات ققنوس

مدت زمان: 07 ساعت و 49 دقیقه

بر این قول اتفاق کردند و برفت. پس از مدتی در گذری پیش امیر باز آمد. گفت: ای خداوند! بر من حیف کردی که به ده دینار از آن بقعه به در کردی که اینجا که رفته‌ام، بیست دینارم همی‌دهند تا جای دیگر روم و قبول نمی‌کنم! امیر از خنده بیخود گشت و گفت: زنهار تا نستانی که به پنجاه راضی گردند!

به تیشه کس نخراشد ز روی خارا گل   چنان که بانگ درشت تو می‌خراشد دل

بدون شک گلستان را به سبب نثر مسجع و آهنگین خود می‌توان زیباترین کتاب نثر فارسی نامید که اغلب نوشته‌های آن کوتاه و به شیوه‌ی داستان‌ها و نصایح اخلاقی بیان شده‌است.

* درباره گوینده کتاب:

احمد گنجی گوینده رادیو، متولد اردیبهشت 1344، تهران، گوینده رادیو و کتاب هاب صوتی و بازیگر نمایش های رادیویی بود، او در تاریخ 11 فرورین 1400 بر اثر سکته قلبی درگذشت. این هنرمند در طول سال های فعالیتش در اداره کل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش، ایفاگر نقش های کلیدی مهمی در نمایش های رادیویی چون بارگاه سوم بود. صدای وی در کتاب های صوتی هبوط، کیمیاگر، پیامبر، جاناتان مرغ دریایی و… شنیده می شود از آثار ماندگار این هنرمند فقید است. صلح امام حسن (ع) که به همت ایران صدا تهیه شد از آخرین کار‌های او به حساب می‌آید.

سه شنبه 23 فروردین ماه 1401* شماره 207، هفته سی ام* پژواک

عنوان مطلب: به سوی کوه قاف

ماجرای منطق‌الطیر این گونه آغاز می‌شود: «مرغان همه گرد آمدند و گفتند ما را پادشاهی باید که به پادشاهی او تسلیم شویم و او را به پادشاهی بشناسیم. بیایید در طلب او به راه افتیم و او را بیابیم و در سایه او زندگی کنیم و در ریسمان او آویزیم....»

«... فرمان‌بردار او باشیم و گوش به اوامر او داریم و پیرو احکام او شویم. ما شنیده ایم پادشاهی است که او را سیمرغ می‌خوانند؛ فرمان او در خاور و باختر جریان دارد. بیایید نزد او برویم و خویشتن بدو بسپاریم.»

در این داستان جمع مرغان که مظهر سالکان راه حق‌اند، در طلب پادشاهی خود به جست‌وجوی سیمرغ که جلوه‌ی حق است، برمی‌آیند. هدهد راهنما و پیر طریقت مرغان است. آنها به سوی کوه قاف، جایگاه سیمرغ، رهسپار می شوند. این اثر گتاب گویایی اقتباس یافته از منطق الطیر عطار است. که به صورت یک نمایش رادیویی منتشر شده است.

 * درباره منطق الطیر:

منطق‌الطیر یا مقامات‌الطیور منظومه‌ای است از عطار نیشابوری که به زبان فارسی و در قالب مثنوی (بحر رمل مسدس مقصور) سروده شده‌ است. این مثنوی را معمولاً بین 4300 تا 4600 بیت دانسته‌اند و از مثنوی‌های تمثیلی عرفان اسلامی به‌شمار می‌آید.. مراحل و منازل پوییدن و جستن عرفان، یعنی شناختن رازهای هستی در منطق‌الطیر عطار، هفت منزل است. او این هفت منزل را «هفت وادی» یا «هفت شهر عشق» می‌نامد. هفت وادی به ترتیب چنین است: طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت، و فقر که سرانجام به فنا می‌انجامد. منطق‌الطیر در عربی یعنی زبان مرغان

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: از سی مرغ تا سیمرغ

نویسنده: شیخ فریدالدین عطار نیشابوری

کارگردان: امیرمحمد صمصامی

اقتباس از منطق الطیر: محسن یار محمدی

 ناشر: کتاب گویا

زمان: 403 دقیقه

. این تعبیر در قرآن (سوره  نمل، آیه 16) به کار رفته‌ است. عطار در آثار خود از این کتاب با نام‌های مقامات طیور و منطق‌الطیر یاد کرده‌است. همچنین در پایان همین کتاب می‌فرماید:

ختم شد بر تو چو بر خورشید نور/  منطق‌الطیر و مقامات طیور

منظور عطار از نام‌گذاری این اثر، مقام جویندگان حقیقت است. عطار خود این‌گونه پرده از این راز برمی‌دارد:

من زبان و نطق مرغان سربه‌سر/  با تو گفتم فهم کن ای بی‌خبر

در میان عاشقان مرغان درند/  کز قفس پیش از اجل درمی‌پرند

جمله را شرح و بیانی دیگر است/  زان‌که مرغان را زبانی دیگر است

پیش سیمرغ آن کسی اکسیر ساخت / کو زبان جمله مرغان شناخت

این اثر بزرگ به زبان‌های اروپایی ترجمه شده است. همچنین ژان کلود کریر، نمایش‌نامه نویس مشهور فرانسوی، با همکاری پیتر بروک، کارگردان تئاتر مشهور بریتانیایی، نمایش‌نامه ای براساس منطق‌‎الطیر نوشته است که در چندین شهر جهان به روی صحنه رفته است.

منطق الطیر تصحیح دکتر شفیعی کدکنی دارای مقدمه جامع و کاملی در مورد عطار و منطق الطیر است. از دیگر تصحیح‌های معتبر منطق الطیر تصحیح دکتر سید صادق گوهرین را می‌توان نام برد. منطق‌الطیر عطار نیشابوری به تصحیح عزیزالله علیزاده توسط انتشارات فردوس تهران در سال 1387 در 340 صفحه منتشر شده‌است. کشف الابیات، نمایه و واژه‌نامه نیز به این مثنوی 4926 بیتی پیوست شده‌است که به نظر می‌رسد یکی از تصحیحات و تدوینات جامع منطق‌الطیر باشد. (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

* درباره نویسنده:

فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری مشهور به شیخ عطار نیشابوری (1146م/540ق – 1221م/618ق) یکی از عارفان، صوفیان و شاعران ایرانی سترگ و بلندنام ادبیات فارسی در پایان سده ششم و آغاز سده هفتم است.

* مهم ترین آثار عطار:

- تذکرةالاولیا: شرح حال و سرگذشت مربوط به نود وهفت تن از اولیاء و مشایخ تصوف. (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- دیوان اشعار: مجموعه قصاید و غزلیات عطار که بیشتر آن‌ها عرفانی و دارای مضمون‌های بلند صوفیانه است. (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- مصیبت‌نامه: در بیان مصیبت‌ها و گرفتاری‌های روحانی سالک و مشتمل است بر حکایات جذاب و خواندنی. این اثر پس از منطق‌الطیر مهم‌ترین منظومه اوست. (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- اسرارنامه: اسرارنامه یکی از مثنوی‌های مسلم‌السند فریدالدین عطار نیشابوری و احتمالاً از جمله نخستین آثار او بوده‌است. این اثر مشتمل است بر 3305 بیت در 22 مقاله. سه مقاله نخستین آن به ترتیب درباره توحید و نعت رسول اکرم است. از مقاله چهارم به بعد درباره موضوعات گوناگون تصوف است. مقاله پنجم درباره اهمیت عشق و برتری آن از خرد با ابیات معروف ذیل آغاز می‌شود: دلا یک دم رها کن آب و گل را/ صلای عشق در ده اهل دل را /ز نور عشق شمع جان برافروز/ زبور عشق از جانان درآموز.

- الهی‌نامه: این کتاب که عطار خود در اواخر عمرش در مختارنامه (و شعر زیر) با نام خسرونامه به آن اشاره می‌کند سرشار از داستان‌های دلکش کوتاه و بلند است که همگی در بین یک داستان اصلی فوق‌العاده گنجانده شده‌اند. این کتاب مانند کتب دیگر با ستایش خداوند و پیامبر (ص) آغاز می‌شود و سپس در هشت بیت روح انسان را مورد خطاب قرار می‌دهد و برای او شش فرزند: نفس، شیطان، عقل، فقر، علم و توحید ذکر می‌کند. (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- مختارنامه: مجموعه رباعیات دارای پنجاه باب در موضوعات مختلف

- شکوه عشق: گزیده ای از غزلیات عطار نیشابوری (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- گزیده منطق الطیر: هفت شهر عشق(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- اشتر نامه (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- داستان شیخ صنعان (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

* درباره کارگردان کتاب صوتی:

امیرمحمد صمصامی (زاده 18 آذر 1341 در تهران) دوبلور، مدیر دوبلاژ و گوینده نام آشنای ایرانی است. او یکی از صداهای ماندگار سینمای ایران‌ است. از سال 1367 با اجراء نمایش‌های رادیویی و داستان شب پا به رادیو گذاشت. وی سابقه اجرای تلویزیونی نیز دارد: اجرای تلویزیونی برنامه «جلوه‌هایی از کامپیوتر» و برنامه ویژه ماه رمضان 1378 با کنعان کیانی، منوچهر والی‌زاده، محمد عمرانی و فریبا متخصص از جمله فعالیت‌های اوست.

* آثار دوبله امیر محمد صمصمامی:

- آرکین گوینده جیسون اسپیساک - چرخ زمان گوینده جوشا استرادوفسکی - شانگ چی و افسانه ده حلقه گوینده سیمو لیو - مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست گوینده تام هالند - چه می‌شود اگر…؟ گوینده تام هالند - چری گوینده تام هالند - مرد عنکبوتی: دور از خانه گوینده تام هالند - انتقام‌جویان: پایان بازی گوینده تام هالند - انتقام‌جویان: جنگ ابدیت گوینده تام هالند - مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه گوینده تام هالند - تل‌ماسه گوینده تیموتی شالامی - آخرین دوئل گوینده مت دیمون - استیل‌واتر گوینده مت دیمون - حرکت ناگهانی ممنوع گوینده مت دیمون - فورد در برابر فراری گوینده مت دیمون - ثور: رگناروک گوینده مت دیمون - دادگاه شیکاگو هفت گوینده ادی ردمین - جانوران شگفت‌انگیز: جنایات گریندل‌والد گوینده ادی ردمین - جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها گوینده ادی ردمین - 1917 گوینده جرج مک‌کی - تجارت گوینده پولاد کیمیایی - ترانزیت گوینده رامبد شکرابی - شیرین (عباس کیارستمی) گوینده - شهر پسران گوینده میکی رونی - سریال قصه‌های جزیره گوینده گاس پایک (مایکل ماونن) - سریال سال‌های دور از خانه (اوشین) گوینده تاکشی - رفتگان (Departed) گوینده مت دیمون - مجموعه هری پاتر گوینده رون ویزلی (روپرت گرینت) - جیسون بورن (فیلم) گوینده مت دیمون - آمادئوس گوینده موتزارت (تام هولس) - سه تیغ اره‌ای (Hacksaw ridge) گوینده اندرو گارفیلد - مجموعه ارباب حلقه‌ها گوینده سم وایس گمجی - آلوین و سنجاب‌ها گوینده جیسون لی - دزدان دریایی کارائیب - سریال افسانه جومونگ گوینده مدیر اُته - سریال امپراتور بادها (جومونگ 2) گوینده مارو - سریال پرستاران گوینده دن گلدمن - سریال گروه پلیس گوینده مائورو - سریال 24 گوینده مایلو پرسمن - سریال کره‌ای دو دوست گوینده چانگ دونگ.

سه شنبه 15 فروردین ماه 1401* شماره 200، هفته بیست و نهم* پژواک

برای ثبت در تاریخ

کتاب یادت باشد نوشته‌ محمدرسول ملاحسنی کتابی درباره زندگی شهید مدافع 26 ساله حرم، حمید سیاهکلی مرادی به روایت همسر22 ساله‌اش، فرزانه سیاهکلی مرادی است. همسر او، فرزانه روایتی جذاب و خواندنی از زندگی‌شان ارائه داده است. فرزانه کتاب را از کمی پیش از آغاز زندگی مشترکشان روایت کرده است. یعنی زمانی که برای کنکور درس می‌خوانده و اصلا به فکر ازدواج کردن با هیچکس نبوده است. اما ماجراهای جالب خواستگاری حمید و فرزانه و اتفاقات بعد از آن است که دل فرزانه را می‌برد و جواب مثبتش را اعلام می‌کند.  

کتابی که می‌شود ساعت‌ها با آن خندید و روزها با آن اشک ریخت. کتاب را که ورق می‌زنی انگار برایت همه شهدا تصویر می‌شوند و تازه می‌فهمی آنهایی که فدایی زینب شدند، چقدر شبیه هم هستند.

فرقی نمی‌کند اسمشان چه باشد! محمد بلباسی، محسن حججی، مصطفی صدرزاده، مهدی نوروزی، حمید سیاهکالی و... اینها همگی «یادشون بود» تا ما «یادمان باشد» راه از آسمان می گذرد.

این کتاب با نام «تذکری…» (قصه الشهید المدافع عن حرم اهل بیت) در همان سال 1397 توسط شمس حجازی به زبان عربی برگردانی شده است. این کتاب پس از سخن نویسنده (محمدرسول ملاحسنی) و کلام همسر شهید، ده فصل کلی را شامل می‌شود که از دوران خواستگاری شهید از همسرش شروع می‌شود و تا شهادت او ادامه می‌یابد. ضمنا وصیت‌نامه‌ شهید در انتهای کتاب قرار گرفته و در بخش نگارخانه هم چند عکس از این شهید را مشاهده می‌کنیم.

* سخنان رهبر انقلاب درباره کتاب:

«یک کتابی تازه خوانده‌ام که خیلی برای من جالب بود. دختر و پسر جوان -زن و شوهر- متولدین دهه‌ 70، می‌نشینند برای اینکه در جشن عروسی‌شان گناه انجام نگیرد، نذر می کنند سه روز روزه بگیرند! به ‌نظر من این را باید ثبت کرد در تاریخ که یک دختر و پسر جوانی برای اینکه در جشن عروسی‌شان ناخواسته خلاف شرع و گناهی انجام نگیرد، به‌ خدای متعال متوسل می شوند، سه روز روزه می گیرند. پسر عازم دفاع از حریم حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) می شود؛ گریه‌ی ناخواسته‌ این دختر، دل او را می لرزاند؛ به این دختر - به خانمش- می گوید که گریه‌ تو دل من را لرزاند، اما ایمان من را نمی لرزانَد! و آن خانم می گوید که من مانع رفتن تو نمی شوم، من نمی خواهم از آن زنهایی باشم که در روز قیامت پیش فاطمه‌ زهرا سرافکنده باشم! ببینید، اینها مال قضایای صد سال پیش و دویست سال پیش نیست، مال سال 94 و 95 و مال همین سالها است، مال همین روزهای در پیش [روی] ما است؛ امروز این است. در نسل جوانِ ما یک چنین عناصری حضور دارند، یک چنین حقیقت‌های درخشانی در آنها حضور دارد و وجود دارد؛ اینها را باید یادداشت کرد، اینها را باید دید، اینها را باید فهمید. فقط هم این [یک نمونه] نیست که بگویید «آقا! به یک گل بهار نمی شود»؛ نه، بحث یک گل نیست؛ زیاد هستند از این قبیل. این دو -زن و شوهری که عرض کردم- هر دو دانشجو بودند که البته آن پسر هم بعد می رود شهید می شود؛ جزو شهدای گران‌قدر دفاع از حریم حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) است. وضعیت این‌جوری است. 15/06/1397»

* درباره شهید مدافع حرم حمید سیاهکالی مرادی:

شهید حمید سیاهکالی مرادی جوانی 26 ساله و اهل قزوین بود و کارشناسی ارشد نرم‌افزار و مدرک دان دو کاراته داشت. او از پاسداران تیپ 82 سپاه حضرت صاحب الامر (عج) بود که در ماموریت جعفر طیار در عملیات نصر دو منطقه حلب، ناحیه العیس سوریه، در پاییز 1394 به شهادت رسید.

* بخش‌هایی از کتاب یادت باشد

- پیش خودم گفتم من هم مثل همسر شهید همت نیت می‌کنم. حساب و کتاب کردم، دیدم چهل روز روزه، آن هم با این گرمای تابستان خیلی زیاد است، حدس زدم احتمالاً همسر شهید در زمستان چنین نذری کرده باشد! تصمیم گرفتم به جای روزه، چهل روز دعای توسل بخوانم به این نیت که 'از این وضعیت خارج بشوم، هر چه که خیر است همان اتفاق بیفتد و آن کسی که خدا دوست دارد نصیبم بشود'. از همان روز نذرم را شروع کردم. هیچ‌کس از عهد من باخبر نبود؛ حتی مادرم. هر روز بعد از نماز مغرب و عشاء دعای توسل می‌خواندم و امیدوار بودم خود ائمه کمک‌حالم باشند.

- سر سفره که نشست گفت: «آخرین صبحونه رو با من نمی‌خوری؟!»؛ با بغض گفتم: «چرا این‌طور میگی؟ مگه اولین باره میری مأموریت؟!» گفت: «کاش می‌شـد صداتو ضبط می‌کردم با خودم می‌بردم که دلم کمتر تنگت بشه». گفتم: «قرار گذاشتیم هر کجا که تونستی زنگ بزنی، من هر روز منتظر تماست می‌مونم، منو بی‌خبر نذار».

با هر جان کندنی که بود برایش قرآن گرفتم تا راهیش کنم، لحظه آخر به حمید گفتم: «حمید تو رو به همون حضرت زینب(س) هرکجا تونستی تماس بگیر». گفت: «جور باشه حتماً بهت زنگ می‌زنم، فقط یه چیزی، از سوریه که تماس گرفتم چطوری بگم دوستت دارم؟ اونجا بقیه هم کنارم هستن، اگه صدای منو بشنون از خجالت آب میشم»؛ به حمید گفتم: «پشت گوشی به جای دوستت دارم بگو یادت باشه! من منظورت رو می‌فهمم». از پیشنهادم خوشش آمده بود، پله‌ها را که پایین می‌رفت برایم دست تکان می‌داد و با همان صدای دلنشینش چندباری بلند بلند گفت: «یادت باشه! یادت باشه!» لبخندی زدم و گفتم: «یادم هست! یادم هست.»

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: یادت باشد

نویسنده: محمدرسول ملاحسنی

گوینده: مژده لواسانی

ناشر کاغذی:  انتشارات شهید کاظمی

تعداد صفحات: 362 صفحه

ناشر صوتی: قناری

زمان: مدت 8 ساعت و 56 دقیقه

* درباره نویسنده کتاب:

محمدرسول ملاحسنی نویسنده و فعال فرهنگی است که به ادبیات پایداری و زندگی نامه شهدای مدافع حرم علاقه دارد و به غیر از کتاب یادت باشد، کتاب کاش برگردی را نیز نوشته است که درباره شهید مدافع حرم زکریا شیری و از زبان مادر شهید روایت شده است و دومین اثر او به شمار می‌رود.

* درباره راوی کتاب: مژده لواسانی (زاده 20 آبان 1368 در تهران) مجرى، سردبیر، شاعر، نویسنده و گوینده رادیو و تلویزیون است. وی دارای مدرک کارشناسی حقوق است.

* دیگر کتاب هایی که با صدای راوی کتاب یادت باشد منتشر شده است:

- خون انار گردن پاییز است... اثر مژده لواسانی - روایت عاشقانه زندگی شهید منوچهر مدق از زبان همسرش اثر مریم برادران - روایت عاشقانه زندگی شهدای جانباز از زبان همسرانشان اثر گروه نویسندگان - روایت عاشقانه زندگی شهید ایوب بلندی از زبان همسرش اثر مژده لواسانی - به چهل سالگی ات رسیده ام اثر مژده لواسانی - روایت عاشقانه زندگی شهید حسین شایسته فراز زبان همسرش اثر مژده لواسانی - روایت عاشقانه زندگی شهید سعید جان‌بزرگی از زبان همسرش اثر مژده لواسانی - اینک شوکران - پایتخت کهن.

سه شنبه 9 فروردین ماه 1401* شماره 193، هفته بیست و هشتم* پژواک

ژاپن در گذر زمان

ژاپنی‌ها همواره برای کسب برتری کوشیده‌اند. هم رهبران و هم مردم ژاپن، در سرتاسر تاریخ طولانیشان با این اندیشه که در جهان بی‌همتا هستند، برای خودکفایی، بی‌باکی، و رفاه خود اولویت قائل شده‌اند. بخشی از خودآگاهی ملی آن‌ها ناشی از این احساس است که ژاپنی‌ها از سایر مردمان جدا می‌مانند و از این جدایی عمیقاً احساس غرور می‌کنند. هر چند ژاپنی‌ها به ندرت چنین آشکارا به زبان آورده‌اند، اما بسیاری از آن‌ها احساس می‌کنند از دیگران تا حدودی سختکوش‌ترند و بنابراین شایسته موفقیت بیش‌ترند. با توجه به این حس بی‌همتا و جدا بودن ژاپنی‌ها به طور سنتی احساس کرده‌اند که لازم است روی پای خودشان بایستند و نمی‌توانند به دیگران متکی باشند که به تضمین موفقیتشان کمک کنند. ژاپنی‌ها تقریباً همیشه روش خاص بومی خود را در انجام امور حفظ کرده‌اند.

مثلاً وقتی عقایدی را از خارج ــ عمدتاً از چین ــ وام می‌گرفتند، این عقاید را متناسب با سرشت و خمیره ژاپنی تغییر می‌دادند. نتیجه این بود که مفاهیم و نهادهای وام گرفته شده خصلت منحصراً ژاپنی پیدا می‌کردند. علاوه بر این، احساس شدید غرور ملی این باور را القا می‌کرد که نسخه‌های ژاپنی به نحوی بهتر، بهسازی شده، کارآمدتر یا با قابلیت‌ترند.

کتاب صوتی ژاپن امروز اثر دان ناردو، تاریخ ژاپن را از دیرباز یعنی زمانی که در یک انزوای طولانی به سر می‌برد تا ساختن ژاپن جدید مورد بررسی قرار می‌دهد و خواهیم شنید که گسترش اولیه ژاپن تا به امروز چگونه اتفاق افتاده است.

کتاب ژاپن امروز (Modern Japan) از مجموعه‌ی تاریخ جهان است. مجموعه تاریخ جهان سعی دارد چشم‌اندازی گسترده و ژرف از سیر تاریخ عرضه کند. این مجموعه با ارائه زمینه‌های فرهنگی رخدادهای تاریخی،‌ اندیشه‌های سیاسی، فرهنگی و فلسفی تاثیرگذار را در گذر مشعل تمدن از بین‌النهرین و مصر باستان به یونان، روم، اروپای قرون وسطی و دیگر تمدن‌های جهانی تا امروز را شامل می‌شود.

این مجموعه، نه تنها برای آشنایی خوانندگان و مخاطبانش با مبانی تاریخ تدوین شده است، بلکه در پی آگاه ساختن آن‌ها از این واقعیت است که زندگی‌شان بخشی از سرگذشت کلی انسان‌هاست. هر جلد از این مجموعه برداشتی جامع و روشن از یک دوره مهم تاریخ را به خواننده ارائه می‌کند.

*درباره نویسنده:

دان ناردو متولد 22 فوریه 1947 ، مورخ ، آهنگساز و نویسنده آمریکایی است.

دان ناردو نویسنده‌ای‌ ست که به زبان ساده ما را با تاریخ آشنا می‌کند. گاهی برای خیلی از ما مطالعه‌ کتاب ‌های تاریخی کاری سخت و طاقت فرساست. چرا که این کتاب ‌ها معمولا دارای زبانی سخت و حجم زیادی هستند. در این بین کتاب‌ های تاریخی که با حجم کم نوشته شده باشند و در عین حال چکیده‌ اصلی مطلب را بیان کنند، حکم گنج را دارند. شاید بتوان دان ناردو را یکی از پرکارترین نویسندگان آمریکا دانست. او تا کنون حدود پانصد عنوان کتاب مختلف منتشر کرده‌است. و تمام این کتاب‌ها در نقاط مختلف جهان با استقبال بی‌سابقه‌ای مواجه شده‌اند. به طوری که هم نوجوانان و هم بزرگسالان از خواندن این کتاب‌ها لذت می‌برند. به ویژه نوجوانان و جوانان می‌توانند به کتاب‌های او برای تحقیق علمی و آشنایی بیشتر با یک موضوع استفاده کنند.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: ژاپن امروز

نویسنده: دان ناردو

مترجم: مهدی حقیقت خواه

گوینده: اکرم پریمون

ناشر: انتشارات ققنوس

تعداد صفحات: 160 صفحه

ناشر صوتی: آوانامه

مدت کتاب صوتی:  5 ساعت و 22 دقیقه

* دیگر کتابی های صوتی نویسنده در ایران:

- بین‌ النهرین باستان - تئاتر یونان و روم - عصر پریکلس - اعلامیه استقلال آمریکا - جمهوری روم - یونان باستان - زنان یونان باستان - جنبش زنان در آمریکا - هند باستان - میگل د سروانتس - امپراتوری آشور - تیکو براهه - امپراطوری ایران - پیدایش مسیحیت - عصر استعمار‌گری - ژولیوس سزار - جنگ و تسلیحات - اسطوره‌های یونان و روم

*درباره مترجم: مهدی حقیقت خواه از مترجمین کشورمان است که عمده ترجمه های وی در حوزه‌ تاریخ می باشد. تجربه‌ قابل توجه او در ترجمه این حوزه تخصصی، این اطمینان را به خواننده می‌دهد که تمام مفاهیم مدنظر نویسنده با شفافیت کامل در اختیار مخاطب قرار بگیرد.

از آثار ترجمه شده توسط مهدی حقیقت خواه می توان به:

- تاریخ ملل اثر پیتر فورتادو - ایران و جنگ جهانی اول اثر تورج اتابکی - ایران دوران قاجار و برآمدن رضاخان اثر نیکی ر.کدی - رویارویی فکری ایران با مدرنیت اثر فرزین وحدت - رنسانس ایتالیا اثر کارن اسمن - آموزش، دین، و گفتمان اصلاح فرهنگی اثر مونیکا ام رینگر - عصر روشنگری اثر جان ام دان - تجدد آمرانه اثر تورج اتابکی - انقلاب فرانسه اثر فیلیس کورزین - تاریخ بلوک شرق اثر دیوید پیتروزا و... اشاره کرد.

سه شنبه 2 فروردین ماه 1401* شماره 186، هفته بیست و هفتم* پژواک

باغ اخلاق

تنها اثر چاپ و منتشرشده از پروین اعتصامی، دیوان اشعار اوست که شامل 606 شعر در قالب‌های مثنوی، قطعه و قصیده است. پروین بیشتر به سبب به‌کار بردن سبک شعریِ مناظره در شعرهایش، معروف است. شعرهای پروین قبل از چاپ به‌صورت مجموعه و کتاب، در مجله بهار و منتخبات آثار از محسن هشترودی و امثال و حکم دهخدا، چاپ می‌شدند. موفقیت اولین چاپ دیوان اشعار او سبب پیدایش زمینه برای چاپ‌ های بعدی شعرهای او شد.

اشعار پروین، شیوا، ساده و دلنشین است. مضمون ‌های متنوع پروین مانند باغ پرگیاهی است که به راستی روح را نوازش می‌دهد. اخلاق و همه تعابیر و مفاهیم زیبا و عادلانه آن چون ستاره‌ای تابناک بر دیوان پروین می‌درخشد چنان که استاد بهار در مورد اشعار وی می‌فرمایند: پروین در قصاید خود پس از بیانات حکیمانه و عارفانه، روح انسان را به سوی سعی و عمل امید، حیات، اغتنام وقت، کسب کمال، همت، اقدام نیک بختی و فضیلت سوق می‌دهد.

او در قصایدش پیرو سبک متقدمین به ویژه ناصر خسرو است و اشعارش بیشتر شامل مضامین اخلاقی و عرفانی است. پروین موضوعات حکمتی و اخلاقی را با چنان زبان ساده و شیوایی بیان می دارد که خواننده را از هر طبقه تحت تاثیر قرار می‌دهد.

 

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: دیوان پروین اعتصامی

راوی: فاطمه رکنی

اقتباس شنیداری: مهرنوش محتشمی

 ناشر: صدای جمهوری اسلامی ایران (کتاب گویا)

زمان: 260 دقیقه

او در قدرت کلام و چیره دستی بر صنایع و آداب سخنوری هم پایه‌ گویندگان نامدار قرار داشته و در این میان به مناظره توجه خاص دارد و این شیوه را که شیوه‌ شاعران شمال و غرب ایران بود احیاء می‌نماید. پروین تحت تأثیر سعدی و حافظ بوده و اشعارش ترکیبی است از دو سبک خراسانی و سبک عراقی.

شعر پروین تلخ و متین و زمینى است. تلخى پدیده‌هاى زندگى اجتماعى انسان، دردها و ناکامى‌ها، در آن بازتابى روشن دارد. در شعر او، خبر از طوفان‌هاى بزرگ روحى او یا احساسات برانگیخته و گرم و خصوصى یک زن نیست. شعر او مجموعه‌اى است از توصیف‌ها، تشویق‌ها، اندرزها و نشان دادنِ سمت و سوى ذهنى خود به نفع مردم محروم. عناصر مطرح شده در شعر پروین، در قید زمان‌هاى کوتاه یا مرزهاى محدود جغرافیایى نیستند. اگرچه رنگ ملى و این سرزمینى خویش را، کاملا حفظ کرده‌اند.

او اگرچه تصاویر دردبارى از زندگى انسانهاى محروم به دست مى‌دهد، واژه‌هایش آتشگون و خشماگین نیستند. حتى آن‌گاه که خشم انسانى شاعر، علیه نظام غیرعادلانه‌ حاکم برانگیخته مى‌شود، ازنظر مضمون، خشمى است خردمندانه.

* درباره پروین اعتصامی:

پروین اعتصامی که بیش از 35 سال در جهان نزیست، شاعری است هوشیار، اخلاق گرا، سنت پرست و پندآموز که دربرابر بی‌عدالتی‌های بشری سر برمی‌آورد و می‌کوشد با زبان رمز و تمثیل، اندیشه‌های انسانی خود و درد مردم را بیان کند.

«رخشنده اعتصامی» معروف به «پروین اعتصامی» در 25 اسفند 1285 خورشیدی در شهر تبریز به دنیا آمد. پدرش یوسف اعتصامی آشتیانی (اعتصام الملک) از رجال نامی و نویسندگان و مترجمان مشهور اواخر دوره قاجار بود و در آن زمان ماهنامه ادبی «بهار» را منتشر می کرد. مادرش (اختر فتوحی) فرزند میرزا عبدالحسین، ملقب به مقدم العداله و متخلص به «شوری»، از واپسین شاعران دوره قاجار بود.

پروین تنها دختر خانواده بود و چهار برادر داشت. او در کودکی با خانواده به تهران آمد. از این رو از کودکی با مشروطه خواهان و چهره های فرهنگی آشنا شد و ادبیات را در کنار پدر و از استادانی چون دهخدا و ملک الشعرای بهار آموخت. در دوران کودکی، زبان های فارسی و عربی را زیر نظر معلمان خصوصی در منزل آموخت. پایان نامه تحصیلی خود را از مدرسه آمریکایی تهران گرفت و در همانجا شروع به تدریس کرد. در نوزده تیر ماه 1313 با پسرعموی پدرش، فضل الله همایون فال، ازدواج کرد و چهار ماه پس از عقد ازدواج به کرمانشاه، خانه شوهر رفت. رفتارهای پسر عمویش که رئیس شهربانی کرمانشاه بود و اخلاقی نظامی داشت، با روحیات شاعرانه پروین سازگار نبود و پیوند زناشویی آنها بیش از دو و نیم ماه دوام نداشت. پروین پس از جدایی از همسر، مدتی کتابدار کتابخانه دانشسرای عالی بود. او قبل از دومین نوبت چاپ دیوان اشعارش، بر اثر بیماری حصبه درگذشت و در حرم فاطمه معصومه (س) در شهر قم به خاک سپرده شد.

* درباره سیده فاطمه رکنی (روای این کتاب):

سیده فاطمه رکنی، متولد یکم اسفند ماه هزار و سیصد و هفتاد و هفت در شیراز است او فعالیت هنری خود را دوبلاژ و گویندگی از سال 91 در شیراز آغاز کرد و سابقه نمایشنامه خوانی، اجرای برنامه های رادیویی و گویندگی در فیلم های دوشنبه کجاست؟، دختری با تمام موهبت ها، پلنگ سیاه و روایت در کتاب های متعدد گویا را در کارنامه کاری خود دارد.

سه شنبه 24 اسفند ماه 1400* شماره 179، هفته بیست و ششم* روزگار

ظهور نشانه ها

این کتاب که پژوهشی است نقادانه درباره منابع و روایات مربوط به نشانه های ظهور امام زمان (عج)، جزو معدود مجموعه هایی است که به بررسی و نقد روایات نشانه های ظهور می پردازد.

نویسنده این کتاب به تجزیه و تحلیل منابع اصلی مسئله غیبت و ظهور امام زمان پرداخته و ضمن مرور نشانه های ظهور به بررسی صحت و سقم مندرجات آنها پرداخته است. بررسی اخبار و روایات مربوط به قتل نفس زکیه، خروج سفیانی، قیام سید حسنی و سید خراسانی و روایاتی مانند طلوع خورشید از سمت مغرب از اصلی ترین پی گیری های این کتاب محسوب می شود. ایشان همچنین درصدد ارائه نظریه های جدید و ایجاد چشم اندازی نو در این عرصه بوده و از منابع مهم و کهن نیز سود برده است.

کتاب حاضر از دو فصل کلی تشکیل شده است:

1. کلیات 2. نشانه های تاریخی ظهور

* در مقدمه این کتاب آمده است:

 «آمدن مهدی موعود به‌ عنوان منجی بشریت در متون اسلامی با نشانه‌ هایی قرین بوده است تا منتظران ظهور با دیدن آنها به حقانیت مدعی نجات ‌بخش پی برده و با آمادگی به استقبال او بشتابند، اما در گذر زمان دسته ‌ای از آدمیان به انگیزه‌ های مذهبی و یا سودجویی سیاسی به نشانه سازی ‌هایی دست زدند تا در پرتو آن حرکت خویش را زمینه ‌ساز ظهور و یا خویشتن را به‌ عنوان موعود آخرالزمان جای بزنند.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: تحلیل تاریخی نشانه‌های ظهور

نویسنده: مصطفی صادقی کاشانی

ناشر:  دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. معاونت پژوهشی. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

تعداد صفحات: 263 صفحه

این علائم به ‌مرور زمان در اندیشه برخی امری مسلم تلقی و موجب رهزنی ‌هایی شده است. این کتاب کوشیده است اخبار و روایات مجعول و غیر مجعول نشانه‌ های ظهور را از هم تمییز دهد و آفات و آسیب ‌های تحریف و جعل این قبیل اخبار و روایات را بررسی کند.»

* درباره نویسنده: متولد 1348 در کاشان، دانش آموخته حوزه و دانشگاه که دکتری تاریخ اهل بیت(ع) در جامعه المصطفی  گرفته و اکنون عضو هیئت علمی پژوهشی و مولف بیش از ده کتاب و پنجاه مقاله  بوده است. وی برادر شهید جواد صادقی است.

* دیگر آثار نویسنده:

- پیامبر و یهود حجاز

(یکی از اهداف مهم این کتاب، تبیین عقلانی و عرفی سیره رسول خدا(ص) است.داستان کوچاندن یا قتل عام گروهی از یهودیان و کشتن ناگهانی برخی از شخصیت های آنان، در طول تاریخ بهانه ای برای نشان دادن تصویری خشن و غیرانسانی و نامعقول از اسلام و پیام آور آن به دست دشمنان اسلام داده است. اگر روشن شود که هرگونه برخورد با این مخالفان بر پایه قراردادهای مورد قبول آنان یا روش های انسانی رایج برخورد با دشمن بوده است، چنین دست آویزی از بین خواهد رفت.

هدف دیگر این پژوهش آن است که ابهام های بخشی از تاریخ زندگی رسول خدا(ص) را پاسخ گوید. زیرا تاکنون در کتاب های تاریخی و تحقیقات جدیدی که صورت گرفته، وضعیت پیمان های سه قبیله یهود با مسلمانان بررسی نشده است. هم چنین زمان جنگ ها و سریه های مربوط به یهود بسیار مبهم است و در کتاب های تاریخی درباره ی آن اظهارنظر نشده است.از آن جا که بررسی تاریخ نبردهای مسلمانان و یهود یکی از پرسش های این پژوهش است، به همه اقوالی که درباره ی زمان هر رویداد وجود دارد اشاره کرده و نظر درست یا قوی را برگزیده است. طبیعی است به جهت پیوسته بودن رویدادهای تاریخی، بخش های تحقیق شده در این کتاب می تواند به روشن شدن زمان دیگر رخدادهای تاریخ اسلام نیز کمک نماید.کتاب حاضر در پنج فصل به شرح زیر نگارش شده است: فصل اول: کلیات؛ فصل دوم: روابط صلح جویانه؛ فصل سوم: ستیز فرهنگی ـ تبلیغی؛ فصل چهارم: غزوه ها؛ فصل پنجم: سریه ها.)

- کاشان در مسیر تشیع

(در آن سیر تاریخى پیدایش تشیع در شهر کاشان را به صورت علمى بررسى کرده است. ایشان اثبات کرده است که برخلاف نظر مشهور، مردم کاشان نه از قرون اولیه بلکه از قرن سوم هجرى به تشیع گراییدند و در قرن چهارم هجرى تشیع در آنجا به شکل مذهب رسمى مردم درآمد.)

- شرح غم حسین(ع) ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی

(خوارزمى از علماى منصف اهل سنّت (متوفى 568 ه.ق) مى‏باشد که در کتاب خود (مقتل الحسین‏ علیه ‏السلام) به شیوه حدیثى و بیان سلسله اسناد هر روایت وبه صورت گزارش‏ وار به نقل از ابن اعثم کوفى، به شرح و بیان جریان ماوقع کربلا پرداخته است. کتاب خوارزمى هرچند عنوان مقتل دارد، لیکن حدود دو سوم آن به مباحث دیگر مى‏پردازد. ثلث اول کتاب درباره مناقب اهل بیت، ثلث دوم در شرح ماجراى کربلا و ثلث سوم درباره قیام مختار است. کتاب حاضر تنها ترجمه بخش اصلى کتاب مقتل مى‏باشد که از آغاز قیام امام حسین وحرکت ایشان به سوى عراق شروع وتا بازگشت اسراى اهل بیت‏ علیهم ‏السلام به مدینه پایان مى‏یابد.)

- دولتمردان شیعه در دستگاه خلافت عباسی/ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى ـ 1390

(در این پژوهش از منظری تاریخی به شناسایی اجمالی برخی از کسانی که به نام شیعه و مذهب تشیع در دربار عباسیان کار می کردند، پرداخته شده و اثبات گردیده است که اکثر این افراد شیعه نبودند و اعتقاد راسخی به ائمه نداشتند. نویسنده برای اثبات این مطلب به دیدگاه های رجالی رجالیان بزرگ مانند کشی و نجاشی در مورد شخصیت و هویت شیعی این افراد اشاره کرده و به معرفی خاندان این دولتمردان پرداخته است. نویسنده به این نتیجه رسیده است که اگر چه خاندان این افراد شیعه بودند ولی خود آن ها عمدتا شیعه نبودند زیرا ائمه به شدت شیعیان را از همراهی کردن حاکمان عباسی و اموی منع کرده بودند و به ندرت دیده شده است که افرادی به دستور ائمه در دستگاه عباسیان نفوذ می کردند. وی در سه دوره حکومت عباسیان حضور دولتمردان شیعی در دستگاه خلافت عباسی را بررسی نموده است. همچنین نویسنده انگیزه های شیعیان امامی برای ورود به دربار و آثار و پیامدهای این حضور را نیز تبیین کرده است.

بخش های اصلی این کتاب عبارتند از:

فصل اول: مقدمات و کلیات / فصل دوم: دولتمردان شیعه در عصر نخست عباسی / فصل سوم: دولتمردان شیعه در عصر دوم و سوم عباسی / فصل چهارم: دولتمردان شیعه در عصر آخر عباسی / فصل پنجم: خاندان ها / فصل ششم: انگیزه ها و آثار)

- ارزیابی اخبار قضاوت‌های امیرالمؤمنین

(این کتاب از ابعاد مختلفی به بررسی روایات مربوط به قضاوت های حضرت امیرالمومنین علی(ع) می پردازد و با بهره گیری از منابع مختلف نقل شده شیعه و سنی در طول تاریخ این موضوع مهم را بررسی می کند.کتاب حاضر که بر اساس بررسی روایات در سه زمینه منبع، سند و شواهدی که ما را به صدور آن ها رهنمون می شود، شکل گرفته است، در قالب دو فصل شامل مقدمات و کلیات و همچنین اعتبارسنجی اخبار و روایات قضاوت های امیرمومنان(ع) مباحث مختلفی را بیان می کند که از جمله آن ها می توان به جایگاه قضایی امیرمومنان(ع) نزد پیامبر(ص) و صحابه، سیره قضایی امیرمومنان(ع)، قاطعیت و عدم مداهنه، شدت عدل و مساوات و سیره امام(ع) در جزاییات اشاره داشت. نویسنده با عنایت به معانی واژۀ قضا، کاربردهای آن را در روایات معصومین - علیهم السلام - بررسی کرده و معتقد است الزاماً همۀ قضاوت هایی که شهرت دارد، در تاریخ رخ نداده؛ بلکه برخی از آنها صرفا حکمی است که از امام(ع) دربارۀ واقعه ای صادر شده است.

رویدادهای فراوانی از زندگی امیر مؤمنان علی - علیه السلام - در تاریخ گزارش شده که حضرت در آن وقایع، با قضاوت های خود، گره از کار مسلمانی گشوده یا حکمی الهی را اجرا کرده است. این قضاوت ها، در منابع مختلف نقل شده و به دلیل جذابیت های آن، مورد استقبال عمومی قرار گرفته؛ اما به نقد و بررسی و راستی آزمایی آنها کمتر توجه شده است.

اثر حاضر، تلاش می کند با نگاه جدیدی، به بررسی این اخبار بپردازد و روایات قضاوت های امیر مؤمنان علی - علیه السلام - را با معیارهای حدیثی و تاریخی بسنجد. هدف از ورود به چنین مباحثی، تقویت و ترویج نگاه علمی و مبتنی بر بررسی اخبار مذهبی و تاریخی است. این رویکرد، می تواند چهرۀ واقعی تشیع و سیرۀ درست ائمه - علیهم السلام – را به تصویر بکشاند و تعارض را از این گونه اخبار بزداید. کتاب حاضر، بیش از 130 قضاوت نقل شده از حضرت علی - علیه السلام - را با استفاده از ملاک های ارزیابی حدیث (منبع، سند، متن) و با تکیه بر شواهد و قراین تاریخی بررسی کرده و کوشیده است قوت ها و ضعف های هر یک از روایات را نشان دهد.)

- تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف

(کتاب الملهوف مشهور به لهوف نوشته سید بن طاووس از مقتل هایی است که جای خود را در میان منابع اصلی حادثه عاشورا باز کرده است.منبع شناسی این اثر نشان می دهد مؤلف آن از آثار مختلفی بهره برده و تلفیقی از آنها را با افزودن مطالبی از خود نگاشته است.نویسنده کتاب حاضر در صدد منبع شناسی لهوف بود که متوجه اختلاف نسخه های این کتاب شد، ازین رو علاوه بر بررسی منابع با اتکا به نسخه های متعدد خطی به تصحیح آن هم پرداخت و روشن ساخت صفحاتی از مطالب این مقتل مشهور در بسیاری از نسخه های آن وجود ندارد و گویا افزوده نسخه برداران یا دارندگان نسخ بوده است.)

- تاریخ امامیه: گذری بر ده قرن تاریخ سیاسی شیعیان دوازده امامی

(در این نوشتار ضمن ارائه مباحثی در مورد شکل گیری شیعه امامیه از همان زمان حیات رسول خدا (ص)، به بحث در مورد اوضاع شیعیان در دوران شش امام نخست آنان پرداخته شده و تاریخچه کوتاهی از حیات تشیع در دوران امام علی (ع)، حسنین، امام سجاد (ع) و صادقین (ع) ارائه گردیده است.در همین زمینه نویسنده به قیام عاشورا و به پیروی از آن برخی از جنبش های شیعی مانند قیام توابین و قیام مختار ثقفی اشاره کرده و شکل گیری دولت های شیعی در دوران حکومت عباسیان و پس از آن را مورد بحث و بررسی قرار داده است.

وی به معرفی حکومت های شیعی مانند آل بویه، آل حمدان، آل مرداس، آل باوند، دولت عیونیان، سربداران، مرعشیان، آل کیا، مشعشعیان، نوربخشیان، حروفیه و صفویان پرداخته و مهمترین تحولات سیاسی و اجتماعی صورت گرفته در دوران این حکومت های شیعی را گزارش نموده است.)

- درآمدی بر مبانی کلامی تاریخ نگاری اسلامی

(دانش کلام و تاریخ ارتباط عمیق و تنگاتنگی با هم دارند. متکلمان برای اثبات برخی گزاره‌ های کلامی به تاریخ مراجعه می‌ کنند و عقلی بودن کلام می‌ تواند به رد برخی گزارش‌ های تاریخی منجر شود. جنبه دیگر رابطه این دو علم در تأثیرپذیری مورخان از کلام و عقاید است.کتاب حاضر در پی آن است که با مقایسه مبانی کلامی یا اعتقادات مشهور مسلمانان با گزارش‌ های تاریخی نشان دهد این مبانی و اعتقادات چگونه در تدوین تاریخ ‌نگاری اسلامی تأثیر گذاشته است. نویسنده نمونه ‌هایی از گزارش ‌های تاریخی در منابع شیعه و اهل‌ سنت را به عنوان شاهد بررسی کرده است.پژوهش در محدوده سه سده نخست هجری به این بررسی پرداخته و با توجه به گستردگی بحث در موضوع رابطه دو دانش کلام و تاریخ، ‌درآمد و مقدمه ‌ای بر اینگونه مطالعات خواهد بود.)

- تاریخ نگاری ابن طاووس

(در کتاب حاضر پس از معرفی اجمالی سید و زمان حیاتش به گونه شناسی آثار و شناخت نوشته های تاریخی وی پرداخته شده است.چگونگی بیان گزارش های تاریخی و گزینش اخبار، جایگاه منابع و اسناد در آثار او، نگاه او به تاریخ و آرای خاص او و نقل های منحصر به فرد در کتاب های وی و سرانجام تأثیرپذیری و تأثیر گذاری او در تاریخ تشیع از مطالبی است که به آن پرداخته شده است.رضی الدین علی بن طاووس (664-589ق)از عالمان مشهور و پرکار شیعه امامیه است که در آثار و نوشته های خود به تاریخ نیز اهتمام داشته است. هرچند وی رسماً در شمار مورخان نیست، نقش او در تاریخ نگاری اسلامی و شیعی در خور توجه است.

بخش های اصلی این کتاب عبارتند از:

فصل اول: معرفی و آثار ابن طاووس / فصل دوم: تاریخ نگاری و تاریخ نگری ابن طاووس / فصل سوم: نقش تاریخی سید)

- نگاهی به تاریخ تفکر امامیه؛ از آغاز تا ظهور صفوی

(این کتاب مروری اجمالی به سیر تفکر شیعیان دوازده امامی از عصر حضور تا ظهور صفویه است و بنا دارد مکتب ها و آرا و اندیشه های شیعیان و سیر تطور آنها را تبیین کند. اندیشه شیعه امامیه فراز و نشیب های زیادی داشته است.بررسی این اندیشه، گذشته از آنکه ما را با اندیشه گذشتگانمان آشنا میکند، نقشه راهی فرا روی ما قرار می دهد تا تفکر بزرگان این مذهب به خصوص امامان معصوم را پی گیریم و به کار بندیم، تفکری که در طول تاریخ با عقل گرایی عجین بوده است.

بخش های اصلی این کتاب عبارتند از:

فصل اول: دوران حضور / فصل دوم: مکتب قم / فصل سوم: مکتب بغداد / فصل چهارم: ادامه تفکر قم و بغداد در قرن ششم و هفتم / فصل پنجم: خردگرایی فلسفی (فلسفه مشّاء) / فصل ششم: ورود عرفان ابن عربی به شیعه)

سه شنبه 17 اسفند ماه 1400* شماره 172، هفته بیست و پنجم* روزگار

زبور آل محمد

در این کتاب به فارسى روان، ترجمه دعاهاى حضرت سجاد(ع) از صحیفه سجادیه آمده و کتاب؛ مشتمل بر 54 نیایش این کتاب است. به باور برخی صاحب‌نظران مسلمان، «صحیفه سجادیه» پس از قرآن و نهج البلاغه بزرگ‌ترین گنجینه حقایق و معارف الهی است و بدین رو، به آن «اخت القرآن» (خواهر قرآن)، «انجیل اهل بیت»، «زبور آل محمد» و «صحیفه کامله» لقب داده‌اند. گفته‌اند علت نامگذاری این کتاب به «صحیفه کامله» این است که نزد «زیدیه» نسخه‌ای از صحیفه وجود دارد که کامل نیست، بلکه در حدود نصف صحیفه کامله است. به همین سبب، امامیه صحیفه موجود نزد خویش را صحیفه کامله گویند.

امام خمینی با صحیفه انس داشت. وقتی او را به ترکیه تبعید کردند، نامه‌ای به خانواده‌اش می‌نویسد و بعد از سفارش به صبر، درخواست فرستادن صحیفه را به آنکارا می‌کند.

وی به همراه اهدای یک جلد صحیفه به نوه‌اش، این کتاب را این‌گونه وصف می‌کند: «صحیفه کامله سجادیه، نمونه کامل قرآن صاعد است و از بزرگ‌ترین مناجات عرفانی در خلوتگاه انس است که دست ما کوتاه از نیل به برکات آن است؛ آن کتابی است الهی که از سرچشمه نور الله نشأت گرفته و طریقه سلوک اولیای بزرگ و اوصیای عظیم الشأن را به اصحاب خلوتگاه الهی می‌آموزد. کتاب شریفی است که سبک بیان معارف الهیه اصحاب معرفت را چون سبک قرآن کریم، بدون تکلف الفاظ در شیوه دعا و مناجات برای تشنگان معارف الهیه بیان می‌کند. این کتاب مقدس چون قرآن کریم سفره الهی است که در آن، همه گونه نعمت موجود است و هرکس به مقدار اشتهای معنوی خود از آن استفاده می‌کند. این کتاب همچون قرآن الهی ادقِّ(دقیق ترین) معارف غیبی که از تجلیات الهی در ملک و ملکوت و جبروت و لاهوت و ما فوق آن حاصل می‌شود، در ذهن من و تو نیاید و دست طلبکاران از حقایق آن کوتاه است، به شیوه خاص خود قطراتی که از دریای بیکران عرفان خود می‌چشاند و آنان را محو و نابود می‌کند...». ایشان در وصیت نامه هم یادآور شدند: «ما مفتخریم که ادعیه حیات‌بخش که او را «قرآن صاعد» می‌خوانند از ائمه معصومین(ع) ما است. ما به مناجات شعبانیه امامان و دعای عرفات حسین بن علی(ع) و «صحیفه سجادیه» این زبور آل‌محمد و «صحیفه فاطمیه» که کتاب الهام شده از جانب خداوند تعالی به زهرای مرضیه است از ما است.»

* نسخه‌های صحیفه سجادیه:

صحیفه از پر نسخه‌ترین کتابهای حدیثی است. نسخه‌های خطی این کتاب در ایران بیش از سه هزار نسخه است اگر چه بسیاری از این نسخ، برگرفته از نسخه مجلسی اول (رحمه‌الله‌علیه) است و بدین سبب این نسخه‌ها تفاوت چندانی با هم ندارند. نسخه موجود در کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی که در سال 695 قمری نوشته شده است از قدیم‌ترین نسخه هاست. نسخه شهید اول نیز از مشهورترین نسخه‌های صحیفه است که بسیاری از علماء با آن نسخه خود را تصحیح کرده‌اند. صحیفه سجادیه به خط کفعمی از نسخه‌های قدیمی صحیفه است که سالیان قبل از ایران خارج شده و مفقود شده بود؛ اما با تلاش‌های بسیار در حوزه شبه قاره شناسایی شد و توسط شخصیت‌های فرهنگی به قم انتقال یافت که در نهایت چاپ و منتشر شد. این نسخه، علاوه بر 54 دعای صحیفه‌های دیگر، چهار دعا بیشتر دارد.

محتوا

امام سجاد (ع) در دعاهایش نخست حمد و ستایش خدا را به‌جا می‌آورد، سپس بر پیامبر(ص) و خاندانش درود می‌فرستد؛ به‌گونه‌ای که در این صحیفه کمتر دعایی است که در آن، از تعبیر صلوات استفاده‌ نشده باشد. وی در نهایت حاجت خود را از خدا درخواست می‌کند.

صحیفه سجادیه تنها شامل راز و نیاز با خدا و بیان حاجت در پیشگاه وی نیست، بلکه مجموعه‌ای مشتمل بر بسیاری از علوم و معارف اسلامی است که در آن مسائل عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و پاره‌ای از قوانین طبیعی و احکام شرعی در قالب دعا بیان شده است. به طور مثال، مسئله امامت و نفی عقیده تشبیه در صحیفه سجادیه بیان شده است.

در بخش ارتباط با خداوند طبق مقتضای زمان‌های مختلف و احوال گوناگون دعاهایی بیان شده است، برخی دعاهای آن به صورت سالانه، همچون دعای عرفه و وداع ماه رمضان، و برخی ماهانه، مانند دعای دیدن هلال، و برخی هفتگی و برخی برای هر شبانه روز قرار داده شده است.

عناوین دعاهای صحیفه مختلف است و بسیاری از معارف اسلامی در ضمن دعاهای صحیفه بیان شده است؛ در این کتاب، مباحث خداشناسی، هستی‌شناسی، عالم غیب، فرشتگان، رسالت انبیا، جایگاه پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع)، امامت، فضایل و رذایل اخلاقی، گرامیداشت اعیاد، مسائل اجتماعی و اقتصادی، اشارات تاریخی، یادآوری نعمت‌های مختلف خداوند، آداب دعا، تلاوت، ذکر، نماز، عبادت و... در قالب دعا بیان شده است. معروف‌ترین دعای صحیفه دعای مکارم الاخلاق است.

* ترجمه‌های صحیفه

تاکنون ترجمه‌های متعددی از صحیفه سجادیه به زبان‌های مختلفی نوشته شده است که از آن میان می‌توان به شصت ترجمه و شرح به زبان فارسی اشاره کرد. همچنین صحیفه به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، اندونزیایی، ترکی، اردو، اسپانیولی، بوسنیایی، آلبانیایی، تامیلی و سایر زبان‌ها نیز ترجمه شده است.

برخی از این ترجمه‌ها از این قرار است:

· ترجمه عبدالمحمد آیتی، از انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (سروش).

· ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای، نشر مؤسسه انتشاراتی دانش هوشیار، درسال 1384، در 344 صفحه. و نیز انتشارات وفایی، درسال 1384 و در 352 صفحه.

· ترجمه محمد مهدی فولادوند، با عنوان پیشوای چهره برخاک سایندگان، نشر سازمان تبلیغات اسلامی، در سال 1379، در 419 صفحه. «30»

· ترجمه فرانسوی اثر فریده مهدوی دامغانی که در سال 1381 از سوی انتشارات الهادی چاپ شده است. به گفته مترجم این اولین ترجمه صحیفه سجادیه به زبان فرانسوی است.

· ترجمه اسپانیولی با عنوان: (As-Sahifa al-Kamilah as-Sayyadiiah; Las Sْplicas de As-Sayyad) ترجمه شده توسط ماریا آمورتی، حجة الاسلام محمد معلمی زاده و نستور پاگانو، مؤسسه امام علی(ع)، بیروت.

· ترجمه ترکی آذری اثر رسول اسماعیل زاده که از سوی انتشارات الهدی در سال 2003 میلادی در یک جلد منتشر شد.

· ترجمه اندونزیایی اثر جلال الدین رحمت در یک جلد توسط انتشارات مطهری باندونگ در سال 1998م منتشر شد.

* شروح‌ صحیفه

شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب الذریعه حدود 50 شرح بر صحیفه سجادیه نام برده است. برخی نیز این شروح را بیش از 80 مورد ذکر کرده و آن‌ها را نام برده‌اند.  همچنین کتابی با عنوان کتاب شناسی امام سجاد، صحیفه سجادیه و رساله حقوق توسط مجمع جهانی اهل بیت به چاپ رسیده است که کتب مرتبط با امام سجاد(ع) را معرفی نموده است. مشهورترین شرح صحیفه، کتاب ریاض السالکین تالیف سید علیخان مدنی است که در 7 جلد به چاپ رسیده است. شیخ بهایی نیز شرح زیبایی بر صحیفه داشته است که تنها 2 دعای آن به چاپ رسیده و حاکی از وسعت علم ایشان است.

* بخشی از دعای اول صحیفه سجادیه:

وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ إِذَا ابْتَدَأَ بِالدُّعَاءِ بَدَأَ بِالتَّحْمِیدِ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الثَّنَاءِ عَلَیْهِ ، فَقَالَ

نیایش یکم چون به دعا آغاز می کرد نخست خدای عزوجل را با چنین عبارتهایی حمد و ثنا می گفت.

﴿1﴾ الْحَمْدُ لِلَّهِ الْأَوَّلِ بِلَا أَوَّلٍ کَانَ قَبْلَهُ ، وَ الآْخِرِ بِلَا آخِرٍ یَکُونُ بَعْدَهُ

(1) حمد و سپاس خداى را، آن نخستین بى‌پیشین را و آن آخرین بى‌پسین را،

﴿2﴾ الَّذِی قَصُرَتْ عَنْ رُؤْیَتِهِ أَبْصَارُ النَّاظِرِینَ ، وَ عَجَزَتْ عَنْ نَعْتِهِ أَوْهَامُ الْوَاصِفِینَ .

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: صحیفه سجادیه

نویسنده: امام علی بن الحسین، زین العابدین علیه السلام

ترجمه: عبدالمحمد آیتی

ناشر: انتشارات سروش

تعداد صفحات: 380صفحه

(2) خداوندى که دیده‌ى بینایان از دیدارش قاصر آید و اندیشه‌ى واصفان از نعت او فرو ماند.

﴿3﴾ ابْتَدَعَ بِقُدْرَتِهِ الْخَلْقَ ابْتِدَاعاً ، وَ اخْتَرَعَهُمْ عَلَى مَشِیَّتِهِ اخْتِرَاعاً .

(3) آفریدگان را به قدرت خود ابداع کرد و به مقتضاى مشیت خویش جامه هستى پوشید

﴿4﴾ ثُمَّ سَلَکَ بِهِمْ طَرِیقَ إِرَادَتِهِ ، وَ بَعَثَهُمْ فِی سَبِیلِ مَحَبَّتِهِ ، لَا یَمْلِکُونَ تَأْخِیراً عَمَّا قَدَّمَهُمْ إِلَیْهِ ، وَ لَا یَسْتَطِیعُونَ تَقَدُّماً إِلَى مَا أَخَّرَهُمْ عَنْهُ .

(4) و به همان راه که ارادت او بود روان داشت و رهسپار طریق محبت خویش گردانید. چون ایشان را به پیش راند، کس را یاراى واپس گراییدن نبود، و چون واپس دارد، کس را یاراى پیش تاختن نباشد.

﴿5﴾ وَ جَعَلَ لِکُلِّ رُوحٍ مِنْهُمْ قُوتاً مَعْلُوماً مَقْسُوماً مِنْ رِزْقِهِ ، لَا یَنْقُصُ مَنْ زَادَهُ نَاقِصٌ ، وَ لَا یَزِیدُ مَنْ نَقَصَ مِنْهُمْ زَائِدٌ .

(5) هر زنده جانى را از رزق مقسوم خویش توشه‌اى معلوم نهاد، آنسان که کس نتواند از آن که افزونش داده، اندکى بکاهد و بر آن که اندکش عنایت کرده، چیزى بیفزاید.

﴿6﴾ ثُمَّ ضَرَبَ لَهُ فِی الْحَیَاةِ أَجَلًا مَوْقُوتاً ، وَ نَصَبَ لَهُ أَمَداً مَحْدُوداً ، یَتَخَطَّأُ إِلَیْهِ بِأَیَّامِ عُمُرِهِ ، وَ یَرْهَقُهُ بِأَعْوَامِ دَهْرِهِ ، حَتَّى إِذَا بَلَغَ أَقْصَى أَثَرِهِ ، وَ اسْتَوْعَبَ حِسَابَ عُمُرِهِ ، قَبَضَهُ إِلَى مَا نَدَبَهُ إِلَیْهِ مِنْ مَوْفُورِ ثَوَابِهِ ، أَوْ مَحْذُورِ عِقَابِهِ ، ﴿لِیَجْزِیَ الَّذِینَ أَسَاوا بِمَا عَمِلوا وَ یَجْزِیَ الَّذِین أَحسَنُوا بِالْحُسْنَی﴾.

(6) سپس هر یک از آدمیان را عمرى معین مقرر کرد و مدتى محدود که با گامهاى روزها و سالهایش مى‌پیماید، تا آنگاه که به سر آردش، آنسان که چون آخرین گامها را بردارد و پیمانه عمرش لبریز شود، او را فروگیرد: یا به ثواب فراوانش بنوازد، یا به ورطه‌ى عقابى خوفناکش اندازد، تا بدکاران را به کیفر عمل خویش برساند و نیکوکاران را به پاداش کردار نیک خویش‌

﴿7﴾ عَدْلًا مِنْهُ ، تَقَدَّسَتْ أَسْمَاؤُهُ ، وَ تَظاَهَرَتْ آلَاؤُهُ، ﴿لَا یُسْأَلُ عَمَّا یَفْعَلُ وَ هُمْ یُسْأَلُونَ﴾.

(7) و این خود عین عدالت اوست. منزه و پاک است نامهاى او و ناگسستنى است نعمتهاى او. کس را نرسد که او را در برابر اعمالش بازخواست کند و اوست که همگان را به بازخواست کشد.

﴿8﴾ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَوْ حَبَسَ عَنْ عِبَادِهِ مَعْرِفَةَ حَمْدِهِ عَلَى مَا أَبْلَاهُمْ مِنْ مِنَنِهِ الْمُتَتَابِعَةِ ، وَ أَسْبَغَ عَلَیْهِمْ مِنْ نِعَمِهِ الْمُتَظَاهِرَةِ ، لَتَصَرَّفُوا فِی مِنَنِهِ فَلَمْ یَحْمَدُوهُ ، وَ تَوَسَّعُوا فِی رِزْقِهِ فَلَمْ یَشْکُرُوهُ .

(8) حمد و سپاس خداوندى را که اگر معرفت حمد خویش را از بندگان خود دریغ مى‌داشت، در برابر آن همه نعمتها که از پس یکدیگر بر آنان فرومى‌فرستاد، آن نعمتها به کار مى‌داشتند و لب به سپاسش نمى‌گشادند، به رزق او فراخ روزى مى‌جستند و شکرش نمى‌گفتند.

﴿9﴾ وَ لَوْ کَانُوا کَذَلِکَ لَخَرَجُوا مِنْ حُدُودِ الْإِنْسَانِیَّةِ إِلَى حَدِّ الْبَهِیمِیَّةِ فَکَانُوا کَمَا وَصَفَ فِی مُحْکَمِ کِتَابِهِ ﴿إِنْ هُمْ إِلَّا کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبیلاً﴾.

(9) و اگر چنین مى‌بودند، از دایره انسانیت برون مى‌افتادند و در زمره چارپایان در مى‌آمدند. چنان مى‌شدند که خداى تعالى در محکم تنزیل خود گفته است: (چون چارپایانند، بل از چارپایان هم گمراه‌تر.)

* درباره‌ مترجم‌ کتاب:

عبدالمحمد آیتی (زاده اردیبهشت 1305 - درگذشته 20 شهریور1392) پژوهشگر، نویسنده و مترجم معاصر در حوزه فلسفه، تاریخ و ادب فارسی و عربی بود. او برای ترجمه کتاب تاریخ ادبیات زبان عربی برگزیده دومین دوره کتاب سال ایران شد. اولین بار در سال 1340 در «کتاب هفته» مطلبی با نام «باتلاق» نوشت و به‌دنبال آن، رمان «کشتی شکسته» تاگور را ترجمه کرد. وی از مترجمان بنام عربی به فارسی است و ترجمه‌های فارسی «قرآن مجید»، «نهج‌البلاغه» و «صحیفه سجادیه» را منتشر کرده‌است. آیتی تا زمان مرگش عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود و در این فرهنگستان، ریاست شورای علمی دانشنامه تحقیقات ادبی را بر عهده داشت. در مهرماه 1348 به پیشنهاد مرکز انتشارات آموزشی به تهران آمد و در آن مرکز به کار مشغول شد. ده سال سردبیر ماهنامه آموزش و پرورش بود تا در سال 1359 بازنشسته شد. پیش از بازنشستگی کتاب‌های باتلاق، کشتی شکسته، کالسکه زرین، تحریر تاریخ وصاف و ترجمه تقویم البلدان را منتشر کرده بود. در دوره بازنشستگی تاریخ ابن خلدون (العبر) را در شش جلد ترجمه کرد و کتاب‌هایی نظیر تاریخ دولت اسلامی در اندلس در 5 جلد و تاریخ ادبیات زبان عربی و تاریخ فلسفه در جهان اسلام و… را ترجمه کرد. از وی ترجمه‌های گوناگون دیگری بر جای مانده ‌است.

* دیگر آثار مترجم:

کشتی شکسته (ترجمه)، / تحریر تاریخ وصّاف، / آمرزش ابوالعلا معری (ترجمه)، / درباره فلسفه اسلامی: روش و تطبیق آن، نوشته ابراهیم بیومی مدکور، / انتشارات امیرکبیر، بازنشر در 1387 توسط انتشارات نگاه. / گزیده و شرح خمسه نظامی، / تاریخ ابن‌خلدون (العبر)، / شکوه قصیده، / تاریخ دولت اسلامی در اندلس، محمّد عبداللّه عنان (ترجمه)، / قرآن مجید (ترجمه فارسی)، / شکوه سعدی در غزل، / شرح و ترجمه معلّقات سبع. / الغارات در حوادث سال‌های معدود خلافت علی (ع). / گنجور پنج گنج. / شرح منظومه مانلی و پانزده قطعه دیگر. / بسی رنج بردم، بازنویسی‌شده از فردوسی. / شاهنامه بنداری. / قصه باربد و بیست قصه دیگر از شاهنامه. / معجم‌الأدبا، یاقوت حموی (ترجمه). / داوری حیوانات نزد پادشاه پریان (ترجمه). / گزیده شرح مقامات حمیدی. / ترجمه معلقات سبع. / در تمام طول شب، شرح چهار شعر بلند نیما.

سه شنبه 10 اسفند ماه 1400* شماره 165، هفته بیست و چهارم* روزگار

23 حکایت و 40 حدیث از هفتمین پیشوا

«زندانی بی‌حصار» نام تازه‌ترین کتاب از مجموعه‌ «چهارده آفتاب» است که به زندگی‌نامه‌ امام موسی کاظم علیه‌السلام اختصاص دارد و به قلم غلامرضا آبرَوی به نگارش درآمده است. این کتاب هم، مانند کتاب‌های قبلی مجموعه، سه بخش اصلی دارد: زندگی‌نامه، سال‌شمار زندگی و چهل سخن برگزیده از سخنان معصوم‌(ع). البته یک بخش کوچک هم در انتهای کتاب هست که به معرفی منابع مورد استفاده‌ نویسنده اختصاص دارد.

غلامرضا آبروی، برای نقل زندگی‌نامه‌‌ هفتمین پیشوای شیعیان، از 23 حکایت کمک گرفته و آن‌ها را در هفت فصل گنجانده است:‌ -

- تولد و کودکی - امامت - معجزات و کرامات امام کاظم (ع) - رفتار با دشمنان

- رفتار با دیگران - سخت‌ترین دوران - شهادت

* بخشی از کتاب:

نویسنده، ماجرا را از روستای «اَبواء» شروع کرده است:

«امام صادق(ع) با همسر پارسا و نجیب خود، حمیده از حج و زیارت خانه‌ی خدا به مدینه بازمی‌گردد. حمیده همان‌جا فرزند خود را به دنیا می‌آورد و امام صادق‌(ع)، نام حضرت موسی را برای کودک نورسیده‌ی خود برمی‌گزیند.».

در بخش های دیگری این کتاب می خوانیم:

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: زندانی بی‌حصار

نویسنده: غلامرضا آبروی

ناشر:  انتشارات مدرسه

تصویر گر و صفحه آرا: سیدحسام‌الدین طباطبایی/  مهسا قبایی

تعداد صفحات: 102 صفحه

- زندگی امام کاظم با سختی بسیاری گذشته است؛ زیرا آغاز امامت او با حکومت منصور دَوانیقی هم‌زمان بود که از ستمگرترین خلفای عباسی بود.

عباسیان هنگامی که مشغول مبارزه با خلیفه‌های بنی امیه بودند، می‌گفتند شما حق فرزندان پیامبر را غصب کرده‌اید و باید حکومت را به آن‌ها برگردانید. اما همین‌که خلفای اموی شکست خوردند، خودشان حکومت را در دست گرفتند و چون از قیام مسلمانان می‌ترسیدند، فشار زیادی به امامان شیعه وارد می‌‌کردند.

به هر حال او سال‌های زیادی از عمر مبارکش را در زندان گذراند و بالاخره در همان زندان هم به شهادت رسید. قتل امام کاظم (ع) به دستور هارون الرشید عباسی و با خوراندن خرمای سمی صورت گرفت. او تنها امامی است که در داخل این کتاب هم، مانند کتاب‌های قبلی مجموعه، سه بخش اصلی دارد: زندگی‌نامه، سال‌شمار زندگی و چهل سخن برگزیده از سخنان معصوم‌(ع) زندان به شهادت رسیده است.

* تعدادی از سخنان امام موسی کاظم(ع) را از بخش پایانی این کتاب:

- هر که خشم خود را از مردم بازدارد، خداوند عذاب روز قیامت را از او بازمی‌دارد.

- ادای امانت و راست‌گویی، باعث جلب روزی و خیانت و دروغ‌گویی باعث فقر و تنگ‌دستی می‌شود.

- کسی که اسراف کند، نعمت او از بین می‌رود.

* درباره نویسنده:

او در سال 1338 در شهر آبادان متولد شد و تحصیل خود را تا پایان دوره راهنمایی ادامه داد. هنگام جنگ به شهرستان قم مهاجرت کرد و اکنون نیز در همان شهر ساکن است. او علاوه بر همکاری با مجله سلام بچه‌ها کلاسهای نقد و داستان‌نویسی نیز داشته است. از میان آثار او مجموعه شعر حرفهای ناتمام در سال 75 و رمان تاریخی شمشیرهای شکسته، مقاله نقد داستان و ترجمه و نقد کتاب جیرجیرک در میدان تایمز هر سه در سال 77 توسط کانون فکری برگزیده شده‌اند و کتاب مجموعه دیدار آشنا نیز برگزیده کتاب سال 81 سلام بچه‌ها شده است.

* دیگر آثار نویسنده: (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- داستانهای کوتاه پیرامون زندگی حضرت علی (ع) - جنگ نا تمام - حامی

سه شنبه 3 اسفند ماه 1400* شماره 158، هفته بیست و سوم* روزگار

نقش زنان در محیط زیست

در این کتاب سعی شده است مفاهیم زیست محیطی و انواع آلودگی‌های آن، با طرح مباحث علمی در جامعه ایرانی و نقش زنان در محیط زیست بازگو شود. برای نمونه در کتاب تصریح شده است: "محیط زیست در سطح جهانی و ملی در معرفی تهدید‌های جدی است و این تهدید‌ها از گرم شدن زمین گرفته تا از دست رفتن تنوع زیستی و انواع آلودگی‌ها را شامل می‌شود. همزمانی ازدیاد بی‌رویه جمعیت، رشد صنعت و استفاده غیر اصولی از منابع طبیعی نتایج ناگواری به وجود آورده و اثرات نامطلوب آن روز به روز حادتر شده است که می‌توان از جمله به تخریب محیط زیست، نابودی جنگل‌ها و مراتع، تخریب اراضی کشاورزی، آلودگی آب و خاک و هوا، کاهش منابع تولید انرژی و بروز انواع بیماری‌ها اشاره کرد... زنان به مثابه نیمی از جمعیت کشور، نقش محوری در خانواده ایفا می‌کنند. ارتقای سطح آگاهی زیست محیطی زنان زمینه ساز رشد دیگر افراد خانواده خواهد شد و ارتقای سطح آگاهی خانواده‌ها، ارتقای سطح فرهنگ زیست محیطی جامعه را به دنبال خواهد داشت...".

توسعه پایدار، توسعه ای است که نیازهای نسل های کنونی را بدون خدشه وارد کردن به توانایی نسل های آینده در تامین احتیاجاتشان برآورده کند. یکی از الزامات اساسی توسعه پایدار استفاده صحیح از منابع موجود می باشد.. در دستور کار 21 اجلاس ریو، زنان به عنوان یکی از گروه های اصلی در دستیابی به توسعه پایدار درنظر گرفته شده اند. بر اساس خط مشی اقدام در اجلاس ریو، سیاست هایی که زنان و مردان را به طور یکسان دربرنگیرد، در بلند مدت موفق نخواهد بود.

عنوان کتاب: دانش زیست محیطی زنان برای توسعه پایدار

مؤلفان: محسن فرمهینی ‌فراهانی، کوروش فتحی ‌ واجارگاه

ویراستاران: فروغ کاظمی، آذرمه سنجری

تعداد صفحات : 160 صفحه

ناشر: دانشگاه شهید بهشتی

زنان در اکثر کشورها بیشتر از مردان اقدامات عملی در حفاظت از محیط زیست و مصرف بهینه از منابع انجام می دهند، در حالی که در زمینه اقدامات تشکیلاتی و حضور در تصمیم گیری ها و چانه زنی های زیست محیطی چندان فعال نیستند. زنان میانسال اقدامات عملی بیشتری در حفاظت از محیط زیست انجام می دهند و از سویی در اقدامات تشکیلاتی گروه های نسلی جوان تر حضور فعال تر و بیشتری در سازمان های زیست محیطی دارند. اکنون زمان آن رسیده که همه اقشار و همه سن ها برای نجات این سیاره و محیط زیست آن اقدام کنند. این کتاب به نقش زنان در این اقدام جهانی می پردازد.

سه شنبه 26 بهمن ماه 1400* شماره 151، هفته بیست و دوم* روزگار

نامه مهربان ترین پدر دنیا به فرزندش

کتاب «به پسرم» در واقع نامه مهربان ترین پدر دنیا به فرزندش امام حسن علیه السلام است که تا دنیا باقی است، برای رهروان راه تربیت نفس و تربیت فرزند نکات کلیدی و ارزشمندی خواهد داشت. نامه ای که خوب است بارها و بارها خوانده شود و دستوراتش برنامه زندگی همه ما و کسانی که مدعی شیعه بودن هستند قرار گیرد.

کتاب شیوای «به پسرم!» ترجمه بخش‌هایی از نامه 31 نهج البلاغه است که به وصیت نامه امام علی(ع) به فرزندش امام حسن مجتبی(ع) معروف است و به اهتمام فاطمه شهیدی منتشر شده است. این ترجمه ذوقی سال‌ها پیش در شماره‌های متوالی از نشریه پرسمان چاپ شده و سپس دفتر نشر معارف مجموعه آنها را در قالب یک کتاب سبک و جمع و جور منتشر کرده است. کتاب در هفت فصل تنظیم شده و هر فصل متشکل از عباراتی کوتاه از نامه است که شماره گذاری شده است. جمله‌هایی چند کلمه‌ای که هرکدام نیاز به مدت‌ها فکر و مکث دارند، هرکدام سرلوحه‌ای برای زندگی و کلمات کلیدی نجات بخشی هستند که می‌توانند راه پیش رو را برای ما روشن‌تر کنند. شاید به همین علت است که خانم شهیدی جمله‌ها را پشت هم نیاورده و با هر نقطه سر خط، تلنگری زده تا با سرعت از آنها رد نشویم.

* فهرست مندرجات

سفارش هاى پدرى که زندگى اش رو به پایان است··· 7 / آن که به بیراهه نمى رود··· 15 / همان که مى آفریند، مى میراند··· 23 / پیش از فرود، جاى فرودت را هموار کن··· 31 / به جایى دیگر باید رسید··· 39 / به سمت فرصت ها بشتاب!··· 49 / دین و دنیایت را به خدا مى سپارم··· 57.

عنوان کتاب: به پسرم: وصیت نامه امام علی به فرزندش امام حسن علیهما السلام

به اهتمام : فاطمه شهیدی

تعداد صفحات : 72 صفحه

ناشر: نشر معارف

* بخش هایی از متن کتاب: سفارش هاى پدرى که زندگى اش رو به پایان است

1 این سفارش هاى پدرى است که مى رود؛ 2 پدرى که مى داند لحظه ها مى گذرند؛ 3 مى داند زندگى اش رو به پایان است؛ 4 پدرى تسلیم نظام روزگار، از دنیا بیزار؛ 5 ساکن خانه هاى گذشتگان که مى داند نوبت اوست که خانه ها را بگذارد و برود. 6 این سفارش هاى پدرى است به فرزندش. فرزندان، آرزوهاى درازى دارند که به آنها نمى رسند؛ 7 در راهى مى روند که به نابودى مى رسد. 8 فرزندان انسان، نشانه گاه تیر دردها، 9 اسیران روزگار، 10 تیررس رنج ها، 11 بندگان دنیا، 12 معامله گران هیچ و پوچ 13 و برنده هاى رقابت فنا و زوال اند. 14 فرزندان انسان، در بند مرگ، 15 ناگزیر از رنج، 16 همدم اندوه، 17 آماج بلا، 18 شکست خورده شهوت 19 و جانشین مردگان اند. فرزندم! 20 این روزها که مى بینم دنیا پشت کرده، روزگار سرکش از من مى گریزد 21 و آخرت، نزدیک مى شود. 22 از فکر و ذکر دیگران، رها شده ام. 23 به بیرون از خود، اعتنایى ندارم. 24 نگاهم از مردم، به درونم برگشته، به خود مى اندیشم. 25 نزدیک شدن مرگ، از فکرها و خواهش ها هم مرا منصرف کرده، 26 و حقیقت وجودم را عریان، پیش چشمم نهاده، 27 مرا مشغول امورى جدى کرده که شوخى برنمى دارند 28 و به حقایقى کشانده که عین واقعیت اند. 29 (این روزها از فکر دیگران بیرون آمده ام؛ ولى به تو فکر مى کنم) چون تو پاره وجود منى، 30 نه، بالاتر از این، تو، خود منى! 31 رنجى به تو برسد، به من رسیده؛ 32 مرگ اگر سراغت بیاید، سراغ من آمده؛ 33 حال و احوال تو، حال و احوال من است 34 به همین خاطر، این نامه را مى نویسم. 35 مى نویسم تا پشت و پناه تو باشد؛ چه من زنده بمانم، چه نمانم. پسرم! 36 سفارشت مى کنم از خدا پروا کن و پیوسته به فرمان او باش 37 و با پیاپى به خاطر آوردنش، دلت را آباد کن 38 به ریسمان او بیاویز. 39 کدام رشته، محکم تر از رشته بین تو خداست؟ ـ اگر، اگر آن را بگیرى! ـ 40 دلت را زنده نگه دار؛ با یادآورى، 41 هوایش را بمیران؛ با پارسایى، 42 توانایش کن؛ با باور، 43 روشنایى اش ده؛ با اندیشه، 44 حقیرش کن؛ با فکر مرگ، 45 وادارش کن اقرار کند دنیا رفتنى است؛ 46 وادارش کن با چشم باز، ناگوارى هاى دنیا را ببیند؛ 47 وادارش کن واهمه کند از هیبت روزگار؛ از تغییر حال و احوال؛ از روزها و شب هاى تلخى که شاید در راه باشند. 48 داستان رفتگان را برایش بگو! 49 بگو بر سر آنها که پیش از او بودند، چه آمده! 50 دیار و یادگار رفتگان را نشان او بده! 51 «ببین چه ها کردند؟ 52 از کجا کوچ کردند؟ بعد کجا فرود آمدند و ماندنى شدند؟ 53 از کنار رفیقان، به دیار ناآشنایى رفتند 54 و همین امروز و فرداست که تو هم از آنها شوى» فرزندم! 55 آخر راه را آباد کن. 56 آن دنیا را با این دنیا عوض نکن 57 درباره آن چه نمى دانى، گفتگو نکن و آن جا که لازم نیست حرفى بزنى، نزن 58 اگر مى ترسى در راهى گم شوى، همان اول راه، پا، پَس بکش؛ 59 چون، در آستانه سرگردانى، بازایستادن و تأمل، بهتر است از این که بگذارى حوادث هول ناک، تو را بر پشت خود بنشانند و هرجا ببرند.60 به خوبى ها بخوان و اهل خوبى باش! 61 با دست و زبان، بدى را بران! 62 تمام سعى ات را بکن تا از اهل بدى، دور بمانى! 63 آن طور که شاید و باید، در راه خدا جهاد کن و نگذار تا ملامت هیچ ملامت گرى، تو را نگه دارد. 64 در جست وجوى حقیقت، هر جا که هست، در اعماق سختى ها و در انبوه حوادث، غوطه ور شو. 65 و پِىِ فهم حقیقت دین باش! 66 خودت را عادت بده به صبورى و تحمل ناگوارى ها! 67 چه اخلاق خوبى است این صبورى و این شکیبایى در مسیر حق! 68 در همه احوال، وجودت را به خدایت بسپار! 69 پیش او باشى، پناهت امن است و نگهبانت قوى. 70 هرچه مى خواهى، تنها از او بخواه 71 که دادن و ندادن، دست اوست. 72 مدام از او تقدیرهاى خوب بخواه! 73 فرزندم، به این سفارش ها دقت کن و به این نامه، پشت نکن.

* دیگر آثار نویسنده:

- خدا خانه دارد

(بخشی از کتاب خدا خانه دارد: سیزدهم رجب: تولد حضرت علی علیه‌السلام

روی شیشه نوشته «قیمت‌ها شکسته شد» ما پشت ویترین صف می‌کشیم تا شاید کلاهی یا پیراهنی را ارزانتر از آنچه می‌ارزد بفروشند. صف می‌کشیم و نوبت می‌گذاریم. هول می‌زنیم. از هر کدام دو تا می‌خریم برای روزهای مبادایی که گاهی اصلاً نمی‌آیند. مردی گنجی را حراج کرده است. گنجی را بی‌بها می‌فروشد. گفته لازم نیست چیزی بدهید یعنی اگر گفته بود لازم است، ما چیزی در خور این معامله نداشتیم. گفته فقط ظرف بیاورید. ظرف!

حجمی که در آن بشود چیزی ریخت. گنجایش گنج. هیچ کس نمی‌آید. هیچ کس صف نمی‌بندد. مرد فریاد می‌زند: «کیلاً بِغَیر ثمنٍ لَوْ کانَ لَهُ وعاء؛ بی‌بها پیمانه می‌کنم اگر کسی را ظرفی باشد» و ظرف نیست و گنجایش گنج در هیچ کس نیست.

ما از کنار این حراج بزرگ، خیلی ساده می‌گذریم و می‌دویم سمت جایی که جورابی را به نصف قیمت معمولش می‌فروشند. ظرف‌های ما، این دل‌های انگشتانه‌ای است. چی در آن جا می‌شود که او بخواهد بی‌بها به ما ببخشد؟

ما به اندازه یک پیاله گندم عشق هم جا نداریم. کف دستی دانایی اگر در ما بریزند پر می‌شویم. سرریز می‌کنیم و غرور از چشم‌ها و زبان‌هامان بیرون می‌تراود.

با ما چه کند این مرد، که گنجی را حراج کرده است؟

گم شده‌ایم. سرگردان در کوچه‌های زمین. نشانی در دست، مبهوت به تمام درهای بسته نگاه می‌کنیم. هیچ کدامشان شبیه دری نیستند که ما گم کرده‌ایم. شبیه جایی نیستند که روزی از آن راه افتادیم و حالا دلمان می‌خواهد به آن برگردیم. مرد ایستاده کنار دیوار کوچه. ما گیج و سردرگم از کنارش رد می‌شویم. دستمان را می‌گیرد. یک لحظه چشم در چشم می‌شویم. می‌گوید: «کجا؟» می‌گوییم: «رهامان کن! پی جایی می‌گردیم» می‌گوید «من بلدِ راهم، پی‌ام بیایید، می‌رسانمتان» می‌گوییم «نه، خودمان می‌گردیم، خودمان می‌یابیم» می‌گوید «این کوچه، زمین است، نشانی شما اصلاً مال این طرف‌ها نیست» مکث می‌کند. زیر لب می‌گوید «من به راه‌های آسمان، داناترم تا راه‌های زمین» «فَلانَا بِطُرقِ السماء اَعلَم مِنّی بطُرُقِ الارض».

ما می‌گوییم «نه، گمشده ما همین‌جا لابلای آدم‌های زمین است». از کنارش می‌گذریم و باز گم می‌شویم. بیشتر از قبل.

می‌گوید «پیش از آن که بروم، سؤالی بپرسید». ما می‌خندیم «سؤال؟» کی حوصله دارد چیزی بپرسد. ما همه چیز را می‌دانیم. ما این قدر با این خاک پست هم عیار شده‌ایم که همه فراز و فرودهایش را می‌شناسیم. همه تپه‌ها و دره‌ها را. مرد می‌پرسد «مگر همه جهان همین خاک است؟» می‌گوییم «برای ما، بله» و تا بخواهد چیزی بگوید می‌خندیم. یکی‌مان به مسخره می‌گوید «تو اگر دانایی موهای سر من را بشمار» و چشم‌های مرد به اشک می‌نشیند.

مرد، خبر بزرگ است. نباء عظیم. و ما عادت داریم خبرهای بزرگ را تکذیب کنیم و دل ببندیم به خبرهای کوچک. به این که امروز چی ارزان شده؟ یا در کدام اداره میز می‌دهند یا... ما خبر بزرگ را تکذیب می‌کنیم. علی را. نبأ عظیم را باور نمی‌کنیم و علی مجبور می‌شود نفرینمان کند. چه نفرینی. خدایا مرا از اینها بگیر. از این بالاتر، نمی‌شد چیزی گفت. مردمی که بودن او را نمی‌فهمند، باید به نبودنش گرفتار شوند. می‌گوید «خدایا من از اینها خسته‌ام، اینها از من. مرا از اینها بگیر» و ما تا ابد، در تاریکی بعد از این نفرین دست و پا می‌زنیم.)

سه شنبه 19 بهمن ماه 1400* شماره 144، هفته بیست و یکم* روزگار

گنج رنگ

اولین جلد مجموعه هنرهای تجسمی انقلاب مجموعه گنج: تاریخ شفاهی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی با نام انقلاب رنگ‌ها خاطرات شفاهی علیرضا خالقی را دربردارد. حسن سلطانی کار تحقیق و تدوین کتاب را بر عهده داشته است.

با توجه به مهارت راوی در هنرهای تجسمی و فیلم‌برداری بسیاری از جزئیات به ‌طور روشن در کتاب مطرح شده ‌اند که این امر به کم نقص شدن روایت‌ها کمک بسزایی می‌کند.

البته با توجه به رواج هنرهای خیابانی، به خصوص نقاشی دیواری مؤلف می ‌توانست نگارش خاطرات را تا‌کنون ادامه دهد که این کار باعث می ‌شد اطلاعات جالبی درباره نقاشی ‌های دیواری به دست بیاید.

در اولین فصل به سال‌های اولیه زندگی علیرضا خالقی پرداخته و وقایعی چون اولین تجربه شرکت در مسابقات نقاشی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، اولین تابلونویسی، یادگرفتن سیاه قلم و کارکردن در این شاخه، نرفتن به حزب رستاخیز و فعالیت‌های ضدطاغوتی او، اولین دستگیری و اولین جرقه‌ های اعتراضات انقلابی در مشهد مطرح می ‌شود.

فصل بعدی از مسائل مربوط به انقلاب آغاز شده است و تا پیروزی آن ادامه دارد. خالقی در این فصل از حضور در کمک ‌رسانی به زلزله‌ زدگان طبس، اوج‌گیری انقلاب در مشهد، فیلم‌برداری از تظاهرات مردم، ساخت کلیشه تصویر امام، فعالیت‌های انقلابی خود در مشهد، فعالیت‌های انقلابی ‌اش در تهران و... سخن می ‌گوید.

سومین فصل نیز از هشت سال دفاع مقدس تا زمان رحلت امام خمینی(ره) را شامل می ‌شود. در این فصل جزئیاتی درباره اتفاقاتی که پیرامون جنگ تحمیلی ارتش صدام علیه ایران در مشهد و تهران رخ می‌ داد، مطرح می ‌شود. همچنین در آن اهمیت و تأثیر هنرهای تجسمی در زمان جنگ بررسی شده است؛ برای نمونه در آن دوره از هنر در بخش تبلیغات بسیار استفاده می‌ شد.

در بخش بعدی کتاب تعدادی از مشهورترین پوسترها و نقاشی‌های دیواری خالقی آورده شده است تا خواننده بیش ‌از پیش با این هنرمند و نحوه کار او آشنا شود. یکی از آخرین بخش‌ها نیز به ضمائم اختصاص داده شده است. در همین بخش کتاب مطلبی درباره اهمیت هنر انقلابی و فعالیت های علیرضا خالقی با عنوان «هنرمندی صادق و انقلابی از خطّه مقدس خراسان» از دکتر مصطفی گودرزی چاپ شده است.

نوشتن این کتاب از اردیبهشت 1390 آغاز شده و حاصل 60 ساعت مصاحبه است که در دو دوره انجام شده است. آنچه این کتاب را متمایز می ‌کند، اهداف مشخص شده این مجموعه است. نویسنده در این کتاب به تأثیر هنر انقلاب می ‌پردازد و در عین حال به هنر محدود نشده است. راوی و مؤلف اتفاقات و کنش‌ها را مطرح می‌کنند و این روایت‌ها باعث می‌ شوند خواننده علاوه بر شناخت هنر انقلاب از وقایع تاریخی نیز مطلع شود.

* نقاش پُرتره معروف‌ امام خمینی(ره) کیست؟

علیرضا خالقی نقاش یکی از اولین پُرتره‌ های امام خمینی(ره) است که مدت‌ها در صف اول راهپیمایی‌ها حمل می‌شد و بسیاری از کسانی که در سال‌های انقلاب حضور داشتند، چهره ایشان را با همین تصویر شناختند. به نقل از متن کتاب، گفته آیت ‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره این اثر، در پشت جلد کتاب هم آمده است که: «... عکس بزرگی از امام(ره) ساخته شده بود که طولش شانزده یا هفده متر بود و به همین تناسب عرض داشت. این را همیشه جلو راهپیمایی‌ها حرکت می‌ دادند و می ‌بردند. دوستان می‌ گفتند، این مثل علامت مخصوص بنی ‌اسرائیل است که در هر جنگی این را با خودشان می‌ بردند، پیروز می ‌شدند. آن روز هم (9 دی 1357) که این عکس بزرگ را با خودمان حمل می ‌کردیم، دل‌هایمان قُرص بود که امروز هم حادثه ‌ای پیش نمی ‌آید.»

* برشی از کتاب

سال 1362 بعد از رفتنم به آستان قدس، برای اولین بار به منطقه هویزه اعزام شدم. صدام اوایل جنگ هویزه را با خاک یکسان کرده بود؛ به همین خاطر حضرت امام(ره) به آستان قدس دستور داد که شهر هویزه را بازسازی کند. خب طبیعی است که وقتی می‌خواهند آنجا کار شود به کارهای تبلیغاتی هم نیاز دارند. من اولین بار از طریق آستان قدس به منطقه هویزه رفتم. آنجا پرده‌نویسی می‌کردم، عکس امام(ره) را نقاشی می‌ کردم، دیوارنویسی می‌ کردم؛ مخصوصاً زمانی که شهر داشت شکل می‌گرفت. همان موقع صدام برای دومین بار و حتی سومین بار هویزه را زد، اما ما برای اینکه نشان بدهیم کم نمی ‌آوریم سخنان امام را روی دیوارها می ‌نوشتیم که هرچقدر بزنید ما دوباره هویزه را می ‌سازیم.

«گنج» نام مجموعه‌ کتابهای واحد تاریخ شفاهی دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی است. منتشر در این مجموعه به تأثیر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بر هنر و فرهنگ ‌و علم پرداخته می‌شود و کتاب ‌های آن بر اساس مصاحبه با افرادی که در این حوزه ‌ها فعالیت کرده ‌اند، تدوین شده است. این مجموعه که در دسته تاریخ شفاهی قرار می‌گیرد، اطلاعاتی درباره سال‌های آغاز انقلاب تاکنون و افراد موثر و نخبه که در این دوره فعالیت کرده ‌اند به مخاطب می‌ دهد.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: انقلاب رنگ‌ها

نویسنده: حسن سلطانی

تعداد صفحات : 352

ناشر: دفتر نشر معارف | راه یار

سه شنبه 12 بهمن ماه 1400* شماره 137، هفته بیستم* روزگار

امام خردمند پرهیزگار

در جلد سوم از سری کتاب های کنگره بزرگداشت «محمدتقی بهلول»، متن کامل «خمینی نامه»ی ایشان که در برگیرنده سروده های ایشان در ثنای امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی است، به همراه دو قطعه شعر دیگر از ایشان در همین ارتباط ارائه شده است. بیش تر این اشعار که در قالب مثنوی سروده شده عنوان هایی چون: به سلطنت رسیدن رضاشاه و مظالم او؛ فاجعه مسجد گوهرشاد؛ ولادت امام خمینی(ره)؛ مهاجرت امام از عراق به فرانسه و...، را در بر می گیرند.

لازم به ذکر است مجلد، با تصاویری از امام خمینی (ره) همراه است.

* در این کتاب آمده است:

پس از حمد حق و درود رسول ***** ثنای همه خاندان بتول

مرا هست مقصود در این کتاب ***** بیان کردن قصه‌ی انقلاب

که رخ داد در دولت پهلوی ***** به دست توانای مردی قوی

خمینی با عز و شان و وقار ***** امام خردمند پرهیزگار

زعیم شجاع و کریم سخن ***** که دین یافت از همتش فرخی

گر آن همت و قهرمانی نبود ***** در این روز از دین نشانی نبود

اگرچه در اطراف این داستان ***** نوشتند بس نظم‌ها، دوستان

ولی نیست، منظومه کاملی ***** که آنرا کند کاملا منجلی

کنون کرده ام همت و عزم، جزم ***** که این داستان را درآورم به نظم

در اول طلب می‌کنم از خدا ***** که توفیق این کار بخشد مرا

به توفیق حق پا در این ره نهم ***** من این حرف را شرح کافی دهم

اگرچه نیاید زشخصی حقیر ***** چو من، کاری این سان بزرگ و خطیر

ولی گر ز حق، فضل و احسان شود ***** برای من این مشکل آسان شود

* درباره نویسنده:

محمدتقی بهلول گنابادی در سال 1279 شمسی در روستای بیلند شهرستان گناباد پا به عرصه حیات گذاشت. شیخ در 6 سالگی به مکتب می‌رود و در 8 سالگی تمام قرآن را حفظ کرد. وی در 7 سالگی برای زن‌ها منبر می‌رفت که در آن زمان به خاطر رفتار خاصش به بهلول شهرت یافت.

بیشتر از هر چیز واقعه مسجد گوهرشاد اسم این عارف وارسته که در آن زمان 28 سال بیشتر نداشت را بر سر زبان‌ها انداخت. واقعه‌ای که در آن شیخ محمد تقی بهلول سخنرانی کوبنده‌ای را علیه رضاشاه در پی ماجرای کشف حجاب انجام داد و بعد از سخنرانی پلیس به مسجد ریخت و عده زیادی را به قتل رساند اما شیخ جان سالم به در برد.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: خمینی‌نامه

نویسنده: محمدتقی بهلول

به کوشش: احمد مقیمی

ناشر: نشر آرما

تعداد صفحات: 72 صفحه 

بعد از آن شیخ به افغانستان گریخت و تقاضای پناهندگی کرد اما دولت افغانستان به دلیل نداشتن گذرنامه وی را زندانی کرد. شیخ سالها در زندانهای افغانستان به بدترین شکل ممکن زندانی بود.

وی پس از آزادی از زندان افغانستان به مصر می‌رود و در مدت یک سال و نیم اقامت در آن کشور از طرف جمال عبدالناصر به سمت رئیس بخش فارسی صدا و سیمای مصر منسوب می‌شود. مدتی نیز به خاطر تسلط به منابع اهل سنت در دانشگاه الازهر به تدریس می پردازد و بعد از گذشت مدت زیادی از دوران تبعید به وطن بازمی‌گردد.

بهلول زمانی که در زندان بود به دلیل نداشتن حداقل امکانات اشعاری را که می سرود تماما حفظ می‌کرد. وی 120 هزار بیت شعر سروده است که 30 هزار بیت آن متعلق به حضرت زهرا(س) و قسمت قابل توجهی از آن بر وزن شاهنامه فردوسی و در وصف حضرت امام(ره) بود. که به «خمینی نامه» مشهور است.

بهلول ویژگی‌های منحصر به فردی داشت، اولا حافظه به شدت قوی ای داشت به طوری که خودش در این باره می‌گوید:"حافظه‌ای داشتم که نمونه‌اش در دنیا نبود" غیر از قرآن و اشعاری که سروده بود بسیاری از اشعار دیگر شاعران را نیز از بر داشت(200 هزار بیت شعر)به علاوه بسیاری از خطبه‌های نهج البلاغه، صحیفه سجادیه،دعای جوشن کبیر، دعای عدلیه، دعای مشلول، دعای کمیل ، زیارت عاشورا و... شیخ تا چند سال پیش از مرگش هر روز غیر از روزهای حرام روزه بود و غیر از نان و ماست و یا شیر و از این قبیل غذاها و چند میوه خاص چیز دیگری نمی‌خورد و معتقد بود که ماست تمام نیازهای بدن را تامین می‌کند و خودش علت سلامتیش را در کم خوراکی می دانست.

شیخ محمد تقی بهلول در 7 مرداد سال 1384 و در سن 105 سالگی در حالی که نه زن و فرزند و نه مال و منالی جز ردای تنش داشت از دنیا رفت، تا همه از ایشان به عنوان شگفتی روزگار یاد کنند.

* پیام رهبر انقلاب «بسم الله الرحمن الرحیم

خبر درگذشت روحانی وارسته و پارسا مرحوم حجت‌الاسلام آقای شیخ محمدتقی بهلول (رحمةالله‌علیه) را با تأسف و دریغ دریافت کردم. این بنده‌ی صالح و مجاهد و پرهیزگار که عمر طولانی و پر ماجرای خود را یکسره با مجاهدت و تلاش گذرانید. یکی از شگفتی‌های روزگار ما بود. هفتاد سال پیش در ماجرای خونین مسجد گوهرشاد زبان گویای ستمدیدگان و حق‌طلبان شد و آماج کینه حکومت سرکوب‌گر پهلوی گشت. بیست و پنج سال مظلومانه در اسارت حکومت ظالم دیگری انواع رنج‌ها و آزارها را تحمل کرد پس از آن سال‌ها در مصر و عراق ندای مظلومیت ملت ایران را از رسانه‌ها به‌گوش مسلمانان رسانید سال‌ها پس از آن در ایران بی هیچ پاداش و توقعی به هدایت دینی مردم پرداخت و در سال‌های دفاع مقدس همه‌جا دل‌های جوان و نورانی رزمندگان را از فیض بیان رسا و صادقانه خود نشاط و شادابی بخشید. 90 سال از یک قرن عمر خود را به خدمت به مردم و عبادت خداوند گذرانید. زهد و وارستگی او، تحرک و تلاش بی‌وقفه پیکر نحیف او، ذهن روشن و فعال او، حافظه بی‌نظیر او، دهان همیشه صائم او، غذا و لباس و منش فقیرانه او، شجاعت، فصاحت و ویژگی‌های اخلاقی برجسته او، از این مومن صادق انسانی استثنایی ساخته بود، اکنون این یادگار یک قرن تاریخ پرحادثه مبارزات ملت ایران از میان ما رفته و ان شاءالله قرین رحمت و مغفرت الهی است. به همه علاقه‌مندان و دوستان و نزدیکان آن مرحوم تسلیت می‌گویم و فضل و فیض خداوندی را برای او مسئلت می‌کنم.»

سه شنبه 5 بهمن ماه 1400* شماره 130، هفته نوزدهم* روزگار

انتظاری که هیچ وقت تمام نشد

کتاب حاضر، یازدهمین شماره از مجموع «روزگاران» است که به بیان صد خاطره از مادران شهدا اختصاص دارد. این خاطرات یا به نقل خاطرات شهدا از گفته مادرانشان و یا به نقل خاطراتی از حضور خود مادران در جبهه‌های جنگ تحمیلی است. مادران در این جنگ مثل فرزندانشان حاضر بودند. پشت جبهه و توی جبهه هم فرقی نمی کرد؛ بودند. با انتظارشان، با پرستاریشان و گاهی حتی با رفتنشان تا آن سوی خطوط مقدم. هر کدام از مادران شهدا یک سرمایه بزرگ فرهنگی برای کشور محسوب می شوند و خاطرات آنها بازگو کننده بهترین روش تربیتی معاصر و بهترین سبک زندگی می تواند باشد.

این کتاب صد خاطره از این حضور است. با هم دو خاطره از این کتاب را می خوانیم:

- «بچه» هم که بود جرات نداشتم جلوش دست از پا خطا کنم. یک وقت همسایه‌ها می‌آمدند دم در، چیزی می‌خواستند، چیزی که می‌ترسیدم خرابش کنند، می‌گفتم ندارم، قیامت می‌کرد می‌گفت: «خدا که داره می‌بینه، چرا دروغ می‌گی؟»

- همه چیز را آماده کرده بودند؛ کت و شلوار براش سفارش داده بودند؛ برای اتاق ها پرده ی نو دوخته بودند؛ حتا میوه ها را هم شسته بودند توی حیاط گذاشته بودند. دیگر جز منتظر ماندن کاری نمانده بود. انتظاری که هیچ وقت تمام نشد.

* دیگر آثار نویسنده:

- نفاق و منافق از دیدگاه شهید آیت الله مطهری / - علی بن ابراهیم و تفسیر قمی (ایرانیان و قرآن) / - ولایت نامه

 

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: روزگاران، مادران شهدا

نویسنده: زهرا آشیان

ناشر: انتشارات روایت فتح

تعداد صفحات: 101

سه شنبه 28 دی ماه 1400* شماره 123، هفته هجدهم* روزگار

ایثار در سی ام دی‌ ماه

«ابراهیم در پلاسکو (یادنامه شهدای آتش‌نشان)» نوشته محبوبه زارع، یادنامه حماسه آتش‌نشان‌هایی است که نقطه تجلی ایثارشان در حادثه سی ام دی‌ماه پلاسکو، در تاریخ کشور ثبت شد. این کتاب داستان مستندی است بر اساس زندگی آتش‌نشانی فرضی به نام ابراهیم که راوی حماسه هم‌سنگران خویش است یعنی تمام اتفاقاتی که در ساختمان پلاسکو رخ داد در قالب گفتگو بین آتش‌نشانان در این کتاب آمده‌است.

* بخشی از کتاب:

لحظات آماده باش چندان نپایید تا این‌که ستاد، دستور اعزام ایستگاه را صادر کرد.

ابراهیم هم مانند دوستانش، لباس آتش‌نشانی را به تن کرد و به همراه سعید سوار نیسان شد. سعید راننده بود و در بیشتر مأموریت‌ها او را همراهی می‌کرد. سعید همیشه خونسردی خاصی در صدایش داشت. شاید هم تجربه پانزده ساله این کار، او را نسبت به حوادث پرطاقت کرده بود. نفسی تازه کرد و در حالی که پایش را روی پدال گاز می‌فشرد، گفت: مثل اینکه یکی از طبقات بالا آتش گرفته. چند ایستگاه اعزام شده‌ند ولی ساختمان خیلی بزرگی است و پر از پارچه.

 ابراهیم دستش را روی داشبورد کشید: فهمیدم کدام را میگویی. درست در تقاطع سه سفارتخانه است. خدا کند زود مهار شود وگرنه ابعاد بین المللی پیدا میکند. ساختمان پلاسکو خیلی قدیمی است.

 

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: (یادنامه شهدای آتش‌نشان)

نویسنده: محبوبه زارع

ناشر: انتشارات ملورین

تعداد صفحه: 152 صفحه

صدای دلهره‌آور آژیرهای آتش‌نشانی و آمبولانس، قلب ابراهیم را سال‌ها بود که می‌آزرد. حتی قبل از آن‌که پرنده فروشی را رها کند و داوطلبانه به سراغ آتش‌نشانی بیاید. 

محبوبه زارع، متولد یزد در نیمه خرداد 58 است. عاشق ریاضیات بوده و کارشناسی‌اش را در رشته‌ ریاضی محض گذرانده است. همزمان علاقه به علوم دینی او را به رشته‌ تفسیر سوق داد و در حال حاضر درحال تدوین رساله دکتری تفسیر تطبیقی‌ست. ادبیات را در دهه‌ هشتاد با غزل و مثنوی زیر نظر استاد زکریا اخلاقی شروع کرد. بیست ‌ساله بود که اولین کتابش به‌نام «یک پلک تحیر» در عرصه‌ ادبیات آیینی منتشر شد. بیش از 40 اثر در حوزه ادبیات دینی و انقلابی داشته است و مدتی‌ست به‌صورت تخصصی وارد حوزه‌ی رمان اجتماعی شده است.

* دیگر آثار نویسنده:

نشانی خانه باران/ دریا، طوفان، تلاطم/ پنجره های در به در/ پادرمیانی/ فصل فیروزه/ آیات مَس/ مجموعه 5 جلدی قهرمانان کوچک کربلا/ شرط هشتم/  مسافر ناتمام/  عقل های پاره وقت/ پرنده/ دریا، طوفان، تلاطم/ آلبوم عاشورا/ قاصدک کربلا/ باغ سیب/ ستاره غربت

سه شنبه 21 دی ماه 1400* شماره 116، هفته هفدهم* روزگار

آینه تلاش برای ایرانی مستقل و آباد

کتاب ارزشمند میرزا تقی‌خان امیرکبیر نوشته استاد عباس اقبال آشتیانی یکی از بهترین کتب، پیرامون زندگینامه امیرکبیر، صدرالاعظمِ ناصرالدین شاه و از بزرگترین مردمان تمام تاریخ این مرز و بوم می‌باشد. اقبال در این کتاب نخست به اصل و نسب و ریشه امیرکبیر پرداخته و سپس روزگار جوانی و او را مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس به رویدادهای جلوس ناصرالدین شاه بر تخت سلطنت می‌پردازد و آغاز صدارت امیرکبیر را با ذکر جزئیات دقیق شروع به بازگویی کرده و سپس به اقدامات بی‌نظیر امیر همچون تاسیس روزنامه وقایع‌الاتفاقیه و بنیانگذاری دارالفنون پرداخته و پس از آن وارد مسایل سیاسی عصر قاجار و نقش امیرکبیر در اصلاح وضع سیاسی و اقتصادی مملکت شده و نهایتا با بازگویی فاجعه تلخ قتل امیر، شرح روایی کتاب را به پایان می‌رساند. پس از آن کتاب وارد بخش دوم شده و استاد آشتیانی به تفصیل، اقداماتی چون چاپ روزنامه و دانشگاه توسط امیر را با موشکافی استادانه نقد و بررسی می‌کند.

میرزا تقی خان امیرکبیر اهل فراهان است و دست پرورده خاندان قائم مقام فراهانی. فراهان همچون تفرش و آشتیان مجموعاً کانون واحد فرهنگ دیوانی و "اهل قلم" بود؛ ناحیه ای مستوفی پرور. چه بسیار دبیران و مستوفیان و وزیران از آن دیار برخاستند که در آن میان چند تنی به بزرگی شناخته شده، در تاریخ اثر برجسته گذارده اند. از این نظر میرزا تقی خان نماینده فرهنگ سیاسی همان سامان است. اسم او در اسناد معتبر (از جمله مقدمه پیمان ارزنةالروم، و قباله نکاح زنش عزت الدوله) "میرزا محمد تقی خان" آمده است. رقم مهر و امضای او نیز تردیدی در نام حقیقیش باقی نمی گذارد؛ بی گمان اسم "محمد" رفته رفته حذف گردیده و به "میرزا تقی خان" شهرت یافته است.

عنوان کتاب: میرزا تقی‌خان امیرکبیر

نویسنده: عباس اقبال‌آشتیانی، ایرج افشار

ناشر: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران

تعداد صفحات: 438

*موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان

* قسمت هایی از کتاب :

 - … آنگاه که چشمان محمدشاه قاجار، بسته شد بر این جهان و یکی از بی کفایت ترین شاهان قاجاری رخت به دیگر سرای کشید «ناصرالدین میرزا» پسر شانزده ساله او که سمت ولایتعهدی داشت در تبریز روزگار می گذرانید. پس از مرگ محمدشاه، بیشتر رجال قاجاری و درباریان که از «میرزا آقاسی» دل خوشی نداشتند و همچون گرگی در انتظار فرو غلتیدن او بودند تا به پاره کردنش قیام کنند از دستورات او سرپیچی کرده و چوب لای چرخ امورات گذاشتند تا حاجی برکنار گردد.میرزا آقاسی که به نیکی واقف بود از پس این همه دشمن و دسیسه گر برنمی آید به آستانه حضرت عبدالعظیم رفت و بست نشست و جان ناقابل خویش را از پس آمدن ناصرالدین میرزا به تهران رهانید و به کربلا رفت.

 - واقعیت این است که تمامی کتب و مقالات نگاشته شده درباره مرحوم امیر با دیدی ستایش آمیز بر کاغذ نقش بسته اند، صدالبته او هم یک انسان عادی بوده و از خطا و لغزش نیز بری نبوده، اما در وطن پرستی و آرزوی داشتن ایرانی مستقل و آباد از سوی او نبایستی تردید کرد. او حتی پیش از آن که به مقام صدراعظمی برسد در مقام و مناصب دیگر نیز با درایت و برنامه ریزی عمل می کرده و هرگز در سیاست و خدمات دولتی و ارتباط با دربار برای حفظ موقعیت خود در نزد شاه از ایده های ماکیاولیستی پیروی نکرده است…

* درباره نویسنده:

عباس اقبال آشتیانی (1314ه‍.ق / 1275 خورشیدی - 21 بهمن 1334 خورشیدی) مورخ، ادیب و نویسنده معاصر ایرانی است. عباس اقبال پژوهشگری پرکار و مورخی صمیمی و ادیبی آگاه به مقتضای زمان بود. او بعد از محمد قزوینی در شمار معدود پژوهشگرانی است که شیوه جدید تحقیق علمی را در تاریخ‌نویسی و تصحیح متون رواج دادند. نخستین کتابی که از او منتشر شد دوره تاریخ عمومی برای سال اول دبیرستان بود. عباس اقبال در شمار نخستین پژوهشگرانی است که شیوه ساده‌نویسی و تصحیح متون در ایران بعد از مشروطیت را دایر کردند. شیوه اقبال در تاریخ‌نویسی شیوه‌ای التقاطی است، بدین معنی که امانت تاریخ‌نویسان قدیم ایرانی و اسلامی را با روش انتقادی مورخان غربی توأم ساخته‌است. بخصوص در نوشتن تاریخ ایران، هدف اقبال به گفته خودش آگاه ساختن ایرانیان به سابقه درخشان کشور اجدادی خود و وضع جغرافیایی سرزمین ایران است. در روزگاری که اقبال به نوشتن تاریخ برای دوره متوسطه پرداخت، گذشته از گروهی بسیار معدود، شیوه رایج، بیشتر شیوه مورخان و متکلفان دوران قاجار بود. دوره تاریخ عمومی برای کلاس‌های متوسطه دارای چنان اعتباری بود که تا سال‌ها بعد آنچه تاریخ عمومی برای مدارس ایران نوشته شده تقلید از کتاب او بوده‌است.

* دیگر آثار نویسنده:

- تصحیح‌ها:

حدائق‌السحر فی دقائق‌الشعر، رشیدالدین وطواط، 1309 / بیان الادیان (1312) / تجارب‌السلف، هندوشاه بن سنجر نخجوانی، 1313 / تبصرةالعوام فی معرفة مقالات‌الانام، 1313 / معالم‌العلماء، 1313 تتمة الیتیمة (به عربی)، 1313 / شاهنامه فردوسی (با همکاری سعید نفیسی)، 1314 / طبقات‌الشعراء فی مدح الخلفاء و الوزراء، ابن معتز، 1317 / دیوان امیر معزی، 1319 / لغت فرس، اسدی طوسی، 1320 / تاریخ طبرستان، 1320 / سیاست‌نامه، خواجه نظام‌الملک، 1320 / کلیات عبید زاکانی، 1321(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان) / روزنامه میرزا محمد کلانتر فارس، 1325 / انیس العشاق، شرف‌الدین رامی، 1325 / تاریخ نو، جهانگیر میرزا، 1327 / شدّالزار فی حط‌الوزار عن زوارالمزار، جنید شیرازی (با محمد قزوینی)، 1328 / مجمع‌التواریخ، محمدخلیل مرعشی صفوی، 1328 / سمط‌العلی للحضرة العلیا، ناصرالدین منشی کرمانی، 1328 / عتبةالکتبه، مؤیدالدوله (با محمد قزوینی)، 1329 / المضاف الی بدایع الأزمان فی وقایع کرمان، افضل‌الدین کرمانی، 1331/ فضایل‌الانام من رسائل حجت‌الاسلام (مکاتیب فارسی غزالی)، 1333 / شرح قصیده عینیه ابن سینا در احوال نفس، 1334 / ذیل بر سیرالعباد سنایی، 1334

- تالیفات:

شرح حال عبدالله بن مقفع (1306) / خاندان نوبختی (1311) (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان) / تاریخ مفصل ایران از استیلای مغول تا اعلان مشروطیت (1312) / تاریخ اکتشافات جغرافیایی و تاریخ علم جغرافیا (1314) / تاریخ ایران بعد از اسلام (1318) / مطالعاتی درباره بحرین و جزایر و سواحل خلیج فارس (1328) / وزارت در عهد سلاطین بزرگ سلجوقی (1338) / تاریخ جواهر در ایران (1340) / قابوس وشمگیر زیاری (1342) / تاریخ مفصل ایران از صدر اسلام تا انقراض قاجاریه (1347) (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان) / تاریخ مغول، جلد اول از تاریخ مفصل ایران(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان) / شعر و موسیقی در ایران(1366).(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان) / تاریخ کامل ایران(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- ترجمه‌ها:

یادداشت‌های ژنرال تره‌زل (1308) / مأموریت ژنرال گاردن در ایران (1310) (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان) / طبقات سلاطین اسلام، استانلی لین‌پول (1312) / سه سال در دربار ایران، خاطرات دکتر ژان باتیست فُوریه (1326) / محاسن اصفهان، حسین بن ابی‌الرضا آوی (1328)

سه شنبه 14 دی ماه 1400* شماره 109، هفته شانزدهم* روزگار

مسیحیت در گذر زمان

این کتاب بستر پیدایش مسیحیت از قرن اول تا بیستم را بررسی کرده است.

در مقدمه می خوانید که: "تاریخ اقوام و ملل گذشته همواره از مسائل مهم و مورد توجه برای نسل های بعدی بوده است. علت این امر وجود آرمان های مشترک در میان پیشینیان و نسل های بعدی است. علاوه بر این آشنایی با باورها و آداب رسوم ملل دیگر می تواند روشنی بخشی راه پیش روی آیندگان باشد. در کلام بزرگان دینی نیز به خواندن تاریخ توصیه و هدف از آن نیز پند گرفتن و عبرت از آن دانسته شده است. در همین جهت مسیحیت در جایگاه دینی بزرگ که دست کم به لحاظ پیروانش بزرگ ترین دین جهان است و از دیدگاه اسلام نیز آخرین دین پیش از ظهور پیامبر خاتم بوده است، می تواند بخش مهمی از تاریخ را به ویژه برای دین پژوهان در زمینه تاریخ مسیحیت روشن کند. تاکنون کتاب های بسیاری به زبان انگلیسی نوشته شده و آثار کمی نیز به زبان فارسی ترجمه شده است.

اما خلاً آثاری که به زبان فارسی تدوین شده باشند در این زمینه هنوز به چشم می خورد. علاوه بر این بیشتر آثاری که به زبان فارسی ترجمه شده اند یا کاملا به توصیف دین مسیح و تاریخ آن پرداخته اند و یا با تعصبات خاصی نوشته شده اند.کتاب حاضر سعی دارد در حد توان این خلا را جبران کند."

در این کتاب پس از بررسی بسترهای پیدایش مسیحیت، تمام وقایع بر اساس قرون آنها مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد. نگارنده در مباحث قرن اول به مسائلی نظیر ظهور عیسای ناصری و وقایع دوران حیات و مصلوب شدن وی، دوره رسولان و دوران اختلاف رسولان می‌پردازد.

در قرن دوم نگارنده به بدعت‌ها و گرایش‌های نو نظیر گنوسیها، مارکیونی‌ها و مونتانیست‌ها، پدران کلیسا و وضعیت کلیسای ایران در قرن دوم می‌پردازد. قرن سوم شامل گرایش‌ها و اعتراض‌ها به الاهیات کلیسایی، آیین مانی، مسیحیت یهودی و مسیحیت ارمنستان می‌پردازد.

نویسنده مباحث قرن چهارم تا چهاردهم را اختصاص به مسائلی نظیر جایگاه عیسی مسیح، نظام و جایگاه پاپ، رهبانیت، ظهور اسلام و تاثیر آن بر مسیحیت، جنگ‌های صلیبی، تفتیش عقاید و اندیشمندان بزرگ این قرون و... می‌دهد. رنسانس، اومانیسم و سقوط مسیحیت بیزانسی از مهمترین مباحث فصل پانزدهم است. از قرن شانزدهم به بعد شاهد پیدایش نهضت‌های اصلاحی نظیر الاهیات اسکولاستیک، نهضت اصلاح‌گرایی لوتری، اصلاحات در کشورهای مسیحی مانند فرانسه، هلند، اسکاتلند، وجود خشونت در جنبش‌های پروتستانی و ظهور گروه‌های جدید در بطن کلیسا هستیم.

تدوین‌گران این اثر، قرن هجدهم را بر اساس جریان‌های فکری مانند، دئیسم، عقل گرایی، اصالت تجربه و متدیست‌ها مورد ارزیابی قرار می‌دهد. بر اساس پژوهش‌های این مؤلف قرن نوزدهم میلادی، علاوه بر بحران مشروعیت دستگاه پاپ، شامل نهضت‌ها متعدد دیگری نظیر نهضت آکسفورد، نهضت کتاب مقدس و ظهور فرقه‌های جدید مانند شاهدان یهوه، مورمون‌ها، ادونتیسم و... است.

الهی‌دانان لیبرال حفظ برخی اصول را لازم می دانستند و برای مفاهیم غیر اصولی مانند گناه نخستین، خدا بودن عیسی و فدیه او که با خرد انسان در تضاد بود ارزشی قائل نبوند و گاهی این مفاهیم را ساخته ذهن اندیشمندان نخستین می‌دانستند که از ادیان بت‌پرستی الهام گرفته بودند.

نویسنده این مجلد در فصل آخر به مسائلی همچون مدرنیسم، فمینسیم، پست لیبرالیسم، گسترش مارکسیسم، جنگ جهانی و ... می‌پردازد.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: تاریخ کلیسا

نویسنده: محمد صادق احمدی

ویراستار: ابوالقاسم عاشوری

ناشر: پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام

تعداد صفحات : 400

سه شنبه 7 دی ماه 1400* شماره 102، هفته پانزدهم* روزگار

کلمه خداوند

این کتاب، ترجمه کتاب «Jesus Prophet of Isla» تألیف محمد عطاء الرحیم است. اصل کتاب به زبان انگلیسی نگاشته شده است و آیت الله احمد بهشتی آن را ترجمه کرده است. این کتاب با تحلیل و بررسی آراء و نظرات برخی از مسیحیان به دنبال این است تا عیسی(ع) علیه السلام را نیز در ردیف سایر ادیان الهی نشان داده و تصویری که مسیحیان نسبت به حضرت عیسی(ع) داشته و ایشان را خدای مجسم می دانند تصویری باطل و غیر واقعی نشان دهد.

این کتاب از نه بخش تشکل شده است : نظریه توحید و مسیحیت، گزارشی تاریخی و نقد آمیز درباره عیسی(ع)، انجیل برنابا، کتاب هرماس، برنابا و مسیحیان اولیه، نخستین یکتا پرستان مسیحیت، یکتا پرستان مسیحی در قرون اخیر، مسیحیت در عصر حاضر، و مسیح در قرآن، بخش های نه گانه این کتاب را در بر دارد.

نویسنده در این کتاب به‌خوبی به انحرافات عقیدتی که به مرور زمان و توسط افرادی مانند: پولس در مسیحیت وارد شده پرداخته و مدعیان عقایدی چون: الوهیت عیسی و تثلیث را به چالش می‌کشد.

در بخش اول کتاب، اصالت توحید و جمود قدرت‌گرایی کلیسا مورد بررسی مولف قرار گرفته و بخش دوم کتاب عیسی پیام‌آور اسلام، به موضوعاتی چون: عیسی که بود؟، آنچه از مسیح می‌دانیم،‌ سیمای حضرت عیسی، قرآن و اناجیل، چهره یهود در تاریخ و ... اختصاص دارد.

احمد بهشتی بعد از آوردن شواهدی در خصوص جریان مصلوب شدن حضرت مسیح نوشته: "درباره آنچه برای حضرت عیسی بعد از جریان مصلوب شدن،‌ اتفاق افتاده گزارش معینی مغایر با آنچه در انجیل برنابا و قرآن مجید آمده وجود ندارد.

عنوان کتاب: عیسی پیام آور اسلام

نویسنده: محمد عطاء الرحیم

مترجم: احمد بهشتی

ناشر: انتشارات اطلاعات

تعداد صفحات: 348

قرآن و انجیل برنابا با هماهنگی حادثه‌ای را شرح می‌دهند که در اناجیل رسمی به‌عنوان عروج شناخته شده و در این حادثه عیسی از مردم این جهان گرفته می‌شود».

در بخش سوم کتاب، انجیل برنابا و در بخش چهارم کتاب هرماس نقد و تحلیل شده و در بخش پنجم نیز مواردی مانند: برنابا و مسیحیان اولیه، رهبر حواریان، ‌آوارگی و تشکل مسیحیان پس از عیسی، اجتهاد به رای و... به چشم می‌خورد.

انجیل برنابا که تنها انجیل معلوم و متقن است، بنا به تحقیقات نویسنده تا سال 325 میلادی در کلیساهای اسکندریه مورد قبول بوده، اما در این سال با تشکیل "شورای نی‌س‌آ"، این انجیل طرد و محکوم به نابودی شد.

یکی از کتاب‌هایی که به مانند انجیل برنابا به اثبات یگانگی خداوند پرداخته، کتاب هرماس است که توسط شورای پیش‌گفته تحریم شد و کوشش‌های منظمی برای از بین بردن آن صورت گرفته که مطالب بیشتر درباره این کتاب را می‌توان در بخش چهارم کتاب عیسی پیام‌آور اسلام مطالعه کرد.

مولف درباره یکه‌تازی پولس در سایه تزیور و ریاکاری مثال‌زدنیش، در بخش پنجم کتاب آورده: «مردمی که درباره عیسی-یا بهتر بگوئیم مسیح- برای اولین بار از لبان پولس سخنی می‌شنیدند، وسیله‌ای در اختیار نداشتند که میان گفتار وی و آنچه حواریان پایبند به تعالیم وی می‌گفتند، ‌مقایسه‌ای به‌عمل آوردند. تنها منبعی که مردم به آن دسترسی داشتند، همان گفتار پولس بود.»

احمد بهشتی در بخش ششم به معرفی نخستین یکتاپرستان مسیحی پرداخته و در قسمت‌های دیگری از این بخش، مواردی همچون: رسمیت یافتن تثلیث در کلیسا، تثبیت تثلیث و تکفیر پیروان آریوس، مسیحی شدن امپراتور و مرگ او و‌ تداوم انقلاب آریوس تا بعثت پیامبر اسلام، توجه مولف را به خود جلب کرده است.

یکتاپرستان مسیحی در قرون اخیر و سرنوشت آنها در بخش هفتم کتاب بررسی شده و وضعیت فعلی مسیحیت با در نظر گرفتن عناوینی چون: دانش وحیانی و دانش عقلانی، ‌مسیحیت و وحی، پاسخ یک ادعا، کلیسا و گریز از اناجیل، ساختار متافیزیک یک کلیسا در بخش هشتم دیده می‌شود.

بخش نهم به‌صورت مستقل و با بهره‌گیری از تفسیر موضوعی قرآن کریم درباره جایگاه حضرت عیسی(ع) و مریم در قرآن کریم، نوشته شده است.

*درباره مترجم کتاب:

حضرت آیت الله احمد بهشتی در سال 1314 در روستای میانده ( میانشهر کنونی)، از روستاهای بخش شیبکوه شهرستان فسا، در خانواده ای روحانی متولد گردیدند. سال 1356 از رساله دکتری فلسفه خود با عنوان: «مقایسه مابعد الطبیعه ارسطو و ابن سینا» و با راهنمایی مرحوم حائری، دفاع کرد. وی استاد تمام دانشکده فلسفه دانشگاه تهران بوده است.

*دیگر آثار دکتر احمد بهشتی:

« انسان در قرآن»، « مستضعف در قرآن»، « حکومت در قرآن»، « عیسی در قرآن» ،« منشور عفاف یا تفسیر سورۀ نور»، « خانواده در قرآن» ( اثر برگزیده جشنواره کتاب خانواده در سال 1386 و کتاب درسی بخش خواهران حوزۀ علمی قم)، « مسائل و مشکلات خانوادگی»، « مسائل و مشکلات تربیتی»، «مسائل و مشکلات زناشویی»، « زنان نامدار» ، « مبانی تربیت بدنی در اسلام»،« اسلام و بازی کودکان»، «شرح نمط های چهارم، پنجم، ششم، و هفتم کتاب الاشارات و التنبیهات شیخ الرئیس» در چهار جلد (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)، « تآملات کلامی و مسائل روز»، « گوهر و صدف دین»، « زلال حکمت»، « فلسفۀ دین» ، « وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام خمینی»، « النمرقه الوسطی فی شرح خمس عروه الوثقی»، « تحریر الحقیقه فی شرح تحریر الوسیله»، « فقه مقدماتی» در سه جلد، «فقه تخصصی» در دو جلد، « رساله توضیح المسائل»، « کتاب الحج»، « کتاب النکاح، و « اصول فقه نوین»، « شرح اندیشه سیاسی ـ تربیتی علوی در نامه های نهج البلاغه» در هشت جلد

سه شنبه 23 آذرماه 1400* شماره 88، هفته سیزدهم* روزگار

شهید وحدت

نام آیت‌الله دکتر مفتح با وحدت حوزه و دانشگاه عجین شده است. در عصری که ساز جدایی دین از علم و دانش نواخته می‌شد، تلاش کرد تا این دو کانون علمی را به هم پیوند زند. محمد، فرزند حاج شیخ محمود مفتح، در سال 1307 در شهر همدان دیده بر جهان گشود. او پس از فراگیری مقدمات علوم عربی، فقه و بخشی از منطق نزد پدر و استادان حوزه علمیه همدان، در سال 1322 شمسی برای کسب معارف دینی به شهر قم مهاجرت کرد. شهید مفتح در محضر استادان بزرگی به کسب دانش پرداخت؛ عرفان و دروس خارج فقه و اصول را در عالی‌ترین سطح حضرت امام خمینی(ره)، بخشی از کتاب رسائل شیخ انصاری را در محضر آیت الله مجاهد تبریزی، بخشی از اصول را در نزد آیت الله بروجردی(ره)، فلسفه و حکمت را در خدمت علامه طباطبائی آموخت و مدتی از محضر آیت الله سید محمد رضا گلپایگانی(ره) و آیت الله مرعشی نجفی(ره) فیض برد. او علاوه بر تحصیل علوم حوزوی، به کسب درجه دکترا در رشته الهیات و معارف اسلامى از دانشگاه مفتخر شد. فعالیتش در حوزه و دانشگاه سبب گردید تا به وحدت این دو کانون علمی بیندیشد و در این راه گام بردارد. نماز عید فطر سال 1357 به امامت آیت‌الله مفتح در قیطریه تهران برگزار شد. وی در خطبه‌های این نماز، نام امام خمینی(ره) را آشکارا بر زبان آورد و رهبری امام را مورد تأکید قرار داد. در بیست و هفتمین روز از آذرماه سال 1358، آیت‌الله دکتر مفتح هنگام ورود به دانشکده الهیات دانشگاه تهران هدف گلوله گروهک فرقان قرار گرفت و به مقام رفیع شهادت نائل شد.

عنوان کتاب: زندگینامه داستانی شهید مفتح

نویسنده: محمود پوروهاب

ناشر: انتشارات مدرسه/ منادی تربیت

تعداد صفحات: 120

* مهمترین کتاب‌های تألیفی وی و آثاری که درباره او نوشته شده است، به ترتیب سال انتشار عبارتند از:

الف-کتاب‌های آیت‌الله محمد مفتح

- روش‌ ان‍دی‍ش‍ه در علم منطق (ش‍رح‌ م‍ن‍ظوم‍ه‌ م‍ن‍طق‌ و رس‍ال‍ه‌ ت‍اری‍خ‌ م‍ن‍طق)‌

- ت‍رج‍م‍ه‌ ت‍ف‍س‍ی‍ر م‍ج‍م‍ع‌ ال‍ب‍ی‍ان‌، ت‍ال‍ی‍ف‌ اب‍وع‍ل‍ی‌ ال‍ف‍ض‍ل‌ب‍ن‌ ال‍ح‍س‍ن‌ ال‍طب‍رس‍ی‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ و ن‍گ‍ارش‌ از م‍ح‍م‍د م‍ف‍ت‍ح‌،

- حکمت الهی و نهج‌البلاغه

- آی‍ات‌ اص‍ول‌ اع‍ت‍ق‍ادی‌ ق‍رآن‌: ب‍ه‌ض‍م‍ی‍م‍ه‌ زن‍دگ‍ی‌ن‍ام‍ه‌، ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ ان‍ق‍لاب‌ و ح‍ک‍وم‍ت‌... (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- ن‍ق‍ش‌ دان‍ش‍م‍ن‍دان‌ اس‍لام‌ در پیش‍رف‍ت‌ ع‍ل‍وم‌

- مکتب اخلاقی و تربیتی امام‌صادق(ع)

- آی‍ات‌ اص‍ول‌ اع‍ت‍ق‍ادی‌ ق‍رآن ‌(ب‍ه‌ض‍م‍ی‍م‍ه‌ زن‍دگ‍ی‌ن‍ام‍ه‌، ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ ان‍ق‍لاب‌ و ح‍ک‍وم‍ت ...)

- وح‍دت‌ در ق‍ش‍ر روح‍انی‌ و دان‍ش‍گ‍اه‍ی‌

- زیارت خرافه یا حقیقت

- حکومت اسلامی

- ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ ان‍ق‍لاب‌ و ح‍ک‍وم‍ت‌

ب- آثاری که درباره شهید مفتح به چاپ رسیده است:

- حدیث عاشقی(زندگی‌نامه‌ی شهید آیت‌الله دکتر محمد مفتح- محمد زرگر، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 140 صفحه، پالتویی)

- خوابی به رنگ فراموشی (روایت داستانی از زندگی شهید محمد مفتح-عزت‌الله الوندی؛ ویراستار: محمدمهدی عقابی، شرکت انتشارات سوره مهر، 100 صفحه، رقعی)

- شهید مفتح (محمود پوروهاب، موسسه‌ فرهنگی‌ مدرسه ‌برهان، 120 صفحه، رقعی)

- زندگی‌نامه شهید آیت‌الله دکتر محمد مفتح (غلامرضا گلی‌زواره، دفتر عقل، 104 صفحه، رقعی)

- شهید مفتح، اسوه فرزانگی و فداکاری (غلامرضا گلی زواره، انتشارات نورالسجاد)

- زندگینامه شهید آیت‌الله دکتر مفتح (آرزو قاسمی؛ ویراستار:شایسته قاسمی، موسسه هاتف شهر، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، 60 صفحه، جیبی)

- زندگی و مبارزات آیت‌الله شهید دکتر مفتح (رحیم نیک‌بخت، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 540 صفحه)

- شهید مفتح: تکبیر وحدت (غلامرضا گلی‌زواره، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، 226 صفحه، رقعی)

* علاقمندان درباره وحدت حوزه و دانشگاه می توانند به کتب زیر مراجعه کنند:

- ماجرای جدایی حوزه ودانشگاه، از آغاز عصر قاجار تا پایان پهلوی (کتاب «ماجرای جدایی حوزه و دانشگاه» اثر حجت‌ الاسلام سلیمان خاکبان موضوع وحدت حوزه ودانشگاه را در تاریخ معاصر از آغاز عصر قاجار تا پایان حکومت پهلوی مورد تحلیل قرار داده است.)

- سپیده باوران (ابراهیم فیاض در کتاب «سپیده باوران» در دو بخش «مقالات» و «گفت‌وگوها» موضوع نسبت علوم انسانی و علوم اسلامی و مساله تولید علم و علوم انسانی را نقد، بررسی و واکاوی کرده است.)

- وحدت حوزه و دانشگاه (علی بخشی در کتاب وحدت حوزه و دانشگاه که بر پایه سخنرانی‌های حجت‌الاسلام علیرضا اعرافی تدوین شده است، به مباحثی چون «تعریف، ضرورت و اهداف وحدت حوزه و دانشگاه»، «آسیب‌شناسی وحدت»، «راهبردها و راهکارهای وحدت»، «قلمروهای وحدت حوزه و دانشگاه» و... می‌پردازد.)

درباره نویسنده:

محمود پوروهاب شاعر و داستان سرای است. سادگی و روان بودن اشعار و داستان های او بسیار قابل فهم و مطلوب است. پوروهاب در سال 1340 شمسی با تولد در منطقه سرسبز رودسر (توابع استان گیلان) شروع شد. بعد از اخذ مدرک دیپلم، رهسپار استان قم شد و تا به امروز همچنان در آنجا ساکن هستند.  

ایشان با نوشتن داستان زندگی پیامبران و امامان می پرداختند تا با این کار نسل جدید از اتفاقات تاریخی و مذهبی گذشته آشنا شوند و نوجوانان و جوانان بتوانند مسیر آن بزرگواران (بزرگان دینی و تاریخی) را ادامه دهند. برخی از اشعار ایشان در کتاب های درسی نیز منتشر شده است که در این بین می توان به “با پرستو های شاد” و “به نام خدا” که به ترتیب در کتاب فارسی بخوانیم دوم دبستان و سوم دبستان وجود دارند، اشاره کرد. محمود پوروهاب علاوه بر داستان سرایی و شعر، به نقل زندگینامه بزرگ مردان تاریخ نیز پرداخته است.

کتاب های محمود پوروهاب

کتاب های محمود پوروهاب بسیار متعدد هستند. جوایز مختلفی به کتاب های ایشان داده شده است که می توان به “از احد تا اُحد“، “پر از بوی گلابی“، “مردی که اسرار زمین را می دانست“، “امام گل ها“، “صدای زلال بلال” و... اشاره کرد. کتاب های محمود پوروهاب به حدود 100 عدد می رسند که بخش اعظم آن ها، برای کودکان و نوجوانان تهیه شده است. در پایین به موضوع برخی از کتاب های پوروهاب می پردازیم.

1- آن روز، آن اتفاق: این کتاب در برگیرنده داستان هایی از زندگی امام حسن عسکری (ع) است که می تواند الگوی خوبی برای کودکان و نوجوانان باشد.

2- قصه پیامبران: این مجموعه کتاب ها شامل داستان های زندگی برخی از پیامبران است.

سه شنبه 16 آذرماه 1400* شماره 81، هفته دوازدهم* روزگار

شانزدهم آذر

کتاب «رو تن این تخته سیاه» مخاطب را به سال 1332 می‌برد تا واقعه شانزدهم آذر را برایش در قالبی داستانی به تصویر بکشد. در واقعه‌ای که در شانزدهم آذر آن سال اتفاق افتاد، سه دانشجوی دانشکده فنی دانشگاه تهران به شهادت رسیدند. آنها به بازدید ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور وقت آمریکا از ایران و همچنین از سرگیری روابط ایران با بریتانیا، در تاریخ شانزدهم آذر 1332 (چهار ماه پس از کودتای 28 مرداد همان سال) اعتراض کرده و در دانشگاه تهران کشته شدند. شخصیت اصلی این کتاب دختر نوجوانی است که دارد برای کنکور درس می‌خواند و مادربزرگش که در سال 1332 دانشجو بوده، این واقعه را برایش روایت می‌کند. در این رمان از نوشته های شهید مصطفی چمران و آقای عزت شاهی نیز استفاده شده است.

 بخشی از کتاب رو تن این تخته سیاه

مادر از صبح چهارچشمی مواظبم بود. پدر دیشب دیروقت آمد. نه دیشب حرفی زد و نه امروز صبح. صبح زود، کفش و کلاه کرد و رفت بازار. مادر خیلی نگران است. دیروز خیلی شلوغ شده بود. همه‌اش منتظر بودیم پدر بیاید و برایمان تعریف کند. هر چه اصرار کردم، مادر نگذاشت بروم تظاهرات. چشمش از تظاهرات شانزده مهر ترسیده است.دیروز از جلو در حیاط برم گرداند. گفتم:‌ «مادرجان، باید بروم. گفته‌اند تظاهرات کنیم. پیش‌بینی کرده‌اند تظاهرات امروز خیلی مهم باشد. قرار است همه بیایند.». مادر جلو در حیاط ایستاد، دست‌هایش را به دیوارهای دو طرف چهارچوب گرفت و گفت: «مگر از روی جنازه من رد بشوی.

 

 شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: روتن این تخته سیاه

نویسنده: هادی خورشاهیان

ناشر: سوره مهر

تعداد صفحه: 100

دو ماه از سال رفته، نه درسی، نه مشقی؛ فقط تظاهرات! از تو گُنده‌تر زیادند بروند تظاهرت. شانزده مهر، بیست‌ویک آبان، نمی‌دانم چند آذر. همین‌طور هر روز یکی اعلامیه می‌دهد بروید تظاهرات. پدر و مادر که نیستند بفهمند. الان جواب پدر و مادر همین‌هایی را که امروز دستگیر می‌شوند، کی می‌دهد؟». گفتم: «مادرجان، انگار علم غیب هم دارید! از کجا معلوم درگیری شود؟ ما که تفنگ و چاقو با خودمان نمی‌بریم.». مادر با عصبانیت گفت: «آن‌ها که تفنگ و چاقو دارند. زبان آدم که سرت نمی‌شود. الان همین دخترهای مکتب‌نرفته هم از توی دانشجو بیشتر حرف مادر و پدرشان را می‌فهمند.». از دیروز همین‌طور نشسته‌ام توی خانه تا خبری از بیرون بیاید. از عمومصطفی که اصلاً خبری نیست. پدر هم معلوم نیست کی برگردد. اصلاً دل توی دلم نیست. خیلی دلم می‌خواهد زودتر بفهمم بیرون چه خبر است. لابد دیروز یک خبری بوده که پدر دیر آمد، صبح زود هم رفت.

 پدر سرشب آمد. خسته بود و عصبانی. گرفته بود و ملتهب. همان توی حیاط کتش را در آورد و روی شاخه درخت سیب انداخت. آستین‌هایش را بالا زد و جوراب‌هایش را در آورد. وضو گرفت و آمد روی بهارخواب نمازش را خواند. هوا کمی سرد بود؛ ولی می‌شد روی بهارخواب نشست.مادر چای آورد. من هم روی بهارخواب به دیوار تکیه دادم و زانوهایم را بغل کردم. پدر سلام که داد، من و مادر مهلت ندادیم سرش را برگرداند و سریع با هم دیگر گفتیم: «چه خبر؟». پدر نفس عمیقی کشید و گفت: «خدا آخر و عاقبت این مردم را به خیر کند. از دیروز که آن‌طوری شد، بازار اعتصاب کرد. امروز که دیدند بازار تعطیل است، مأموران فرمانداری نظامی و چاقوکش‌های شاه ریختند توی بازار که اعتصاب را بشکنند. کسی از بازاری‌ها نبود. چند تایی هم که بودیم، مغازه‌ها و حجره‌ها را باز نکردیم. آن‌ها هم سقف بازار را روی سرمان خراب کردند.». مادر زد روی پایش و گفت: «یا قمر بنی‌هاشم! زندگی‌مان رفت زیر خاک.». پدر گفت: «زندگی‌مان که کلاً الان زیر خاک است؛ ولی به مغازه‌ها آسیب زیادی نرسید.». من که هنوز توی جمله اول پدر گیر کرده بودم، گفتم: «مگر دیروز چی شد؟». پدر گفت: «دو ـ سه روز پیش، باتمانقلیچ در دانشکده افسری گفته حاضرند برای این که حکومت آسیبی نبیند، چهارده میلیون را بکشند و با همان یک میلیون باقیمانده، کشور را بگردانند. دیروز قرار بود کارخانه‌ها و اتوبوس‌رانی اعتصاب کنند که نفهمیدیم چطور شد که اعتصاب نکردند؛ ولی بازار و دانشگاه و مدارس کلاً تعطیل شد. همه شهر تظاهرات بود. دانشگاه و بوذرجمهری و ناصرخسرو و خیام و پهلوی و شاه‌آباد و بهارستان که واقعاً غلغله بود. دیروز از شانزده مهر خیلی شلوغ‌تر بود به نظرم. درگیری‌ها هم خیلی شدیدتر بود. مثل مور و ملخ، مأمور و چاقوکش توی خیابان‌ها بود. تا جایی که می‌توانستند، مردم را زدند و خونین و مالین کردند. اصلاً آدم باورش نمی‌شود این‌ها آدم باشند. از یزید و شمر هم بدترند به والله. تا ماشین‌هایشان هم جا داشت، مردم را دستگیر کردند و ریختند توی ماشین‌ها.»

مادر که انگار منتظر شنیدن این حرف‌ها بود، رو کرد به من و گفت: «حالا دیدی چرا نگذاشتم دیروز بروی دانشگاه؟ دانشگاه که نمی‌رفتی؛ می‌رفتی تظاهرات. دستگیرت کنند، کجا بلند شویم با پدرت بیاییم دنبالت؟ بزنند با باتوم توی سرت، چه خاکی به سرم بریزم؟ چاقو بخوری، چه‌کار کنم من بدبخت؟».

 اگر بلند نمی‌شدم و برنمی‌گشتم توی خانه، مادر همین‌طور یک‌ریز درباره خطرات احتمالی تظاهرات رفتن صحبت می‌کرد. وقتی خود آدم آن‌جا نیست و خبر را می‌شنود، بیشتر دلهره دارد. آن‌دفعه که با مریم رفته بودیم، خودم دیدم چه خبر است. ترسیدم؛ ولی این‌قدر دلهره نداشتم که دیروز و امروز. مادر هم همین‌طور است. یک بار با خودم ببرمش، دیگر این‌قدر دلش شور نمی‌زند.

درباره نویسنده:

 هادی خورشاهیان متولد 1352 شهر گنبدکاووس است. او شاعر و نویسنده‌ای است که هم در حوزه ادبیات کودک و نوجوان و هم در حوزه ادبیات بزرگسالان فعالیت می‌کند. خورشاهیان تا به حال بیش از 80 کتاب مختلف برای رده‌های سنی گوناگون نوشته است. او اکنون در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه صدور مجوز کتاب‌های داستانی کار می‌کند.

دیگر آثار نویسنده:

- داستان کودک

من یک بادبادکم، انتشارات: شباویز، 1382/ لطفاً آدم بزرگ‌ها پیاده شوند، انتشارات: کردگاری، 1385/ شیرها برای هم نامه نمی‌نویسند، انتشارات: کردگاری، 1385/ باران در بهشت، انتشارات: شاهد، 1385/ همه در حرم خوشحالند، انتشارات: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، 1393/ درخت مُراد، انتشارات: فرای علم، بازنویسی ادبیات کهن با داریوش هفت برادران، 1394/ دفتر نقاشی خاطرات سایه، انتشارات: سکو، 1394/ چوب درخت بِه، انتشارات: فرای علم، بازنویسی ادبیات کهن با داریوش هفت برادران، 1395

- مجموعه داستان کودک

آیدای شگفت انگیز، انتشارات: سکّو، 1396

- مجموعه شعر

انسان پرنده است، انتشارات: روزگار، 1381/ پله ها را نشمرده آمدم بالا، انتشارات: نیم نگاه، 1381/ عصر روزهای جمعه، انتشارات: شاهد، 1383/ این غزل‌های سلیمان نیست، انتشارات: آئینه جنوب،1384/ این کلاه مکزیکی، انتشارات: پرنده، 1386/ کوتاهی از دست‌های ما بود، انتشارات: هنر رسانه اردی بهشت، 1387/ اعتراف بر سه شنبه، انتشارات: پرنده، 1388/ بندر متروک در مه، انتشارات: فصل پنجم، 1389/ دل داده‌ام به تاریکی، انتشارات: دفتر شعر جوان، 1389/ درخت‌ها عقلشان می‌رسد، انتشارات: هزاره ققنوس، 1390/ پیراهن و کفن، انتشارات: شانی، 1391/ ماه از طناب آه بالا رفت، انتشارات: داستانسرا، 1391/ خط‌های خط خطی، انتشارات: داستان، 1392/ مرگ مثل رودخانه است، انتشارات: داستان، 1392/ حرف زدن پشت سر سایه‌ها، انتشارات: داستان، 1392/ باد هم بادهای قدیم، انتشارات: داستان،1392/ شکل جهان خوب است، انتشارات: آرادمان، 1394/ نام شورشی تو، انتشارات: هزاره ققنوس، 1395/ من گاوبازی ناجوانمردم، انتشارات: آنیما، 1396

- ترانه

 کهنه سرباز، انتشارات: داستان، 1392/ دنیا ولی با ما برادر بود، انتشارات: بوتیمار، 1395

- شعر طنز

قیفی که سر گشاد دارد، انتشارات: مروارید، 1394/ مجموعه داستان هادی خورشاهیان/ باشد ایستگاه بعدی، انتشارات: روزگار، 1381/ تا صدای رباب پای قطار، انتشارات: پرنده، 1388/ از خواب می‌ترسیم، انتشارات آموت، 1389/ هزار توی خواب‌های من، انتشارات: آموت، 1392/ سرهنگ زندان یحیی، انتشارات: ثالث، 1395/ کشوری که شکل چکمه است، انتشارات: داستان سرا، 1395 / سودابه سیاوش را کشت، انتشارات: نگاه، 1395

- رمان

من کاتالان نیستم، انتشارات: پرنده، 1388. چاپ و ویرایش دوم آموت 1391/ من هومبولتم، انتشارات: کتابسرای تندیس، 1390/ الفبای مردگان، انتشارت: نیلوفر، 1395/ دشمن آینده، انتشارات: چشمه، 1396/ لبه آب، انتشارت: کتاب نیستان، 1396 / برهنه در برهوت، انتشارات: شهرستان ادب، 1397/ بر ریل‌های برزخ، انتشارات: نگاه، 1397/ سرباز بی سرزمین، انتشارات: چلچله، 1397

- نمایشنامه

سرباز و مرز، انتشارت: قطره، 1393

- فیلمنامه

خواب مرگ، انتشارات: افراز، 1394

- شعر کودک

دیشب توی تلویزیون، انتشارات: نگارینه، 1387/ دوشنبه ساعت دو، انتشارات: نگارینه، 1387/ من بابا رو دوس دارم، انتشارات: نگارینه، 1387/ باد اومد و هلش داد، انتشارات: هیربد، 1389/ یه شهری تو ابرا بود، انتشارات: هیربد، 1389/ خواب مادر بزرگ، انتشارات: هیربد، 1391/ دود، بوق، ترافیک، انتشارات: هیربد، 1391/ بابابزرگ آسمانی، انتشارات: سرمستان، 1392/ آقاجون مهربون، انتشارات: سرمستان، 1394/ این چی چیه؟ مترسک، انتشارات: خط خطی، 1394/ این چی چیه؟ یه جنگل، انتشارات: خط خطی، 1394/ این چی چیه؟ یه شیره، انتشارات: خط خطی، 1394/ این چی چیه؟ یه جغده، انتشارات: خط خطی، 1394/ این چی چیه؟ یه ماژیک، انتشارات: خط خطی، 1394/ این چی چیه؟ یک قطار، انتشارات: خط خطی، 1394/ مامان چه خوب است، انتشارات: سایه گستر، 1397

- شعر نوجوان

توی اخبار رادیو، انتشارات: واج، سال 1383/ در کلاس دیر وقت، انتشارات: نگیما، سال 1383/ ما هم آخر خدامان بزرگ است، انتشارات: کردگاری، 1385/ با اجازه دبیر هندسه، انتشارات: قطره، 1390/ این که روی تخته است کشور است، انتشارات: نسیما، 1394

- رمان نوجوان

پلاک 61، انتشارات: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1387/ سفر به شهریور، انتشارات: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان،1390/ سایه‌های ترس، انتشارات: چشمه، 1390/ مامان را ببخشید، انتشارات: هزاره ققنوس، 1390/ آلبوم دردسر، انتشارات: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1391/ راز بزرگ سلمان، انتشارات: آموت، 1392/ طوفان در راه، انتشارات: هزاره ققنوس، 1393/ مگه من چند نفرم؟، انتشارات: افق، 1394/ این راز مال من است، انتشارات: ایرانبان، 1395/ دختری که نبود، انتشارت: افق، 1395/ فرشته‌ای در تانک، انتشارات: کتابستان معرفت، 1396/ یکی من و از دست داداشم نجات بده، انتشارات: خط خطی، 1397/ دو تفنگدار ناشی، انتشارات: خط خطی، 1397

- نقد ادبیات کودک و نوجوان

حرف اضافه لازم، انتشارات: پرنده، 1386/ مدایح، انتشارات: طه، 1384/ غزلیات شیرین صائب تبریزی، انتشارات: پیدایش، 1387/ اسب وارونه می‌زنم بر نعل، انتشارات: پرنده، 1388/ مانده از شب‌های دورادور، انتشارات: هزاره ققنوس، 1390

- ترجمه (رمان کودک و نوجوان)

دردسر دوقلو (ژاکلین ویلسون)، انتشارات: هرمس، 1388

سه شنبه 9 آذرماه 1400* شماره 74، هفته یازدهم* روزگار

پیش چشم تاریخ

دهم آذرماه روز شهادت آیت الله سیدحسن مدرس از علما و نمایندگان برجسته، مبارز ضداستبدادی مجلس شورای ملی ایران و از مخالفان اصلی رضاخان است. امام خمینی(ره) درباره شهید مدرس سخنان متعددی بیان کرده اند و عامل قدرت معنوی، ایمان، ساده زیستی، شجاعت و شهامت و امانتداری او را این می دانستند که او به معنای واقعی، دست پرورده دین و انسانی وارسته از هوای نفس و عبد خداوند بود. در این کتاب خاطراتی از تیزبینی سیاسی، اخلاق، سلوک و منش اجتماعی و فردی شهید مدرس عنوان شده اند. این نوشتار به توصیف ابعاد سیاسی شهید آیت‎الله سیدحسن مدرس و موضعگیری های جالب وی در قبال مصوبات مجلس ملی در زمان پهلوی اول و حکایاتی از زندگانی سیاسی و علمی و شخصیت معنوی پرداخته است. نگارنده سعی کرده است خاطراتی را از زندگانی شخصی و سیاسی ایشان از لابه لای کتابها و متون متفاوت استخراج کرده و تصویری از شخصیت چندجانبه شهید آیت‎الله سیدحسن مدرس و ذکاوت او در زمینه اجتهاد دینی و فهم مسایل اجتماعی و سیاسی او را و مقابله وی با سیاست های استبدادی رضاشاه و اربابان انگلیسی وی ارایه نماید. بریده های کوتاه کوتاه و نگارش داستانی روایت های زندگی این مرد بزرگ ایران را می توانید در این کتاب دنبال کنید.

عنوان کتاب: او یک مدرس بود

نویسنده: مهدی آقایی

ناشر: دفتر نشر معارف

تعداد صفحه: 144 صفحه

بریده کتاب:

دیدم آقا بسته ‌ای برایم آورده. به من گفت:

- این را همراه داشته باش.

اولش فکر کردم پولی، اسکناسی باید باشد، اما وقتی بازش کردم جا خوردم. فکر کردم این دیگر برای چه؟ به ذهنم رسید شاید آقا می ‌خواهد بگوید همیشه آماده رفتن باش.

راستی آقا برایم یک کفن آورده بود.

بریده کتاب(2):

میرزاده عشقی، علیه مدرس شعر گفته بود، اما پشیمان شده بود. آمده بود برای عذرخواهی. سید آمد جلو، دست به سر و صورت عشقی کشید و گفت:

- پسرعموجان!

بیا که نوبت صلح است و دوستی و سلامت

به شرط آن که نگویی از آن چه رفت حکایت

*همچنین می توانید در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان کتاب های زیر را درباره شهید مدرس پیدا کنید و بخوانید:

- زندگی و مبارزات شهید آیت الله سیدحسن مدرس/ مسعود نوری/ انتشارات پرستو

- مدرس قهرمان آزادی/ حسین مکی/ انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب

دیگر آثار نویسنده:

- هم حسینی بود هم بهشتی

(کتاب شرح حالی کوتاه از شهید دکتر آیت‌الله «سیدمحمد حسینی بهشتی» (1307-1360ه.ش) است و نویسنده به بازنویسی خاطرات ایشان پرداخته است. در این خاطرات دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری، ازدواج، فعالیت‌های انقلابی، اندیشه‌های سیاسی، شهادت و... مورد توجه قرار گرفته است. در پایان نیز سخنانی از شهید بهشتی در موضوعات مختلف به نثر در آمده است.)

سه شنبه 2 آذر 1400* شماره67، هفته دهم* روزگار

 اصفهان شهر هیچ‌کس نیست

"اسطوره - شهر اصفهان" یک تحقیق شهرسازانه یا معمارانه نیست، بلکه یک تحقیق در عرصه مطالعات اسطوره‌ای تلقی می‌شود که از مطالعات فرهنگی و برخی رویکردها، مانند نشانه‌شناسی نیز بهره برده است. اسطوره شناسی به کار گرفته شده در این کتاب، به مطالعات فرهنگی بسیار نزدیک شده است. دکتر بهمن نامورمطلق در پیشگفتار کتاب نوشته است: «خوب می‌دانم نوشتن درباره اصفهان به محک کشیده شدن و خطر کردن است؛ زیرا چان‌چه نورتورپ فرای درباره آثار شکسپیر می‌گوید: "منتقدی که به نقد آثار شکسپیر می‌پردازد، در واقع خود را به نقد می‌کشد" بی‌شک هرکس که درباره اصفهان می‌نویسد، خود را می‌نویسند و ذهنیت خویش را به بوته نقد می‌گذارد. اصفهان آن‌قدر غنی و سترگ است که برداشت‌ها و دریافت‌های ما از آن شاخصی برای فهم ماست؛ بیش از این‌که برای فهم اصفهان باشد. اصفهان برایم یک موجود زنده، یا یک شخصیت برجسته است، یک چیز نیست؛ یک اوست.

این شهر ابعاد بی‌شمار و رازهای بی‌کرانی در خود دارد. اصفهان شهر هیچ‌کس نیست؛ نه شاه عباس و نه شیخ بهایی، برعکس کسانی مانند شاه عباس و شیخ بهایی با اصفهان شناخته شدند؛ نه اصفهان با آن‌ها. اصفهان پیش از این‌ها نیز شهری برجسته و بی‌همتا بوده است. افراد زیادی در این شهر زندگی کردند و بزرگ شدند و گاه نیز به بزرگی شهری افزودند؛ زیرا اصفهان فقط یک کالبد شهری نیست و فقط در خود، عمارت و پل پرورش نداده است؛ بلکه بزرگ‌ترین دستاوردهای این شهر، انسان‌های بزرگی هستند که در طول زمان تربیت کرده است. این کتاب به دنبال سه سخنرانی در شهر اصفهان شکل گرفت. سخنرانی‌ها درباره اسطوره-شهر اصفهان بودند و جلسات آن در "حمام دردشت" در مقابل مخاطبان صمیمی و فرهنگ ‌دوست اصفهانی انجام شد.»

در این نوشتار، نوع ویژه‌ای از شهرها بررسی و مطالعه می‌شود.

اسطوره - شهرعبارتی است که در این نوشتار تکمیل می‌یابد. در وهله نخست، اسطوره- متن تعریف و معنا و سپس نمونه‌هایی از آن در سطح جهانی معرفی می‌شود. پس از آن چندین فصل به بررسی ویژگی‌های آن اختصاص می یابد.

در هر فصل علاوه بر توضیحاتی درباره ویژگی‌هایی از اسطوره- شهر، بر شهر اصفهان به عنوان نمونه‌ای عالی از آن، اشاره و تاکید می‌شود.فصل نخست، خود یک مقدمه برای فصل‌های دیگر به حساب می‌آید زیرا این فصل به تعریف اصطلاحات مهم کتاب، یعنی شهرهای اسطوره ای و اسطوره شهرها می پردازد.

فصل دوم به موضوع بسیار مهم، یعنی سرمتنیت یا گونه‌شناسی شهری اختصاص یافته است در این فصل برای نمونه به گونه‌شناسی شهر اصفهان اشاره می‌شود و گونه ای که به نظرم تناسل می‌آید معرفی خواهد شد.

فصل سوم گونه بیش متنیت و بینامتنیت را بررسی می‌کند.

فصل چهارم به موضوع پیرامتنیت می‌پردازد و فصل پنجم نیز به موضوع خود متن است و ویژگی‌های درون‌متنی آن اختصاص یافته است.

*دیگر آثار نویسنده:

- در آمدی بر بینامتنیت انتشارات سخن(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- درآمدی بر اسطوره شناسی انتشارات سخن

- بینامتنیت از ساختارگرایی تا پساساختارگرایی انتشارات سخن

- سفرنگاره. انتشارات سخن

- اسطوره کاوی عشق در فرهنگ ایرانی. انتشارات سخن(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- فرهنگ مصور نمادهای تصویری. (به همراه منیژه کنگرانی) نظر شهر

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: اسطوره شهر اصفهان

نویسنده: بهمن نامورمطلق

ویراستار: سمیه لندی ‌اصفهانی

ناشر: سازمان رفاهی و تفریحی شهرداری اصفهان

تعداد صفحه: 195 صفحه

*موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان

- نقد تکوینی در ادبیات و هنر. به همراه دکتر اسداللهی انتشارات علمی-فرهنگی(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- اسطوره شناسی نزد نورتورپ فرای (به همراه ندا سیفی) انتشارات موغام

- اسطوره شناسی نزد ماکس مولر (به همراه بهروز عوض پور) انتشارات موغام

- و اکنون در راهیم. (به همراه بهروز عوض پور) انتشارات کتاب آرایی ایرانی

- آیینه آب : تاثیر پذیری پانزده نویسنده بزرگ غربی از شاعران ایرانی. انتشارات همشهری

- آیینه آفتاب: حضور شخصیت و آثار مولانا در غرب. انتشارات  علمی و فرهنگی(موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

*همچنین کتاب های زیر به کوشش این نویسنده، شکل گرفتند و منتشر شدند

- نشانه نشناسی فیلم‌های دفاع مقدس

- دانشهای تطبیقی (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- طاق بستان (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- گفتگومندی در ادبیات و هنر (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- اسطوره متن هویت ساز. حضور شاهنامه در ادب و فرهنگ ایرانی. (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- اسطوره متن بینانشانه ای. حضور شاهنامه در هنر. (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان)

- اسطوره متن بینافرهنگی. حضور شاهنامه در ادبیات دیگر کشورها.

*فعالیت های هنری نویسنده:

- نمایشگاه عکاسی با عنوان پالکانه فرهنگسرای بهمن - نمایشگاه عکاسی گروهی فرهنگسرای سینا

- نمایشگاه عکاسی فردی با عنوان آینه آب خانه هنرمندان - نمایشگاه عکاسی فردی عنوان طبیعت خانه هنرمندان

سه شنبه 25 آبان 1400* شماره 60، هفته نهم* روزگار

تصویری از بهشت الهی

آستان سبز «بانوی ملکوت» حضرت فاطمه معصومه (س)، تصویری از بهشت الهی است که خدای بزرگ بر بندگان شایسته خویش وعده کرده است؛ آن‏جا که جان هر زائر مشتاق در ترنم سبز زیارت به تمنای بلند شفاعت نشسته و در حریم آن بانوی با جلال، دل به عطای او بسته است. کتاب «بانوی ملکوت»، پس از نگاهی اجمالی به قم در کلام روایات و تحلیلی از آن اخبار، به بررسی ابعاد مختلفی از حیات طیبه کریمة آل‏محمد، حضرت فاطمه معصومه(س)، می‏پردازد و خاتمه کتاب، ذکر و یاد جرعه‏نوشانی از صهبای علم و معنویت کریمة اهل‏بیت است که در همجواری با دختر موسی بن جعفر، قرین سعادت ابدی گردیدند.

کتاب مروری بر زندگانی، فضایل و کرامات فاطمه معصومه(س) از منظر روایات است. ویژگی این کتاب، خلاصه بودن آن است که باعث شده در حجمی اندک (164 صفحه) موضوعات متنوعی مطرح شود. در ابتدای این اثر به معرفی اجمالی شهر قم و اهمیت آن از لحاظ فرهنگی و مذهبی پرداخته شده و مزایای این شهر و مردم ان از منظری روایی بیان شده است.

آنگه به گوشه هایی از حیات فاطمه معصومه، نسب و خاندان ایشان و علل هجرت آن بانوی بزرگ به ایران و جریان وفات ایشان در شهر قم و مدفون شدن وی در این شهر اشاره شده و اهمیت و آثار زیارت ایشان و نیز برخی از فضایل وی از دیدگاهی روایی ذکر شده است. در بخشی دیگر از کتاب حاضر، نویسنده به ابعادی از کرامات و معجزات فاطمه معصومه اشاره نموده و آثار توسل به ایشان و تکریم او را ذکر کرده است. در بخش پایانی کتاب برخی از افتخارات شهر قم از لحاظ علمی و دینی و نیز برخی از مفاخر مهم مدفون در این شهر معرفی شده و سیر تاریخی حضور علما و بزرگان شیعی در آن بررسی شده است.

در رابطه با موقعیت و محبوبیت حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها می‌خوانیم:

«معظمه اهل بیت علیهم‌السلام از محبوبیت ویژه‌ای در میان طبقات مختلف مردم مسلمان، بهره‌مند و برخوردار بوده و هست، نوع محبوبیت آن مکرمه، نوع محبوبیت امامان معصوم علیهم‌السلام است. علاقه و دلدادگی دین‌داران به آن بزرگوار، علاقه‌ای است که هم ریشه اعتقادی و مذهبی دارد و هم جنبه عاطفی، که آن بزرگ بانوی با جلالت، از خاندان رسالت و امامت شیعی است و از شفیعان روز رستاخیز باذن‌الله می‌باشد و نیز جزء طبقه زنان است که غالبا مورد احترام‌اند و هم او بانویی جوان بود که در فصل جوانی از این جهان درگذشت».

درباره نویسنده:

علی کریمی جهرمی (متولد 1320. شهر جهرم) فرزند فرج‌الله، از مجتهدان و استادان حوزه علمیه قم است. وی موفق شده است تا از اساتید خود یعنی حضرات آیات گلپایگانی، مرعشی نجفی، محمدعلی اراکی اجازه اجتهاد بگیرد. وی در سال 1377 به عنوان پژوهشگر برتر قرآنی کشور شناخته شد و در سال 1386 به عنوان استاد نمونه حوزه‌های علمیه معرفی گردید.

آثار نویسنده:

افزون بر مقاله‌های گوناگون بیش از 80 کتاب یا رساله از وی چاپ شده‌است. حوزه‌های مهم تخصصی پژوهش این فقیه عبارتند از: فقه، علوم قرآن و تفسیر، مهدی پژوهی و موعود، اخلاق و تربیت است.

برخی از آثار فارسی وی عبارتند از:

رازهای آسمانی، تفسیر سوره حدید/ نظام اخلاقی اسلام، تفسیر سوره حجرات/ تجلی انسان در قرآن، تفسیر سوره انسان/ مونه‌هایی از تأثیر و نفوذ قرآن/ شناخت قرآن از رهگذر قرآن/ سیمای عبادالرحمان در قرآن/ چهره‌های محبوب در قرآن/ قرآن و هدایت اندیشه‌ها/ مبارزه طاغوتیان با قرآن/ جاذبة قرآن/ دختر و پسر نمونه در قرآن/ نشانه‌های او در قرآن/ یکصد و یک پیام از قرآن/ اولیاءالله در قرآن و روایات/ جهان اسلام و مسئله تحریف/ صراط مستقیم در قرآن/ دولت قرآن (درآمدی بر پیام‌های اخلاقی قرآن)/ خاطرات قرآنی/ بهار جانها (دعاهایی منتخب و مأثور از بزرگان دین)/ سیری گذرا در سیرة رسول‌الله صلی الله علیه و آله/ سیمای قرآن در نهج‌البلاغه/ سیمای امام علی علیه‌السلام در نهج البلاغه/ سیمای پرهیزکاران (پیرامون خطبه متقین از نهج البلاغه)/ به سوی مدینه فاضله(شرح‌نامه

عنوان کتاب: بانوی ملکوت

نویسنده: علی کریمی جهرمی

ناشر: بوستان کتاب

* وفات حضرت معصومه سلام الله علیها 10 ربیع الثانی (امسال مطابق با سه شنبه 25 آبان) می باشد.

حیات‌بخش امام علی به امام حسن علیهما السلام)/ هشداری از امیرمؤمنان علیه‌السلام به فرماندار بصره (پیرامون نامه عثمان بن‌حنیف)/ چشمه‌سار تربیت علوی علیه‌السلام (نگرشی بر اخلاق از منظر امیر مؤمنان علیه‌السلام و نهج البلاغه)/ اشعه حیات از بستر شهادت (شرح آخرین وصایای علی) / جرعه‌ای از چشمه سار غدیر/ سیره و سخن فاطمه سلام‌اللّه علیها/ در ستایش فاطمه سلام الله علیها (مروری بر ثناگویی از صدیقه کبرا در محفل ملکوت)/ ریحانة محمد صلی الله علیه و آله، امام حسن مجتبی علیه‌السلام/ سیمای امام حسین علیه‌السلام/ در مکتب امام حسین علیه‌السلام/ امام حسین علیه‌السلام آینة آیه‌های قرآن/ مهر ولایت‌ از آسمان ایران (نگرشی بر زندگانی و ابعاد شخصیتی رضا)/ عقیله بنی‌هاشم، زینب سلام‌اللّه علیها/ تکرار حماسه علی در خطبه زینب سلام‌اللّه علیها/ عنایات مهدی موعود به علما و مراجع تقلید/ مهدی مقتدای مسیح سلام‌اللّه علیه/ حقوق فراموش شده امام زمان عجل‌الله تعالی فرجه الشریف/ به یاد مهدی زهرا سلام‌اللّه علیها/ حدیث آرزومندی (شرح دعای ندبه)/ زمزمه عاشقان (شرح دعای افتتاح)/ بحث‌هایی پیرامون زیارت ناحیه مقدسه/ صحیفه آفتاب (سخنان گهربار مهدی آل محمد صلی‌اللّه علیه وآله)/ بررسی مقایسه‌ای بین حضرت مهدی و امام حسین علیه‌السلام/ موعود در قرآن/ آستان دوست (نگرشی بر آداب و آثار زیارت)/ دیدگاه شیخ مفید در مسئله حبوه (رساله فقهی)/ سروش رحمت (تحلیلی از خطبه شعبانیه پیامبر اکرم صلوات‌الله علیه)/ سیمای رمضان در صحیفه سجادیه/ آیین روزه‌داری/ پیام رمضان/ اسرار لیالی قدر/ خط سرخ شهادت/ ارزش‌های اصیل و انسانی/ اذان، نغمه آسمانی/ آوای رحیل (نگرشی بر حالت احتضار)/ شهید ربذه، ابوذر غفاری/ امام حسین (ع) آینه آیه‌های قرآن

سه شنبه 18 آبان ماه 1400* شماره 53، هفته هشتم* روزگار

ترازویی برای یک جایزه

نقد یعنی مشخص نمودن معیارهای کیفیت یک کار، یک اثر، یک رویداد و .... حالا جایزه ای که خودش دارد با نقد علمی، کیفیت ها را در ترازو می گذارد، بیش از همه خودش نیازمند نقد یعنی نوعی کیفیت سنجی می باشد.

نگارنده در این کتاب تلاش کرده راه‌ های رسیدن به ایجاد "جایزه‌ ملی کیفیت" و تحولات آن را ترسیم کند. وی هم چنین مشهورترین جوایز کیفیت در جهان را مقایسه نموده و طی آن در پایان به نقد جایزه ملی کیفیت ایران پرداخته و روش برای ایجاد جایزه ملی کیفیت مطرح نموده است.

دکتر لامعی‌ نگرش‌ فرایندی‌ را از اصول‌ اساسی‌ مدیریت‌ جامع‌ کیفیت‌ دانسته‌ و معتقدند که‌ هیچ‌ موضوع‌ اساسی‌و سرنوشت‌ سازی‌ در مدیریت‌ جامع‌ کیفیت‌ وجود ندارد که‌ محل‌ ظهور و بروز و تأثیر آن‌ فرایندها نباشد.

وی‌ موانع‌ تحقق‌ مدیریت‌ جامع‌ کیفیت‌ را به‌ شرح‌ ذیل‌ بیان‌ می‌دارد:

1ـ فقدان‌ درگیری‌ کامل‌ مدیران‌ ارشد در سطوح‌ مختلف‌.

2ـ فقدان‌ درک‌ صحیح‌ از مدیریت‌ جامع‌ کیفیت‌.

3ـ دشواری‌ اجرای‌ مدیریت‌ جامع‌ کیفیت‌.

4ـ شیوه‌ مدیریت‌ و ساختار فعلی‌ سازمانهای‌ دولتی‌.

5ـ بدون‌ درگیری‌ دولت‌ نمی‌ توان‌ مدیریت‌ جامع‌ کیفیت‌ را در یک‌ سازمان‌ و وزارتخانه‌ نهادینه‌ نمود.

 شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: نقدی بر جایزه ملی کیفیت ایران

نویسنده: ابوالفتح لامعی

ناشر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، موسسه فرهنگی انتشاراتی شاهد و ایثارگران

* 18 آبان روز ملی کیفیت است.

جایزه ملی کیفیت چیست:

کیفیت فراگیر محصول، زمینه ساز جلب رضایت مشتریان و عامل پایه در حصول رضایت سایر ذینفعان یک سازمان برای رقابت پذیری و دستیابی به موفقیت پایدار و اساساً در زمره مسائل زیربنایی کشور است. جایزه ملی کیفیت ایران در وقع ابزاری است برای اندازه گیری این معیارها و در کنار آن وسیله ای برای ایجاد رقابت سالم و علمی در میان سازمان ها اعم از دولتی و خصوصی، تولیدی و خدماتی و نمادی است برای ارج نهادن به زحمات مدیران، کارشناسان و محققان و کارکنانی که به کیفیت بها داده و با خلاقیت و نوآوری در تولید محصول یا ارائه خدمات ناب به عنوان فلسفه وجودی سازمان ها، به دنبال تأمین انتظارات مشتریان و کسب رضایت آن ها هستند.

از دیگر آثار نویسنده:

1. مبانی مدیریت کیفیت (موجود در کتابخانه دانشگاه هنر اصفهان). 2. راهنمای مستندسازی و ارتقای فرایند. 3. حاکمیت بالینی

دیکر کتاب های مربوط با جایزه ملی کیفیت:

* بررسی اثربخشی اجرای مدل نوین جایزه ملی کیفیت ایران.

(کتاب حاضر، علاوه بر بررسی تأثیر عناصر و مؤلفه ‌های 7گانه مدل نوین جایزه ملی کیفیت ایران بر عملکرد سازمانی به بررسی ارتباط بکار گیری مدل با شاخص ‌های مالی سازمان و همچنین سطح رضایت مشتریان می‌پردازد. در همین راستا جهت انجام این تحقیق، از رویکرد توصیفی و استنباطی و در قالب 4 فصل مجزا استفاده شده است).

* سنجش برتری از طریق خودارزیابی جایزه ملی کیفیت ایران بر مبنای مدل تعالی سازمانی EFQM

(به تصریح کتاب: "رویکرد اولیه جایزه ملی کیفیت ایران تشویق سازمان‌ها به اجرای ارزیابی سازمان ‌هایشان در سنجش با معیارهای الگوی برتر جایزه ملی کیفیت ایران است. یکی از روش‌ های اجرا، فرایند مشهور به خود ارزیابی و استفاده از پرسشنامه است که در این کتاب تشریح شده است").

* آشنایی با جایزه ملی کیفیت ایران بر مبنای مدل تعالی سازمانی EFQM

(این کتاب به منظور آشنایی مخاطب با ارزش‌ها و مفاهیم بنیادین مدل تعالی سازمانی جایزه ملی کیفیت ایران (EFQM) فراهم آمده است. گفتنی است که "شورای سیاست‌گذاری. کمیته فنی و کمیته علمی جایزه ملی کیفیت ایران پس از بررسی مدل ‌های موجود سرآمدین مدل بنیاد مدیریت کیفیت اروپا  EFQM  را به عنوان مدل جایزه ملی کیفیت ایران مناسب تشخیص داده و آن را تصویب نمودند...." مباحث کتاب عبارت‌اند از: تعریف کیفیت؛ روش‌های شناخته شده طراحی و اجرای پروژه‌های TQM؛ الگوهای تعالی سازمانی؛ ساختار مدل EFQ).

سه شنبه 11 آبان ماه 1400* شماره 46، هفته هفتم* روزگار

آمریکا این است

اسناد منتشرشده از لانه جاسوسی امریکا در تهران، ده ها موضوع کوچک و بزرگ را در شیوه های اعمال سلطه و نحوه مداخله در امور ایران و سایر کشورها توسط امریکا را نشان می دهد. این اسناد می گوید که بین جناح های امنیتی (سازمان سیا)، نظامی (پنتاگون ) و سیاسی (وزارت امور خارجه ) اختلاف نظرها و تحلیل های متفاوتی وجود داشته است. خاطرات منتشرشده دست اندرکاران امریکایی نشان می دهد که آن چه در مورد غربی ها و به ویژه امریکایی ها درباره برنامه ریزی های دقیق و بلند مدت تبلیغ می شود، عمدتاً اغراق آمیز و به دور از واقعیت است.

تلاش واحد اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی بر آن قرار گرفت تا مجموعه اسناد لانه جاسوسی را که قبلاً توسط دانشجویان پیرو خط امام در 74 جلد منتشر شده و یک جلد منتشر نشده که حاوی زندگی نامه تعدادی از رجال سیاسی است را در 11 جلد به بازار نشر عرضه نماید. در مجموعه جدید، برای کاهش حجم صفحات و سهولت استفاده محققین، متن اسناد حروفچینی شده و تصاویر اسناد هر جلد در یک قطعه CD با قابلیت جستجو در متن به همراه کتاب ارائه می شود. در هر جلد از مجموعه، علاوه بر فهرست مطالب در ابتدا، فهرست اعلام نیز در پایان کتاب آمده است.

شایان ذکر است که برای حفظ اصالت متن اولیه که اینک یک سند تاریخی شمرده می شود، متن پیشین عیناً در حروفچینی چاپ جدید نیز آمده و ضمن رعایت امانت داری ، هیچ گونه دخل و تصرفی در محتوا و متن اسناد انجام نشده است.

عنوان کتاب: اسناد لانه جاسوسی آمریکا

پدیدآورندگان: دانشجویان مسلمان پیرو خط امام

ناشر: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی

رهبر انقلاب با تشویق جوانان به خواندن اسناد لانه جاسوسی فرمودند:

«جوانهای عزیز! اسناد درس آموز لانه جاسوسی را بگیرید و بخوانید، دانشجویانی که آنجا را گرفتند و فهمیدند که لانه جاسوسی است با زحمت زیاد آن را استحصال کردند اینها نشان می دهد که آمریکایی ها در هنگام اوج نهضت و پیروزی انقلاب دائم درحال توطئه علیه جمهوری اسلامی بوده‌اند؛ آمریکا این است.»

سه شنبه 4 آبان 1400*شماره 39، هفته ششم* روزگار

زیر چتر آفتاب

سید جعفر شهیدی در این کتاب با متنی روان و نگاهی دقیق به زوایای گوناگون زندگانی جعفر صادق پرداخته‌است. وی در این کتاب با نگاهی تحلیلی به وضعیت سیاسی و اجتماعی آن دوران به بررسی علت‌های قیام‌های ضد دولتی و آشفتگی‌های سیاسی آن زمان مطالبی را آورده‌است. شهیدی بخشی از کتاب حاضر را نیز به بیان مناظرات و جلسات درس امام ششم شیعیان اختصاص داده‌است.

این کتاب شامل 15 فصل است با مباحث ذیل:

فصل نخست: نام، نسب، القاب امام صادق(ع) و چرایی شهرت وی به «صادق»، ولادت، حاکمان عصر او، مادر او، فرزندان او، اسماعیلیان، سخنان دانشمندان غیر شیعی درباره او. این فصل از صفحه 3 تا 10 کتاب را دربرگرفته است. شرائط سیاسی زمان امام، آشفتگی‌ها و ناخرسندی‌ها در حوزه اسلام و علت آن، سختگیری امویان بر مسلمانان غیرعرب، قیام‌های ضددولتی، دو دستگی در میان

عرب‌ها و اثر آن، و سرانجام مهدویت در صحنه سیاست از مباحث فصل دوم است که از صفحه 11 تا 18 را دربرگرفته‌اند.

 مختار و دعوت مردم به محمد حنفیه و مهدی شناساندن او، موالی و گردآمدن آنان بر مختار، سید حمیری و شعر او درباره محمد حنفیه، عباسیان و مقدمات نهضت آنان از مباحث فصل سوم است که در صفحات 19 تا 24 آمده است.

زید بن علی، سبب قیام او، رفتن وی به شام و عراق، بیعت مردم عراق با زید، آمادگی وی برای قیام، نصیحت وی به وسیله خویشاوندان و بعضی شیعیانش، درگیری زید با سپاهیان حاکم عراق، شهادت زید و بر‌دار کردن جنازه او؛ چرایی قیام‌نکردن امام صادق(ع) و پرداختن به نشر علم، یحیی پسر زید، دربند شدن و رهایی او از زندان، آمدن او به ایران، وعده یاری دادن ایرانیان به او، ترک کردن او و شهادت یحیی، مباحث فصل چهارم است که در صفحات 25 تا 40 آمده است.

محمد نفس زکیه و دعوی مهدیگری، گردآمدن بزرگان بنی هاشم و بیعت کردن با محمد، نپذیرفتن امام صادق(ع) بیعت او را و خبر دادن از کشته شدن او خلافت عباسیان، دستگیری محمد و خانواده او به وسیله منصور و شهادت او، مباحث این فصل است که در صفحات 41 تا 46 آمده است.

علت رونق گرفتن بحث‌های کلامی در منطقه شرق اسلامی، بحث قضا و قدر و پیدایش آن، امام صادق و رأی او در قضا و قدر، معارضه زندیقان با امام، ابوشاکر دیصانی، ابن ابی العوجاء، و بحث کلامی مردی شامی با امام(ع) مباحث این فصل در صفحات 47 تا 57 است.

فقه و مشکلات آن در عصر رسول خدا(ص) و امیرالمؤمنین(ع) و نیز دوره خلفا، سختگیری حاکمان اموی بر فرزندان و شیعیان علی، جعل روایتها به سود حاکمان، انتشار فقه در روزگار امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، نظر دانشمندان و اهل سنت درباره فقاهت امام صادق(ع)، رفتار و گفتار ابوحنیفه با وی، و شمار شاگردان امام صادق(ع) از مباحث فصل هفتم (صفحات 59-66) است.

فصل هشتم شامل این مباحث است: زاهدنمایان عصر امام، سفیان ثوری و مباحثه او با امام، گروهی از زاهدنمایان و بحث‌های آنان (صص 67-71).

ستم‌های عباسیان، دستور امام به مماشات با حاکمان مصر، معارضه امام در موارد لازم با حاکمان، منصور عباسی و فریفتن علویان به مال، خبر دادن امام از آنچه میان منصور و مأمور او رفته بود، تصمیم منصور به شهید ساختن امام و پشیمان شدن او، مباحث فصل نهم (صص 73-83) است.

شهادت امام(ع)، زهر خوراندن منصور او را، گریستن منصور از خبر شهادت امام، سخنان امام هنگام رحلت، وصیت امام به فرزندش موسی، مباحث فصل دهم (85-88) است.

فصل یازدهم شامل برخی از گفته‌ها، رفتار و حکایتهای نقل شده از امام صادق(ع) است که در صفحات 89-99 آمده است.

فصل دوازدهم (صص 101-113) شامل سفارش‌هایی به نماز، حج، روزه، زکات، مطابقت رفتار با کردار، صدقه، عاقبت بینی، جلب دوستی، و موضوعات دیگر است.

فصل سیزدهم شعرهای منسوب به امام است که در صفحات 115 تا 118 گرد آمده است.

فصل چهاردهم (119-123)، برخی از اشعار عربی سروده شده در مدح امام است که از جمله آنها سید حمیری است.

فصل پانزدهم (125-128) برخی از اشعار فارسی سروده شده در مدح امام تا قرن نهم هجری است که از جمله آنها خواجو (درگذشته 753ق)، ابن یمین (درگذشته 769ق) است.

درباره نویسنده:

سیدجعفر شهیدی فرزند سیدمحمد سجادی که از دانشمندان و مفاخر بزرگ ادبی ایران به‌شمار می‌رفت، در سال 1297 هجری خورشیدی در یکی از محلات قدیمی شهر بروجرد به دنیا آمد. وی دوران تحصیل ابتدایی و اندکی از متوسطه را در این شهر و سپس ادامه آن را در تهران به انجام رساند. شهیدی ابتدا به نام سجادی معروف بود که بعدها تغییر شهرت داده و با نام شهیدی در مراکز علمی و دانشگاهی شهرت پیدا کرد. وی، نویسنده، مترجم، پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی، فقه، تاریخ اسلام، دانش‌آموخته حوزه علمیه و استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران بود.

ترجمه‌ها ویرایش های شهیدی:    نهج‌البلاغه                 شیر زن کربلا

دیگر آثار این نویسنده:

1- صیحه آسمانی (بدون نام مولّف چاپ شده).

2- مهدویت واسلام 1324.

3- جنایات تاریخ، جلد اول و دوم، تهران، شهریور 1327.

4- جنایات تاریخ، جلد سوم، دفتر نامه فروغ علم، تهران 1329.

5- چراغ روشن در دنیای تاریک (یا زندگانی علی بن الحسین) تهران، کتابفروشی و چاپخانه محمد حسن علمی 1335.

شناسنامه کتاب:

عنوان کتاب: زندگانی امام صادق

علیه السلام

نویسنده: سید جعفر شهیدی

ناشر: نشر فرهنگ اسلامی

6- تصحیح براهین العجم اثر مورخ الدوله سپهر. 7- تصحیح دره نادره و تلخیص آن. 8- در راه خانه خدا، دانش نو، تهران 1356.

9- پس از پنجاه سال، پژوهشی تازه پیرامون قیام امام حسین سلام الله علیه، چاپ اول، امیر کبیر 1358، چاپ شانزدهم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی 1372.

10- شرح لغات و مشکلات دیوان انوری، چاپ اول انجمن آثار ملی 1358، چاپ دوم انتشارات علمی و فرهنگی 1364.

11- تاریخ تحلیلی اسلام، تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان، تهران، مرکز نشر دانشگاهی 1362.

12- زندگانی حضرت فاطمه، چاپ اول تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی 1360، چاپ هجدهم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی 1373.

13- آشنایی با زندگانی امام صادق سلام الله علیه، جامعة الامام الصادق سلام الله علیه، تهران 1362.

14- زندگانی علی بن الحسین سلام الله علیه، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی 1365، چاپ پنجم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی 1372.

15- ستایش و سوگ امام هشتم سلام الله علیه در شعر فارسی 1365.   16- عرشیان، نشر مشعر، قم 1371.

17- شرح مثنوی شریف، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1373، از جزو دوم دفتر اول تا پایان دفتر ششم (دنباله کار مرحوم فروزانفر).

18- از دیروز تا امروز، مجموعه مقاله‌ها و سفرنامه‌ها، به کوشش هرمز ریاحی و شکوفه شهیدی، تهران، انتشارات قطره 1373.

19- علی از زبان علی، شرح زندگانی امیر مؤمنان سلام الله علیه ، تهران، دفتر نشر 1376.

20- شرح مثنوی دفتر چهارم، پنجم و ششم؛ 1374 تا 1380.

یک نکته از زندگی شهیدی:

یکمی از فرزندان وی حجت الاسلام سید احسان شهیدی -فرزند دکتر شهیدی- از طلاب حوزه علمیه قم بود که با آغاز جنگ ایران و عراق داوطلبانه به جبهه رفت و شهید شد. پیکر او هیچگاه شناسایی نشد و در زمره شهدای گمنام و مفقودالاثر باقی ماند.

سه شنبه 27 مهرماه 1400* شماره 32، هفته پنجم* روزگار

قطره ای از اقیانوس

در مقدمه این مجموعه آمده است آنچه در این مجموعه درباره پیامبر نوشته می آید جز قطره ای از اقیانوس نامتناهی جمال و جلال محمدی نبوده و نیست. هر مجلد از این مجموعه به مقطعی از زندگی پیامبر گرامی اسلام پرداخته است. نویسنده علاوه بر پایبندی به متون مستند تاریخی و حفظ دقیق امانت، با پردازشی هنری - ادبی کار نگارش این مجموعه را انجام داده است. نویسنده در جای جای این مجموعه بیست جلدی، مطالب مستند و معتبری را با مطالعه صدها کتاب حدیث، سیره، تاریخ و تفسیر ارائه کرده است.

کتاب «پیامبر اعظم (ص)» در حقیقت یک دور مرور در حوزه فلسفه، تاریخ، عرفان و اعتقادات دینی است. فرض کنیم به جوانی توصیه کنیم که فرصتی بگذارد و به ‌صورت منظم و مستمر این 20 جلد را بخواند، اگر درست خوانده باشد، در نهایت و پایان 20 جلد، یک انسان معتقدِ متعادل است. هم مبانی اعتقادی و هم تعهد اجتماعی‌ اش را دارد.

با کسانی مثل سلمان فارسی مواجه می‌شود که برای رسیدن به حقیقت، سختی ‌ها و دردهای بسیاری را متحمل شده و برای رسیدن به معنویت، بسیاری داشته‌ های مادی را رها کرده است. سلمان وقتی هم به قدرت رسید و والی مدائن شد، باز همان انسان ساده و صالح است که نه اسیر قدرت می‌شود، نه اسیر حکومت، ثروت، تکبر و... مثلا در جلد یک این کتاب، میثاق امیرفجر وقتی مسائلی مانند جنگ را مطرح می‌کند، تعابیر او جنگی با هدف برقراری صلح در جامعه است. موج برادری و برابری و عدالت‌ خواهی و آزادی ‌خواهی در این بحث‌ ها دیده می‌شود. چه او در حقیقت درس اسلام ‌شناسی، دین‌ شناسی، دینداری می‌دهد.

همچنین تجلی چهره تابناک حضرت امیر (ع) را در این کتاب می‌بینیم. این حضرت علی (ع) که نهج ‌البلاغه و این حضرت علی (ع) که دعای کمیل است. هم عرفان، هم سیاست و هم جهاد و شهادت دارد. جالب اینجاست که او در این نوشته چیزی برخلاف متون تاریخی و اعتقادی نیاورده است. اگر کتاب‌های شیخ صدوق، کلینی، علامه مجلسی و... را بررسی کنیم، می‌بینیم که احادیث و روایات تاریخی در این اثر موج می‌زند. مانند بسیاری آثار پژوهشی در خیلی جاهای کتابش از کتاب و منبعی خاص اسم نمی‌برد، ولی کسی که با سیره و معارف الهی آشنا باشد، مضامین را در متن درک می‌کند.

میثاق امیرفجر در کتابش به تفاسیر خوب رجوع کرده و در بعضی موارد تفسیر به رأی نکرده و حرف خود را به کرسی ننشانده است. ادبیات و قلم و هنر متعلق به اوست، ولی در شرح آن آیه قرآن، یک نقل تفسیر دارد.

من در این کتاب حس و انگیزه گذشتگان، اندیشه ‌های نهان آنان را که اغلب تاریخ ندیده و شاید نیز نخواسته است ببیند، بر اساس جوهره هستی ‌شان دیده و نوشته ‌ام و به ویژه همین جاست که از لحن بیان قصه ‌گونه و رمان ‌وار استفاده کرده ‌ام. مسائل و مطالب را از دیدگاه حس، شعور و شعرِ جانی دیده ‌ام که کوشیده است بر اساس عدالت، منطق، صدق و به گونه تجربی به امور بنگرد. و چرا این همه در نوشتن به صیغه حس و شعر و تخیل و ژرفکاوی در انگیزه ‌های نهان پرداخته‌ام، زیرا تاریخ همواره وقایع ‌نگاریِ صرف کرده و فقط مورخِ مشهودات، محسوسات و مسموعات محدودی که خود دیده و دریافته و یا خواسته ببیند بوده است. در حالی که مسائل و فرهنگ جامعه ‌ها را انگیزه ‌های نهفته سیاسی و دسیسه‌ ها و طرح ‌های سری و نیز حس و شعر و عشق و شعور جمعی مخفیِ ناآگاه و غنا آفرینی ‌های خیال و ایمان به غیب که در همه حال همواره از دیده ‌ها نهان بوده و خلاصه نهفته‌ ها و نهانی ‌ها که اغلب شکل ‌دهنده اساس تاریخ جوامع‌ اند بوده است...

وی در فضای مجازی خود نوشته:

همین جا و از همین فرصت استفاده می کنم و به هر ناشر و موسسه ای که در نظر داشته باشد تا این مجموعه بیست جلدی «پیامبر اعظم (ص)» را به گونه رایگان در اختیار مردم قرار دهد، اجازه می دهم به این امر خطیر و الهی و انشاءالله قبول درگاه حضرت پادشاهی اقدام نماید و اینجانب کمترین حق التألیفی دراین مورد نمی خواهم. یعنی دراین عرصه خوفناک که همه قلم ها و قدم ها و درم های شرق و غرب در ضربه زدن به چهره نورانی رسول خدا و خاندان پاک او می کوشند این عمل را کمترین کاری و اقدامی از جانب خود می بینم .

 

عنوان کتب: پیامبر اعظم (ص)

نویسنده: میثاق امیر فجر

ناشر: نشر فرهنگ اسلامی

میثاق امیر فجر، داستان ‌نویس و مترجم ایرانی است که تحصیلات ابتدایی‌ اش را در دبستان مصطفوی و متوسطه‌ اش را در دارالفنون تهران گذرانده است. سپس در مقطع کارشناسی ادبیات انگلیسی و کارشناسی ارشد فلسفه در دانشگاه تهران به ادامه تحصیل پرداخت. پس از دریافت مدرک فوق لیسانس فلسفه به اروپا و لبنان رفت و در انگلستان و دانشکده "الشّرق الاوسط" بیروت در ادبیات تطبیقی، ادبیات عربی و غرب، فلسفه و عرفان تحصیل و پژوهش کرد. او پس از بازگشت در دانشگاه تهران و مراکز آموزشی دیگر به صورت پاره ‌وقت و کارمزدی ادبیات، درام ‌شناسی، تاریخ، فلسفه و نمایشنامه ‌نویسی تدریس کرده است. امیرفجر از ابتدای جوانی نزد اساتید بزرگی چون علی اکبرخان شهنازی به فراگیری موسیقی اصیل ایرانی و سازهایی چون سه تار و تار پرداخته است. همچنین او از سال 1361 به عنوان ویراستار، محقق و مصحح کارمزدی با انتشارات امیرکبیر همکاری کرده است.

میثاق امیرفجر بیش تر از 60 عنوان کتاب ترجمه و تالیف کرده که به تعدادی از آثار منتشر شده ‌اش اشاره می شود.

کمدی شیطانی (امیرکبیر، چاپ پنجم: 1363)؛ ورقاء (امیرکبیر، 1364)؛ دره جذامیان (فردوس خامه، 1366)؛ امیرکبیر (بهرنگ نشر و تندر، 1364)؛ فیلسوف ها (نگاه، 1366)؛ مضحکه ضحاک (ناشر مولف، 1366)؛ ققنوس (نویسنده: سیلویا تانزدوارنر، مترجم: میثاق امیرفجر- امیرکبیر، چاپ دوم: 1366)؛ نغمه در زنجیر (امیرکبیر، 1367)؛ اشراق (سه جلد- آفاق، 1373)؛ درآمدی بر تفاوت دو فلسفه مشاء و حکمه‌ الاشراق (مجید، 1375)؛ سپیدارهای صبح (نگاه، 1380)؛ شاعر افلاکی: مروری بر اندیشه و زندگی فردوسی (اطلاعات، 1385)؛ پیامبر اعظم (20 جلد- دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1385)؛ دو قدم تا قاف (امیرکبیر- چاپ دوم: 1388) و خاکسترهای آشیان (تکا، 1388).